فارن‌پالیسی تحلیل کرد
راز اتحاد نفتی پوتین با ریاض علیه ایران
تحلیلگران و کارشناسان بی‌شماری فکر می‌کردند که افزایش سریع قیمت نفت شیل در آمریکا ریاض را مجبور به این امر کرده است؛ چون تولید شیل در واکنش به تغییرات قیمت نفت نسبت به تولید نفت متعارف، به‌شدت پاسخگو است. به نظر می‌آمد که هرگونه تلاشی از سوی اوپک برای کاهش تولید و افزایش قیمت‌ها با افزایش تولید نفت شیل آمریکا به حاشیه برود. در همین راستا، آلن گرین اسپن رئیس فدرال رزرو آمریکا در سال ۲۰۱۵ گفت که «اوپک درحال واگذاری قدرت خود است.»
اما در نهایت تامین عرضه نفت شیل نتوانست از نوسانات قیمت جلوگیری کند و قیمت نفت در آغاز سال ۲۰۱۶ به ۲۷ دلار در هر بشکه رسید. در واکنش به این اقدام دولت‌های عضو سازمان اوپک در نوامبر ۲۰۱۶ با چندین کشور تولید‌کننده غیراوپک برای کاهش تولید با یکدیگر دیدار کردند. اما به‌رغم توافق آنها برای کاهش عرضه نفت، بسیاری از ناظران هشدار دادند که سلطه نفت شیل همراه با بی‌اعتمادی میان اعضای اوپک زمینه تضعیف ائتلاف آنها با اعضای غیرعضو اوپک را فراهم کرده است.
نویسنده معتقد است که نقش عربستان سعودی در سازمان اوپک نسبت به گذشته افزایش پیدا کرده و تصمیم کاهش قیمت در وین به‌طور موثر توسط عربستان سعودی اتخاذ شده است؛ زیرا تنها عربستان سعودی مقادیر قابل‌توجهی از ظرفیت اضافی دارد و می‌تواند با هزینه خودش مقدار قابل‌توجهی را که مورد نیاز است، تولید کند. واضح است که ایران بدون شک با افزایش تولید نفت مخالف است و تلاش برای کاهش قیمت بالای نفت می‌تواند تسهیل بخش سیاست خارجی ترامپ در مقابله با ایران باشد. در این راستا خالد الفالح وزیر نفت عربستان سعودی معتقد بود که هر اقدامی را که لازم باشد برای تامین بازار انجام می‌دهند و آنها بر تولید یک میلیون بشکه نفت در روز تاکید کردند. در این اقدام الکساندر نواک وزیر انرژی روسیه کاملا متحد با وی بوده است.
دومین بازیگر مهم پس از عربستان سعودی، روسیه است که به‌رغم اینکه عضو رسمی اوپک نیست، اما طی دو هفته گذشته اوپک بر نقش تازه روسیه به‌عنوان بزرگ‌ترین تولید‌کننده نفت خام جهان در مدیریت قیمت جهانی نفت با عربستان تاکید کرد. خالد الفالح به رسانه‌ها گفت که درحال بررسی عضویت روسیه به‌عنوان عضو وابسته در اوپک هستیم. هر دو کشور عربستان و روسیه نشانه‌هایی از روابط همکاری‌جویانه‌ای را ایجاد کرده‌اند. این اتحاد جدید بین عربستان و روسیه در مدیریت بازارهای نفت جهان حاکی از یک تحول مهم است. نقش جدید روسیه در مدیریت قیمت‌های جهانی نفت به پوتین سکوی دیگری برای افزایش قدرت روسیه بوده است و نفوذ آن را برای تعامل دیپلماتیک با کشورهای مصرف‌کننده بزرگ نفت از جمله آمریکا تقویت می‌کند. طی دهه‌های گذشته، قیمت نفت نقش محوری و تعیین‌کننده در روابط آمریکا و عربستان سعودی ایفا کرده است و تلاش پادشاهی عربستان برای کاهش قیمت نفت و تعهد به حفظ آن نقطه عطفی در مناسبات دیپلماتیک ریاض و واشنگتن بوده است. اکنون امتناع ریاض برای کاهش تولید و ایجاد چارچوب همکاری جدید با روسیه می‌تواند به این معنا باشد که مسکو در سال‌های آینده نقش فزاینده‌ای در مدیریت قیمت نفت داشته باشد.
نویسنده معتقد است که پیام مهم نشست دو هفته گذشته اوپک این است که جهش نفت شیل آمریکا منجر به افزایش نفوذ این کشور در بازارهای جهانی نفت نشده است. در واقع نکته قابل‌توجه این است که آمریکا برای افزایش تولید نفت به کشورهای اوپک و غیراوپک نیاز دارد. بنابراین با وجود اینکه آمریکا به نقطه استقلال نفت نزدیک شده است؛ اما نفت همچنان نقش کلیدی و تعیین‌کننده‌ای در سیاست خارجی آمریکا ایفا می‌کند. در این راستا پرزیدنت ترامپ از دولت عربستان خواسته تا تولیدات نفت را افزایش دهد تا از این طریق آمریکا بتواند فروش نفت ایران را کاهش دهد؛ بدون آنکه به مصرف‌کنندگان متحد آمریکا آسیبی وارد شود. از سوی دیگر کشورهای اوپک از پرزیدنت ترامپ درخواست کردند تا جلوی تصویب قوانین کنگره علیه اوپک را بگیرد. نویسنده در نهایت معتقد است که تصمیم هفته گذشته در زمینه کاهش قیمت نفت منعکس‌کننده همکاری سیاست نفتی جدید بین روسیه و عربستان است که نقطه عطف در نظم جهانی نفت است و حاکی از این است که با وجود جهش نفت شیل یا تغییر انرژی آمریکا ژئوپلیتیک نفت همچنان مهم است.
ارسال نظر