این گزارش تنها یک روز پس از آن منتشر شد که دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا با یک تصمیم درباره سوریه تمام متحدان آمریکا و حتی مقامات دولت خود را غافلگیر کرد. ترامپ روز چهارشنبه، ۲۸ آذرماه، با اعلام پیروزی در برابر داعش، تاکید کرد که دیگر دلیلی برای باقی ماندن در سوریه نمی‌بیند. براساس گزارش پایگاه خبری«اکسیوس» حضور ایران در سوریه نگرانی بزرگی برای اسرائیل است؛ اما موضع روسیه تاکنون، حداقل در محافل عمومی این بوده که حضور ایران در سوریه مشروع است؛ زیرا این امر به دعوت دولت بشار اسد بوده و این اولین بار است می‌شنویم که روس‌ها یک ایده جدید را برای خروج ایران پیشنهاد می‌دهند.

طبق این گزارش، مشاور امنیت ملی ولادیمیر پوتین در شهریورماه گذشته به همتای اسرائیلی خود طرحی را ارائه کرده است که هدف اصلی و نهایی آن نزدیکی آمریکا و روسیه و همکاری بیشتر آنها در زمینه مسائل دوجانبه بود. به گفته این دو مقام، «طرح پاتروشف» برگرفته از نام نیکلای پاتروشف، مشاور امنیت ملی پوتین، در واقع پیشنهادی بود برای اسرائیل تا نقش میانجی را میان آمریکا و روسیه ایفا کند. به گفته یکی از این مقام‌ها، مسکو خواستار آن بود که اسرائیل «درهای واشنگتن را به رویش باز کند.»

آکسیوس اشاره نمی‌کند که مقامات ایران از «طرح پاتروشف» و مفاد آن اطلاع داشته‌اند یا خیر. با خروج آمریکا از برجام، بخشی از تحریم‌هایی که ذیل این توافق لغو شده بود در مردادماه گذشته از سر گرفته شد و دور دوم آن نیز که نفت و مبادلات بانکی را هدف می‌گیرد از پنجم نوامبر، مطابق ۱۴ آبان، به اجرا گذاشته شد. افراد حاضر در جلسه گفتند: نتانیاهو مشخص نکرده که آیا پیشنهاد روسیه در دیدار کوتاه وی با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در هفته گذشته و در پاریس ارائه شده  است یا خیر؛ اما به نظر اکسیوس، از نظریات نخست‌وزیر اسرائیل این‌گونه برمی‌آید که این موضوع در همان موقع مطرح شده است.

گفته شده که نتانیاهو در مورد دیدارش با پوتین نگاه مثبتی داشته و گفته که روس‌ها نمی‌توانند به تنهایی ایران را از سوریه خارج کنند، بلکه به کمک دیگر قدرت‌های جهانی نیاز دارند. به گفته اعضای کنست که در این جلسه حضور داشتند، نتانیاهو ادعا کرده است:  روسیه و ایالات‌متحده در حال بحث در مورد راه‌هایی برای محدود کردن نفوذ ایران در سوریه هستند؛ از جمله پیشنهاد روسیه در مورد تحریم‌ها. نتانیاهو گفته، در هشتم نوامبر، فرستاده ویژه ایالات‌متحده برای سوریه جیمز جفری در وین با مقامات روسی برای بحث در مورد این موضوع دیدار کرده است. نتانیاهو در پنجم نوامبر، سه روز قبل از نشست وین با جفری در بیت‌المقدس دیدار داشته است. از نتانیاهو در جریان این نشست پرسیده شده بود: آیا اسرائیل موضعی مشخص در مورد پیشنهاد روسیه ابراز داشته است یا خیر که وی گفته: اکنون این مساله تنها در حد یک ایده است و اسرائیل یک سیاست مشخص را در این زمینه تصویب نکرده است.

سفارت روسیه در تل آویو از اظهار نظر در این خصوص سر باز زده؛ اما یکی از مقامات ارشد وزارت امورخارجه روسیه در این باره گفته است: ما همچنان با سازمان ملل متحد و سایر گروه‌ها، همکاری می‌کنیم تا همه تلاش‌های احتمالی برای پیشبرد راه‌حل سیاسی و در انطباق با قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت سازمان ملل متحد را به‌کار بندیم. ما در مورد جزئیات این بحث‌های دیپلماتیک بحث نمی‌کنیم. آکسیوس در گزارش خود به پنج نکته کلیدی در «طرح پاتروشف» اشاره می‌کند: توقف تحریم‌های آمریکا علیه تهران، تلاش روسیه برای خروج نیروهای ایران از سوریه، عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی از سوریه، آغاز دیالوگی بین مسکو و واشنگتن درباره تهران و گسترش این دیالوگ به دیگر مسائل دوجانبه آمریکا و روسیه. حال آمریکا اعلام کرده است که از سوریه خارج می‌شود؛ اما از خروج ایران از خاک سوریه خبری نیست. این درحالی است که جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا، اوایل مهرماه گفته بود که تا هنگامی که نیروهای ایران از سوریه بیرون نروند، ارتش آمریکا در سوریه می‌ماند. طرح پاتروشف چهار روز پیش از آن به رژیم‌صهیونیستی ارائه شد که هواپیمای نظامی ارتش روسیه در شامگاه ۲۶ شهریور با شلیک موشک از سامانه روسی اس ۲۰۰ که در اختیار پدافند سوریه است، در غرب سوریه ساقط شد و تمام ۱۵ خدمه پروازی آن کشته شدند. این رخداد به بحرانی بین تل‌آویو و مسکو دامن زد که حل و فصل آن زمان برد و در نهایت هم مسکو روز اول مهر تل‌آویو را متهم کرد در ماجرایی که به ساقط شدن هواپیمای نظامی در آسمان سوریه منجر شده روسیه را «گمراه کرده است.»

ابعاد این گزارش در شرایطی درحال انتشار است که تصمیم ترامپ به خروج نیروهای آمریکایی از سوریه، خیلی از مسائل را تحت‌الشعاع قرار داده است. در همین خصوص خبرنگار شبکه ۱۰ تلویزیون رژیم صهیونیستی در وبگاه «آکسیوس» نوشت که مقامات اسرائیلی نزدیک به نتانیاهو می‌گویند او از تصمیم ترامپ برای خارج شدن از سوریه بسیار ناخشنود و ناامید شده است؛ اما تلاش هم می‌کند که این ناراحتی در مقابل افکار عمومی آشکار نشود. شامگاه گذشته پنج‌شنبه دفتر نخست‌وزیری رژیم صهیونیستی اعلام کرد نتانیاهو درباره خروج نظامیان آمریکایی از سوریه و همچنین «ادامه همکاری برای مقابله با ایران» با ترامپ تلفنی گفت‌وگو کرده است.

چهارشنبه شب دولت آمریکا به‌صورتی غیرمنتظره اعلام کرد ظرف دو تا سه ماه آینده تمام نیروهای نظامی خود را از سوریه خارج و حملات هوایی در این کشور را هم پایان می‌دهد. ترامپ ابتدا گفت دلیل این تصمیم تحقق هدف شکست داعش است؛ اما روز پنج‌شنبه در توییت تازه‌ای گفت مبارزه با داعش وظیفه آمریکا نیست و این ایران، روسیه و سوریه هستند که به‌عنوان «دشمنان محلی داعش» باید با این گروه تروریستی مبارزه کنند. با وجود ابراز اطمینان نتانیاهو از ادامه حمایت آمریکا از حملات رژیم صهیونیستی در سوریه، روز پنج‌شنبه چند وزیر کابینه او از تصمیم ترامپ انتقاد کرده و آن را «تصمیمی بد و نادرست» توصیف کردند.

اخبار مرتبط