هنوز به نقطه قطع کامل امید از اروپا نرسیده‌ایم

در همین ارتباط، سیدعباس عراقچی‌ که برای انجام دومین دور گفت‌وگوهای سیاسی مشورتی معاونان وزرای‌خارجه ایران و اسپانیا، روز جمعه وارد مادرید شد، در گفت‌وگو با «ایرنا» در پاسخ به این پرسش که در صورتی که سرانجام اروپا در برابر خواسته‌های ترامپ تسلیم شود، ایران چه اقداماتی را در پیش خواهد گرفت، تاکید کرد: «ما هنوز به آن نقطه نرسیده‌ایم ولی دستگاه‌های جمهوری اسلامی ایران برای همه سناریوهای احتمالی پیش‌بینی‌ لازم را به‌عمل آورده‌اند و برای هرکدام از آنها، اقدام لازم را در زمان خودش خواهیم کرد.» معاون سیاسی وزیر امورخارجه تاکید کرد: «ما هنوز به نقطه قطع کامل امید از اروپا نرسیده‌ایم.»

او در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه کارشناسان معتقدند ایران برای برون‌رفت از وضعیت فشار باید به استفاده از ارز دیجیتالی، استفاده از اس‌پی‌اف‌اس روسیه به‌جای سوئیفت و ایجاد بورس نفت روی آورد، ابراز کرد: «ما راهکارهای زیادی را برای مقابله با تحریم‌ها بررسی و پیش‌بینی‌ کرده‌ایم و همکارانمان در دستگاه‌های اقتصادی دولت، کارگروه‌هایی‌ دارند که مشغول کار روی همه ایده‌ها ‌و بررسی راه‌حل‌ها هستند.»

عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران در مورد آخرین وضعیت ایجاد و‌ استقرار مکانیزم ویژه مالی اتحادیه اروپا معروف به اس‌پی‌‌وی گفت: «این یک واقعیت است که آمریکایی‌ها درحال تهدید اروپایی‌ها هستند که اگر بخواهند با ایران برای مقابله با تحریم‌ها کار بکنند، آنها را تحریم خواهند کرد. این خلاف حاکمیت کشورهای اروپایی است و فکر می‌کنم اروپایی‌ها باید تصمیم بگیرند برای حفظ حاکمیت و اعتبار خودشان اقداماتی را اتخاذ بکنند یا نه.»

عراقچی تاکید کرد: «جمهوری اسلامی ایران۴۰ سال است که با تحریم‌ها زندگی می‌‌کند و ‌ما آموخته‌ایم راه خود را پیدا کنیم و چگونه با این تحریم‌ها مقابله کنیم اما این اروپا است که اکنون باید تصمیم بگیرد آیا در این شرایط می‌خواهد زیر قیمومیت و سلطه مالی‌ و اقتصادی آمریکا حرکت بکند یا می‌خواهد حاکمیت و اعتبار خود را حفظ کند.»

معاون سیاسی وزیر امورخارجه ایران روز پنج‌شنبه ۲۴ آبان نیز از کشورهای اروپایی خواسته بود گام‌های عملیاتی برای حفظ توافق هسته‌ای برجام بردارند، چراکه اقدامات اتحادیه اروپایی هنوز به ‌راه‌حل‌های عملیاتی منجر نشده است. عراقچی که برای سفری یک‌روزه به رم رفته بود در جمع خبرنگاران گفت، جمهوری اسلامی ایران به تعهداتش در چارچوب برجام عمل کرده است و از اتحادیه اروپا انتظار داریم در کنار عمل به تعهدات سیاسی به تعهدات اقتصادی خود در برجام عمل کند.

معاون وزیر امورخارجه ایران همچنین در دیدار با رئیس کمیسیون سیاست خارجی ایتالیا با اشاره به اجرای تعهدات ایران در چارچوب برجام، از اروپا خواست اجازه ندهد که آمریکا از مسائل مالی و پولی به‌عنوان یک سلاح در جهت تحمیل یک‌جانبه‌گرایی خود بر جامعه بین‌المللی سوءاستفاده کند.» پیش از این شماری از مقام‌های ایرانی از ناتوانی اروپا برای مقابله با تحریم آمریکا انتقاد کرده بودند. وزیر امورخارجه ایران در گفت‌‌وگو با روزنامه قطری العربی‌الجدید درخصوص بسته اروپا برای ایران گفته بود که اروپایی‌ها هنوز آمادگی اجرای تعهد سیاسی را همزمان با دادن بهای اقتصادی ندارند.

با این حال مقام‌های آمریکا نیز می‌گویند، تلاش‌ها برای ایجاد سازوکار ویژه اروپا با ایران نتیجه‌ای در بر نخواهد داشت. در همین زمینه، برایان هوک، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران هفته گذشته گفته بود که «هر کمپانی بزرگ اروپایی در نهایت بازار آمریکا را به بازار ایران ترجیح خواهد داد.» برایان هوک در این خصوص گفته است: «جای تعجب ندارد که اتحادیه اروپا برای اجرای آنچه سازوکار ویژه یا «اس‌‌پی‌وی» نامیده می‌شود و رفع نگرانی شرکت‌ها برای معامله با ایران تلاش کند. ما نیز می‌گوییم که میزبان کانال اجرایی این سازوکار با مجازات آمریکا مواجه خواهد شد.»

موضع لوکزامبورگ درباره کانال ویژه

هشدارهای آمریکا در حالی مطرح می‌شود که هیچ یک از کشورهای اروپایی تاکنون حاضر به پذیرفتن خطر میزبانی کانال مالی اتحادیه اروپا برای تسهیل مراودات بانکی و تجاری با ایران نشده‌اند. اتریش آخرین کشوری بود که پیشنهاد میزبانی این کانال مالی را رد کرد. براساس آخرین گزارش‌ها کشورهای بزرگ اروپایی درحال‌حاضر کشور کوچک لوکزامبورگ را تشویق به پذیرفتن این پیشنهاد کرده‌اند. اما پیش از آن، خبرگزاری بلومبرگ گزارش داده بود که لوکزامبورگ و بلژیک پیش از اتریش پیشنهاد میزبانی نهاد سازوکار ویژه مالی را رد کرده‌اند. در همین ارتباط وزیر امورخارجه لوکزامبورگ گفته که از این کشور برای میزبانی کانال مبادله مالی ایران و اروپا درخواست رسمی به‌عمل نیامده است. جیل آسلبورن درباره گزارش اخیر رویترز مبنی بر قصد کشورهای اروپایی برای وادار کردن لوکزامبورگ به پذیرفتن میزبانی این ساختار ویژه به وال‌استریت‌ژورنال گفت: «از ما هیچ‌گاه رسما انجام این کار خواسته نشده و ما هم هیچ‌گاه با انجام آن موافقت نکرده‌ایم.»

دوره‌گردی تیم تحریم‌ آمریکا

همزمان با سخنان عراقچی در مادرید، یک گروه کارشناسی از سوی وزارت امورخارجه و خزانه‌داری آمریکا به کشورهای منطقه قفقاز جنوبی اعزام شده‌ است تا سیاست تحریمی واشنگتن علیه ایران را برای مقامات دولتی ایروان، باکو و تفلیس تشریح کند. سفارت آمریکا در ایروان خبر داد هیات اعزامی واشنگتن به ارمنستان پنج‌شنبه و جمعه هفته گذشته با مقام‌ها و شرکت‌های ارمنستانی درباره تحریم‌های ایران رایزنی کرده است. به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از خبرگزاری «نووستی»، گروه کارشناسی از سوی وزارت امورخارجه و وزارت خزانه‌داری آمریکا به کشورهای منطقه قفقاز جنوبی (ارمنستان، جمهوری آذربایجان و گرجستان) اعزام شدند تا مسائل مربوط به اجرای تحریم‌ها علیه ایران را بررسی کنند.

سفارت آمریکا در باکو و ایروان روز جمعه با انتشار بیانیه‌ای، اعلام کردند که این گروه بین وزارتخانه‌ای به سه کشور جمهوری آذربایجان، ارمنستان و گرجستان اعزام شده‌اند و هدف از این سفر توجیه دولت‌های این کشورها درباره سیاست تحریمی آمریکا علیه ایران است. براساس این اطلاعات، اعضای این هیات شروط آمریکا درباره ادامه همکاری‌ها با ایران و اهداف واشنگتن برای اعمال فشار اقتصادی و دیپلماتیک بر تهران به منظور کاهش همکاری‌های کشورهای شریک آمریکا در این منطقه را تشریح کرده‌اند. بنا بر اعلام سفارت آمریکا در ارمنستان، هیات اعزامی واشنگتن در ایروان با مسوولان وزارت خارجه، انرژی، اقتصاد، قائم مقام رئیس «سن بانک» ارمنستان (cenbank)، نمایندگان بانک‌های خصوصی و همچنین اعضای اتاق بازرگانی آمریکا-ارمنستان رایزنی کرده است.

دفاع کری از توافق هسته‌ای

تهدیدها و هشدارهای مقامات دولت ترامپ به کشورهای جهان به‌خصوص اروپا در شرایطی است که «جان کری» وزیر امورخارجه پیشین آمریکا با دفاع از توافق هسته‌ای ایران آن را «محکم‌ترین، دقیق‌ترین، پاسخگوترین و شفاف‌ترین توافق تسلیحات هسته‌ای در کره خاکی» توصیف کرد. این مقام پیشین آمریکایی روز جمعه در مصاحبه با روزنامه گاردین ضمن دفاع از توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ گفت: توافق ایران زخم برداشته اما هنوز زنده است. وزیرخارجه سابق امریکا در واکنش به «پایمال شدن دستاوردهای دولت اوباما گفت: من برای جهان تاسف می‌خورم. برای کشورم متاسفم که چهره مضحکی به خود گرفته است. در تمام زندگی‌ام می‌دانستم که سیاست کار سختی است. فراز و فرودهایی وجود دارند که اگر آن‌ها را شخصی‌سازی کنی، دوام نخواهی آورد.