گام جدید آمریکا علیه ایران عكس: AP

این درحالی است که در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ماه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا تصمیم به خروج یکجانبه از توافق هسته‌ای برجام گرفت اما همزمان گفت که آمریکا آماده رسیدن به یک توافق جدید با ایران است. کمتر از ۳ هفته بعد نیز پمپئو شروطی را تحت‌عنوان شروط ۱۲ گانه ارائه داد که هدف از آن شروط به‌زعم مقامات آمریکا تغییر رفتار ایران است. همچنین در تاریخ ۱۵ مرداد اولین مرحله از تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران که در چارچوب برجام در سال ۹۴ تعلیق شده بود، اجرایی شد. اکنون نیز پمپئو این گروه اقدام را برای نظارت بیشتر بر اجرای سیاست‌های آمریکا علیه ایران تشکیل داده است.

هوک، مسوول اعمال فشار بر ایران!

به گفته وزیرخارجه آمریکا، «برایان هوک»، مشاور سیاسی ارشد آمریکایی مسوول هدایت این کارگروه خواهد بود. پمپئو در این نشست که در محل وزارت‌خارجه در شهر واشنگتن برگزار شد، اعلام کرد برایان هوک، مدیر برنامه‌ریزی سیاسی وزارت‌خارجه ریاست گروه را بر عهده دارد و بر اجرای کامل سیاست دولت ترامپ در قبال ایران نظارت خواهد داشت و مستقیما به خود وزیرخارجه گزارش خواهد داد.

وزیرخارجه آمریکا در سخنان روز پنج‌شنبه همزمان با اعلام تشکیل گروه اقدام و با بیان اینکه ما باید تغییرات عمده‌ای را در ایران ببینیم و جهان نیز خواهان آن است که با ایران مانند یک کشور عادی برخورد کند، گفت: «ما تمام تلاش خود را به کار می‌گیریم تا ایران را وادار کنیم رفتارش را تغییر دهد و برایان نقش زیادی  برای اعمال‌فشار حداکثری بر ایران ایفا کرده است.» تصمیم به تشکیل کارگروه امور ایران در وزارت‌خارجه آمریکا پس از آن صورت گرفت که آمریکا مصمم به تشدید فشار بر جمهوری اسلامی ایران با هدف آن‌چه تغییر رفتار آن کشور می‌خواند، شده است.

توافق همراه با فشار

مایک پمپئو همچنین در سخنانی بی‌اساس با اشاره به خروج آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران، هدف از آن را بازداشتن ایران از دستیابی به سلاح هسته‌ای و تغییر رفتارهای خشونت‌آمیز جمهوری اسلامی در خارج از مرزهای ایران عنوان کرد و ضمن ادعای همبستگی با مردم ایران که به گفته او برای سال‌ها است در «رنج به‌سرمی‌برند»، ابراز امیدواری کرد که به‌زودی توافق دیگری حاصل آید! با این حال وزیرخارجه آمریکا تاکید داشت که دستیابی به این توافق تنها در پی تغییر رفتار عمده جمهوری اسلامی در داخل و خارج مرزهای ایران ممکن است.

استراتژی جدید

پس از مایک پمپئو، برایان هوک، به پرسش‌های خبرنگاران در نشست پاسخ داد و در پاسخ به پرسشی در مورد مخالفت رهبر جمهوری اسلامی با مذاکره با آمریکا که اخیرا مطرح کرده‌اند، مدعی شد: «این بستگی به رژیم ایران دارد که رفتار خود را عوض کند، ما بارها آمادگی خود را برای گفت‌وگو اعلام کرده‌ایم.»

هوک در این نشست خبری در سخنانی بی‌اساس مدعی شد: «حکومت ایران همواره عاملی برای بی‌ثباتی و خشونت بوده است. استراتژی جدید (دولت آمریکا) به همه ابعاد تهدیدهای ایران پاسخ خواهد داد و نهاد جدید «گروه اقدام ایران» بر اجرای این استراتژی متمرکز خواهد بود.»

وی اضافه کرد که کارشناسان و نخبگان امور روابط بین‌الملل در وزارت‌خارجه و دیگر وزارتخانه‌های دولت آمریکا در این نهاد حضور خواهند داشت.

تغییر رفتار برای مذاکره

برایان هوک که به خبرنگاران حاضر در کنفرانس خبری وزارت‌خارجه پاسخ می‌داد، تاکید کرد: «ایران باید رفتارش را عوض کند. اگر آنها خواستار مذاکره باشند، رئیس‌جمهور (ترامپ) علنا اعلام آمادگی کرده است و ما آماده‌ایم.»

هوک سپس در پاسخ به یکی از خبرنگاران که پرسید ایران برای مذاکره ابتدا باید جدیت نشان دهد یا رفتار خود را تغییر دهد، گفت: «وزیرخارجه پیش‌تر ۱۲ شرطی را که ایران باید برای رسیدن به توافق جدید انجام دهد ارائه کرده است.»

این درحالی است که جمهوری اسلامی ایران این ۱۲ پیش‌شرط را نپذیرفته و تحلیلگران بر این باور هستند که هدف این ۱۲ پیش‌شرط نه تغییر رفتار بلکه تغییر حکومت در ایران است. برایان هوک در ماه‌های اخیر مذاکراتی را با کشورهای اروپایی به منظور تغییر توافق هسته‌ای با ایران انجام داده بود که بی‌نتیجه ماند و در نهایت دونالد ترامپ که خواستار دستیابی به توافق دیگری با ایران است، آمریکا را از برجام خارج کرد.

به صفر رساندن صادرات نفت

در ادامه هوک در پاسخ به سوالی درباره صادرات نفت ایران به چین نیز گفت: «هدف ما به صفر رساندن صادرات نفت ایران تا چهارم نوامبر آینده است.» چهارم نوامبر آینده موعد آغاز مرحله دوم بازگشت تحریم‌های ایران است که تحریم‌های نفتی این کشور از سوی وزارت دارایی آمریکا را هم شامل می‎شود.

اجماع گسترده

برایان هوک در ادامه تاکید کرد: «دولت آمریکا به تلاش‌های خود برای ایجاد اجماع گسترده در سطح بین‌المللی ادامه می‌دهد، من اخیرا در لندن بودم و با شماری از مقام‌های ارشد بریتانیا، آلمان و فرانسه مذاکرات سازنده‌ای داشتم.»

وی سپس ادامه داد: «تلاش خواهیم کرد در عرصه بین‌المللی با هم‌پیمانان و متحدان‌مان همکاری‌ها را بیشتر کنیم و در مسائل مورداختلاف به اجماع برسیم.»

هوک ادامه داد: «من در دوران خدمتم در عرصه سیاست خارجی درخصوص ایران فعالیت کردم و در سال ۲۰۰۶ وقتی جان بولتون سفیر آمریکا در سازمان ملل بود به‌عنوان مشاور وی فعالیتم را آغاز کردم و از وزیرخارجه مایک پمپئو به‌خاطر اعتمادی که به من داشت، تشکر می‌کنم.»

این مقام آمریکایی پس از مراسم معارفه ضمن آنکه گفت ماموریت او و کارگروهش پیگیری سیاست‌های دولت در ارتباط با ایران خواهد بود، مدعی شد که تلاش خواهد کرد با رفتارهای به‌زعم او «مخرب حکومت ایران» چون برنامه هسته‌ای، حمایت از تروریسم و بی‌ثبات کردن منطقه مقابله کند. هوک از اهداف اصلی این کارگروه «همکاری با جامعه بین‌المللی برای تغییر رفتار ایران» را برشمرد و در پاسخ به همزمانی تشکیل این کارگروه با سالگرد کودتای ۲۸ مرداد گفت: «این «تقارن کاملا اتفاقی» است.»

تشابه با کارگروه عراق در سال ۲۰۰۱

در ادامه یکی از خبرنگاران از احتمال تشابه ماموریت کارگروه ایران با کارگروهی که در سال ۲۰۰۱ تحت عنوان «آینده عراق» در وزارت‌خارجه تشکیل شده بود، پرسید که هوک با رد این فرضیه مدعی شد که کارگروه ایران با «پروژه عراق» تشابهی ندارد. پروژه «آینده عراق» که در اکتبر سال ۲۰۰۱ (دو سال پیش از لشکرکشی آمریکا به عراق و سرنگونی صدام حسین) در وزارت‌خارجه آمریکا کلید خورد، به برگزاری جلسات و کنفرانس‌هایی با حضور متحدان آمریکا و مخالفان دولت عراق می‌پرداخت و آنها در مورد آینده عراق پس از صدام حسین گفت‌وگو و هم‌اندیشی می‌کردند.

تغییر نگاه هوک به برجام

هوک که در زمان رکس تیلرسون وزیرخارجه پیشین آمریکا به وزارت‌خارجه آورده شده، به عقیده حامیان ترامپ از مخالفان دیدگاه‌های رئیس‌جمهوری آمریکا در جریان کمپین تبلیغاتی سال ۲۰۱۶ به‌شمار می‌رود. براساس این خبر، هوک با خروج آمریکا از برجام مخالف و معتقد بوده که باید توافق هسته‌ای غرب با ایران را کمی تغییر داد که به‌نظر می‌رسد سیاست‌های او نسبت به سیاست‌های ترامپ درخصوص ایران کمی ملایم‌تر باشد. همچنین هوک ماه آوریل گذشته و تنها چند روز پیش از علنی شدن تصمیم ترامپ برای خروج از برجام، به شبکه رادیوهای ملی آمریکا (ان‌پی‌آر) گفته بود به‌عنوان مدیر هماهنگی میان وزارت‌خارجه آمریکا با متحدان اروپایی واشنگتن، در تلاش است به‌جای خروج از برجام متمم‌های تکمیلی به آن بیفزاید؛ متمم‌هایی که «کاستی‌های موردنظر آمریکا» را مرتفع کند. با وجود این، او روز پنج‌شنبه در پاسخ به خبرنگاران از تصمیم رئیس‌جمهوری آمریکا برای خروج از توافق هسته‌ای با ایران دفاع کرد و گفت: «ما از برجام خارج شدیم چراکه آن یک توافق‌نامه بد بود.»

برایان هوک کیست؟

هوک پیش از این سمت، به‌عنوان مشاور جان بولتون، در زمانی که او سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد بود و همچنین به‌عنوان مشاور میت رامنی، نامزد جمهوری‌خواهان در انتخابات سال ۲۰۱۲ فعالیت کرده است. برایان هوک یک وکیل آمریکایی و مقام دولتی است. هوک در دوران ریاست‌جمهوری جورج دبلیو بوش به‌عنوان معاون وزیر امورخارجه در امور بین‌الملل کار می‌کرد؛ همچنین به‌عنوان مشاور ارشد سفیر آمریکا در سازمان ملل، دستیار ویژه رئیس‌جمهوری در دفتر کارکنان و به‌عنوان مشاور در دفتر سیاست‌های حقوقی در وزارت دادگستری ایالات‌متحده فعالیت کرده است. هوک در سال‌های ۲۰۰۳-۱۹۹۹ در شرکت Hogan & Hartson در واشنگتن فعالیت کرده است. او همچنین برای تری برنشتاد، فرماندار آیووا و جیم لیچ نماینده کنگره آمریکا، کار کرده است. همان‌طور که اشاره شد پیش از خروج ترامپ از برجام در ۱۸ اردیبهشت ۹۷، برایان هوک ریاست هیات آمریکایی را برای شرکت در نشست کمیسیون مشترک برجام در وین بر عهده داشت.