در جریان برگزاری نشست وزرای‌خارجه اروپا انجام شد
حمایت چندباره دیپلمات‌های اروپایی از برجام
مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با بیان اینکه حمایت آنها از برجام باعث نمی‌شود از دیگر مسائل مرتبط با ایران چشم‌پوشی کنند، از جلسه نمایندگان این قاره با ایران درباره موضوعات منطقه‌ای خبر داد. موگرینی طی نشست خبری در بروکسل ضمن تاکید بر لزوم اجرای کامل توافق هسته‌ای ایران گفت: «همان‌طور که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سیزدهمین گزارش خود تایید کرده، ایران به تمام الزامات هسته‌ای خود ذیل برجام پایبند بوده است.» همچنین به گزارش خبرگزاری فارس، وی با اشاره به دیدار اخیر خود با «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و «علی‌اکبر صالحی» رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، توضیح داد: «به‌خاطر منافع امنیتی و معاهده عدم اشاعه، انتظار خود از ایران برای تداوم پایبندی به تعهداتش در توافق هسته‌ای را به آنها انتقال دادم.» این مقام اروپایی با بیان اینکه اتحادیه اروپا متعهد است که مردم ایران از عواید لغو تحریم‌ها بهره‌مند شوند، تصریح کرد: «حتی بعد از اینکه آمریکا تصمیم گرفت بخشی از این تحریم‌ها را بازگرداند وزرای خارجه سه کشور اروپایی حاضر در برجام طی نشست وزیران خارجه اتحادیه اروپا درباره ایجاد سازوکار ویژه تعامل مالی با ایران گزارش دادند.» موگرینی ضمن تاکید بر حمایت اعضای اتحادیه اروپا از اقدامات سه کشور فرانسه، آلمان و انگلیس در ایجاد این کانال مالی ویژه گفت: «انتظار داریم این مکانیزم طی هفته‌های آتی آغاز به کار کند تا از تجارت قانونی با ایران محافظت کند.»
مذاکرات غیربرجامی با ایران
مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، اجرای کامل برجام را پایه مذاکره با ایران درخصوص فعالیت‌های منطقه‌ای عنوان کرده و افزود: «اکنون که در این نشست حضور داریم، دور جدیدی از گفت‌وگوهای چهار کشور اروپایی با ایران در موضوعات منطقه‌ای در حال برگزاری است. موضوع آغازین این مذاکرات هم یمن است.» موگرینی با قدردانی از موضع حمایتی وزارت خارجه ایران از اقدامات فرستاده ویژه سازمان ملل در امور یمن، خاطرنشان کرد: «این نتیجه مذاکرات ما با ایران در موضوعات منطقه‌ای است که باعث شد ایران از نفوذش بر حوثی‌ها برای آغاز مذاکرات سوئد استفاده کند.» وی با بیان اینکه اروپا می‌تواند از طریق اجرای کامل برجام، باب مذاکرات در دیگر موضوعات با ایران را بگشاید، گفت: «از جمله موضوعاتی که نگرانی‌های جدی برای ما دارند، موشک‌های بالستیک، سوریه و دیگر موضوعات است که هم‌اکنون در حال مذاکره درباره آنها با ایران هستیم.»
برجام، به نفع امنیت اروپا
مقامات اروپایی پیش از برگزاری نشست وزرای‌خارجه اروپا در بروکسل بار دیگر تاکید کردند که برای حفظ برجام تلاش خواهند کرد چراکه توافق هسته‌ای برای «امنیت» اروپا اهمیت دارد.هایکو ماس، وزیر امورخارجه آلمان در این رابطه تاکید کرد: «تا زمانی که ایران به توافق هسته‌ای وین بدون مصالحه پایبند باشد، به نفع امنیت‌مان است که این توافق را حفظ کنیم.» به گزارش «ایسنا» وزیرخارجه آلمان در جمع خبرنگاران گفت که اروپا نمی‌خواهد ایران بار دیگر به استفاده از اورانیوم برای اهداف نظامی که به وسیله این توافق محدود شده است، روی آورد و در این قالب است که همچنان ارتباط مالی با ایران امکان‌پذیر خواهد بود. نقش ایران در سوریه، موضوع حقوق‌بشر و فعالیت‌های نیروهای اطلاعاتی ایران در اروپا از دیگر مسائل مهمی بود که بنابر اعلام وزیرخارجه آلمان قرار بود در نشست روز گذشته مطرح شود. به نظر می‌رسد که ایران باید خود را برای فشارهای بیشتر اتحادیه اروپا آماده کند. بر اساس ادعای وزیر خارجه آلمان، اتحادیه اروپا تداوم آزمایش‌های موشکی، رفتار ایران در سوریه و فعالیت‌های اطلاعاتی در اروپا را نخواهد پذیرفت.
رایزنی درباره تجارت قانونی با ایران
همچنین فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پیش از آغاز نشست گفت که در این نشست درباره موضوعات متعدد از جمله ایران، تلاش اروپا برای حفظ موثر کانال‌های پرداخت به ایران به منظور ادامه تجارت قانونی پس از خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌های واشنگتن علیه تهران بحث و رایزنی خواهد شد. به گزارش «ایسنا» بنابر گزارش پایگاه اینترنتی اتحادیه اروپا، این اتحادیه پیش از آغاز نشست، بیانیه‌ای را درباره دستور کار این جلسه منتشر و در آن اعلام کرد که اتحادیه اروپا همچنان نسبت به بازگشت تحریم‌ها علیه ایران متاسف است. اتحادیه اروپا همچنین تصریح کرده است که در این نشست درباره برنامه موشکی ایران و ادعاهای اخیر چند کشور اروپایی درباره رفتار ایران در خاک اروپا رایزنی خواهد شد.
منافع غیراقتصادی برجام برای اروپا
با توجه به سخنان وزیرخارجه آلمان که تاکید کرده است «توافق هسته‌ای با ایران برای امنیت اروپا مهم است»، می‌توان نتیجه گرفت که حفظ برجام برای اروپا صرفا منافع اقتصادی ندارد و حتی شاید ابعاد دیگر توافق هسته‌ای برای پایتخت‌های اروپایی از اهمیت بیشتری برخوردار باشد. باوجودی که بعضا در ایران گفته می‌شود برجام برای اروپا منفعت اقتصادی زیادی داشته است اما به‌نظر می‌رسد این توافق از سه بعد شامل «حفظ امنیت اروپا، مقابله با یک‌جانبه‌گرایی آمریکا و همچنین از نظر حیثیتی» برای اروپا اهمیت بیشتری دارد. در رابطه با حفظ امنیت اروپا که هایکو ماس، وزیرخارجه آلمان نیز به آن اشاره کرد این موضوع قابل ذکر است که امنیت اروپا و خاورمیانه به یکدیگر متصل است. یعنی هر زمان کشوری در خاورمیانه ناامن شود این ناامنی به کشورهای اروپایی سرریز خواهد کرد. نمونه آن جنگ در سوریه است که پس از آن شاهد بودیم اروپا با دو معضل روبه‌رو شد؛ نخست سرازیر شدن تعداد بسیار زیادی از آوارگان و مهاجران جنگی به کشورهای اروپایی و دیگر تروریست‌هایی که در این مناطق جنگ‌زده، کارآزموده شده و در شهرهای اروپا عملیات انجام می‌دهند.
از منظر مقابله با یک‌جانبه‌گرایی آمریکا می‌توان به این موضوع اشاره کرد که از زمان روی کار آمدن دونالد ترامپ در آمریکا وی با در نظر گرفتن منافع کشورش و پیگیری شعار «اول آمریکا»، نه تنها از بسیاری از پیمان‌های دوجانبه و چندجانبه با کشورهای اروپایی و دیگر کشورهای جهان خارج شده بلکه حتی در برخی موارد مانند تامین بودجه ناتو نیز فشارهای زیادی را بر پایتخت‌های اروپایی وارد آورده است. به همین دلیل شاهد هستیم که اکنون مقامات اروپا در رابطه با مساله برجام قصد خالی کردن میدان را برای واشنگتن ندارند و تلاش‌شان را برای حفظ این توافق به‌کار گرفته‌اند. از بعد حیثیتی نیز از آنجا که آلمان، فرانسه، انگلیس و مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نقش مهمی در شکل گرفتن این توافق داشتند و آن را یک دستاورد بزرگ برای خود تلقی می‌کنند اکنون حاضر نیستند این توافق را به آسانی از دست بدهند. زیرا مقامات آمریکایی بعضا مدعی هستند که برجام توافقی میان ایران و ایالات‌متحده بوده است و حتی برخی این‌گونه می‌پنداشتند که با خروج واشنگتن از برجام این توافق از هم می‌پاشد. اما امروز اروپا از هر راهکاری استفاده می‌کند تا این توافق حفظ شود که مهم‌ترین راهکار نیز بحث ایجاد سازوکار مالی است. همچنان‌که اخیرا یک نشریه آلمانی به نقل از دیپلمات‌ها نوشت که فرانسه و آلمان برای حفظ کانال‌های پرداخت به ایران به منظور ادامه تجارت میان اتحادیه اروپا و جمهوری اسلامی بر سر یک سازوکار مالی ویژه توافق کرده‌اند.
ارسال نظر