مشکلی با عادی‌سازی روابط با عربستان نداریم عكس: یورونیوز

به گزارش «ایسنا» ظریف در گفت‌وگو با روزنامه قطری العربی الجدید چاپ لندن در رابطه با سفر فرستاده عربستان به تهران و نیز در مورد مساله یمن گفت: «در رابطه با صحت این موضوع هیچ اطلاعی ندارم و به نظر من این مساله ممکن نیست.» اشاره العربی الجدید به خبر پایگاه اطلاع‌رسانی «الخلیج آنلاین» است که دو هفته پیش در گزارشی ادعا کرد وزیر امورخارجه عربستان با هدف دستیابی به تفاهم با ایران آن هم بر سر یمن تماس‌های سری با این کشور برقرار کرده است.

در این ارتباط ظریف در پاسخ به این سوال که آیا ایران آمادگی استقبال از یک هیات سعودی را دارد و چه مسائلی را مطرح خواهید کرد، گفت: «برای عادی‌سازی روابط با عربستان هیچ مشکلی نداریم و این مساله به ریاض بازمی‌گردد و به بازنگری در رفتار آنها که می‌تواند تنش منطقه را کاهش دهد. همه این سیاست‌هایی که ایران، سوریه، عراق، قطر و یمن را هدف قرار داده است از سوی عربستان است نه ایران.» محمدجواد ظریف در مورد برنامه عربستان برای ترور مقامات ایرانی نیز گفت: «در رابطه با این مساله اطلاعاتی داشتیم، عربستان سال‌ها است که از عناصر تروریستی در ایران حمایت می‌کند و ریاض پیش از این اعلام کرد که جنگ را به داخل ایران می‌کشد و ما بعد از آن شاهد افزایش فعالیت‌های مسلحانه و تروریستی در شرق کشور بودیم یا عملیات داعش که مجلس را هدف قرار داد. این سیاست‌های عربستان جدید نیست و ما از آن مطلع هستیم، عربستان تلاش می‌کند سلطه خود را تحمیل کند و اخبار اخیر تمام ادعاهایی را که می‌گویند ایران فعالیت‌هایی علیه ریاض انجام می‌دهد نقض و عکس آن را ثابت می‌کند. عربستان است که از ایجاد تنش حمایت می‌کند تا ایران را هدف قرار دهد.» روزنامه نیویورک‌تایمز روز یکشنبه از طرح ویژه سازمان اطلاعات عربستان سعودی علیه ایران خبر داد. ژنرال احمد عسیری، معاون سابق سازمان اطلاعات عربستان و از چهره‌های اصلی در ماجرای قتل خاشقجی در مارس ۲۰۱۷ در نشستی در ریاض میزبان تاجرانی از خاورمیانه بود. او می‌خواست با استفاده از پوشش شرکت‌های خصوصی ترتیباتی برای ترور مقامات ایرانی فراهم آورد. این پروژه با هزینه ۲ میلیارد دلاری به‌دنبال خرابکاری در اقتصاد ایران و کمک به اپوزیسیون بود. «جورج نادر»، تاجر آمریکایی - لبنانی و «جول زامل» تاجر اسرائیلی از گردانندگان اصلی این پروژه بودند. ظریف با اشاره به خبر روزنامه نیویورک‌تایمز گفت: «انتشار این خبر بخش کوچکی از رفتار عربستان علیه ایران است و امیدوارم بقیه طرف‌ها نیز نسبت به اقدامات ریاض چشم‌هایشان را باز کنند، ریاضی که قطر را محاصره می‌کند، یمن را بمباران، نخست‌وزیر لبنان را بازداشت و جمال خاشقجی رابه قتل می‌رساند که ترکیه با جدیت این مساله را دنبال می‌کند.»

اروپا هنوز آمادگی ندارد

وزیر امورخارجه ایران در ادامه گفت‌‌وگوی خود با روزنامه قطری العربی الجدید به بسته اروپا برای ایران اشاره کرد و گفت اروپایی‌ها هنوز آمادگی اجرای تعهد سیاسی را همزمان با دادن بهای اقتصادی ندارند. محمد جواد ظریف در پاسخ به این سوال که تاریخ ۵ نوامبر به پایان رسید و به‌رغم وعده‌ها هنوز در رابطه با سازوکار مالی اروپایی‌ها چیزی اعلام نکردید و اتحادیه اروپا تاکنون حتی جایی برای قرار دادن سیستم اقتصادی(SPV) پیدا نکرده است؛ تا چه میزان به هدف و نیت اروپایی‌ها در مقابله با تحریم‌ها اعتماد دارید، گفت: «حیات توافق با هدف کسب مزایای اقتصادی آن باید حفظ شود و اروپایی‌ها برای حفظ آن برخی تعهدات را اجرا و حتی در محافل سیاسی اعلام کردند، اما در عرصه اجرا و عمل، موانعی بر سر راهشان قرار گرفت و ما می‌دانیم که اروپایی‌ها هنوز آمادگی اجرای تعهد سیاسی را همزمان با پرداخت هزینه اقتصادی ندارند. آنها تلاش می‌کنند تا بدون پرداخت هیچ هزینه‌ای دستاوردهایشان را حفظ کنند. این سیاست در طولانی‌مدت به سود اروپایی‌ها نخواهد بود بلکه هزینه بیشتری متحمل خواهند شد با این حال ما ارتباط مداوم با شرکای اروپایی، چین و روسیه داریم و تلاش می‌کنیم راه‌هایی برای مقابله با تحریم‌ها یا کاهش آنها پیدا کنیم. درست است که آمریکا قدرت اقتصادی زیادی دارد اما به‌رغم نگرانی برخی شرکت‌ها تمام کشورهای جهان مخالف تحریم‌های آمریکا هستند.»

مقامات ایرانی درگیر در مذاکرات با اروپایی‌ها برای حفظ برجام همواره تاکید کرده‌اند که اروپا اراده سیاسی لازم برای حفظ برجام را دارد، اما در عمل روند کمی کند پیش می‌رود. پیش‌تر فدریکا موگرینی، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا که روزهای پایانی مسوولیتش در این سمت را می‌گذراند اعلام کرد، سازوکار ویژه اروپا (SPV) تا قبل از ۱۳ آبان اعلام خواهد شد. با گذشت ۱۰ روز از دور دوم تحریم‌های آمریکا، همچنان سازوکار ویژه مالی اروپا برای ایران عملیاتی نشده است.

معافیت‌های نفتی

وزیر امورخارجه ایران در ادامه در رابطه با معافیت برخی کشورها از تحریم‌های نفتی گفت: «ما پیش از این گفتیم که آمریکا نمی‌تواند صادرات نفت ایران را به صفر برساند و این همان چیزی است که به‌دست آمد و به‌دست می‌آید، آمریکا نمی‌تواند صادرات ما را به‌طور گسترده کاهش دهد. ایران توان صادرات نفت خود را دارد و بازار جهانی به آن نیاز دارد و به همه ثابت خواهد کرد که با قدرت در آینده در بازار حضور پیدا می‌کند.»

چرایی اقدام لبنان و ترکیه

ظریف در پاسخ به این سوال که خبرها حاکی از آن است که لبنان و ترکیه به هواپیماهای ایرانی سوخت نداده‌اند، حقیقت این امر چیست و چگونه می‌توانید از این مساله عبور کنید، گفت: «راه‌های زیادی برای تداوم پروازهای‌مان وجود دارد و آنها را به کار خواهیم گرفت ما قبلا این راه‌ها را به کار گرفتیم و الان نیز این مساله را تکرار خواهیم کرد. آمریکا توان توقف پروازهای هوایی یا حرکت کشتی‌ها در دریا را ندارد.»

او در پاسخ به این سوال که آیا این امر به این معنا است که تحریم‌ها را دور می‌زنید، افزود: «به روش‌های زیادی روی خواهیم آورد نه‌تنها دور زدن.» محمدجواد ظریف در پاسخ به این سوال که حتی با برخی طرف‌های اروپایی دشمنی‌هایی دارید و برخی می‌گویند که شما از طریق فعالیت‌های منطقه‌ای و اصرار بر برنامه موشکی اقدامات لازم برای تسهیل روند مقابله با سیاست خارجی آمریکا را انجام نمی‌دهید و حتی رئیس‌جمهور فرانسه که پایبند به برجام است و قرار بود به تهران سفر کند این سفر را انجام نداد، نظر شما در این رابطه چیست آیا به‌نظر شما این سیاست‌های ایران روابطتان با اروپا را پیچیده نمی‌کند، گفت: «با اروپایی‌ها در برخی مسائل توافق نظر داریم و در برخی مسائل اختلاف نظر داریم، در بخش منطقه‌ای ما به‌عنوان جزئی از منطقه مطمئن هستیم که سیاست ما منطقی‌تر و واقعی‌تر از سیاست غرب است. اگر به تاریخ رجوع کنیم به بسیاری از سوال‌ها پاسخ می‌دهیم؛ چه کسی از صدام دفاع کرد سپس مجبور شد در برابر آن بایستد؟ چه کسی از گروهک القاعده در برابر شوروی حمایت کرد سپس مجبور شد با آن مبارزه کند؟ کدام کشورها طالبان را یک سازمان رسمی به‌حساب آوردند؟ کدام کشورها به داعش و النصره کمک کردند؟ کدام کشور نخست‌وزیر کشور دیگری را بازداشت کرد؟ کدام کشورها قطر را محاصره کردند؟ در مقابل ایران در تمام این پرونده‌ها نقش مثبتی ایفا کرد و عربستان را که مورد حمایت غرب است از موفقیت در حصر قطر منع کرد. بنابراین سیاست‌های ما موجب به‌وجود آمدن مشکلات در منطقه نشده است بلکه سیاست‌های دوستان آمریکا و غرب موجب مشکلات شده است.»

پیام سفر نتانیاهو به عمان برای ایران

ظریف در پاسخ به این سوال که ایران حتی در رابطه با مساله فلسطین نیز امروز با برخی سرزنش‌ها مواجه است و انتقاد ایران در رابطه با سفر نخست‌وزیر اسرائیل به عمان نسبت به برخی کشورها نرم‌تر بود، نظر شما در این رابطه چیست؟ در رابطه با نقش مسقط در معامله قرن چه اطلاعاتی دارید؟ و چه بخشی از دیدار اسرائیلی –عمانی در رابطه با ایران بود، گفت: ما با شفافیت دیدگاه‌هایمان را به همسایگان منتقل می‌کنیم، دیدگاه‌های ما براساس واقعیت است و نمی‌خواهیم آنها را به کسی تحمیل کنیم. ایران مطمئن است که معامله قرن به‌دست نمی‌آید، زیرا حقوق فلسطینیان را در نظر نمی‌گیرد. در این راستا موضع ما واضح است و آن‌ را بدون هیچ تعارفی به کشورهای عربی همسایه منتقل می‌کنیم. او افزود: در رابطه با بحث ایران در دیدار اسرائیلی -عمانی نیز مطمئنا رژیم صهیونیستی می‌خواهد برخی سیاست‌ها را تحمیل کند و میان ایران و کشورهای عربی دشمنی ایجاد کند و از این تلاش متوقف نخواهد شد و کشورهای عربی باید تصمیمات مناسبی اتخاذ کنند. ظریف در پاسخ به این سوال که آیا پیام جدیدی در رابطه با وساطت عمان میان ایران و اسرائیل یا آمریکا به شما نرسید، گفت: خیر، نه از آمریکا و نه از اسرائیل.

نقش میانجیگرانه عمان

ظریف در پاسخ به این سوال که آیا در آینده شاهد وساطت مسقط میان ایران و آمریکا خواهیم بود و آیا شما به میز گفت‌وگویی که ترامپ شما را به آن دعوت کرد می‌روید، گفت: ما پیش از این اعلام کردیم که هر گفت‌‌وگویی مشروط به احترام متقابل است نه اعتماد متقابل و این احترام باید از سوی طرف مقابل و پایبندی به تعهداتش باشد، هرگاه آمریکا این مساله را بپذیرد ما آماده گفت‌وگو خواهیم بود اما در وقت کنونی در رابطه با چه چیزی گفت‌وگو کنیم؟ سال‌ها با آمریکا گفت‌‌وگو کردیم و به نتیجه‌ای رسیدیم که منجر به توافق هسته‌ای شد اما هیچ تضمینی نداریم که آمریکا دوباره همان رفتار را نکند و زیر تعهداتش نزند.