تقسیم کار اسرائیل و عربستان شفاف‌تر شد
ائتلاف عربی - عبری علیه ایران
از دیگر سو بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی با هدف متقاعد کردن سران سه کشور اروپایی آلمان، انگلیس و فرانسه و با هدف پذیرفتن موضع خصمانه‌اش علیه ایران هفته گذشته به اروپا سفر و با سران این کشورها دیدار کرد. نتانیاهو در این سفر اروپایی و طی دیدار با آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان، امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه و ترزا می، نخست وزیر انگلیس تلاش داشت تا موضع خصمانه خود در قبال ایران را پیش ببرد اما این مقامات اروپایی بر لزوم حفظ برجام تاکید کرده‌اند. این در حالی است که به گزارش ایسنا به نقل از تایمز اسرائیل یک مقام ارشد صهیونیست گفته است که رهبران سه کشور اروپایی آلمان، انگلیس و فرانسه به یک توافق جامع برای خروج ایران از سوریه دست یافته اند.
اطمینان خاطر ولیعهد سعودی به واشنگتن
یک روز پیش از اعلام خروج آمریکا از توافق هسته‌ای، مقامات این کشور با ولیعهد عربستان تماس گرفته و از آن کشور درخواست کردند، با افزایش تولید نفت اوپک مانع از تاثیر تحریم‌های نفتی ایران بر بهای نفت در بازارهای جهانی شود. پیش‌تر و در سال ۲۰۱۲ نیز آمریکا از عربستان درخواست کرده بود، زمینه‌های افزایش صادرات نفت کشورهای عضو اوپک را فراهم آورد. مقامات عربستان نیز در تماس تلفنی خود با مقام ارشد دولت ترامپ به او گفته‌اند که برای افزایش تولید نفت اوپک بسیار زود است، اما همزمان به آمریکا اطمینان خاطر داده که هرگاه در صورت اجرای تحریم‌های نفتی ایران، کمبودی در تامین نیازهای بازارهای جهانی روی دهد، عربستان به همراه متحدان خود این کمبود را جبران خواهد کرد.
از آنجا که عربستان به قیمت‌های بالای نفت هم برای جبران کسری بودجه و هم پیش بردن پروژه‌های اقتصادی خود نیاز دارد، سوالی که مطرح می‌شود این است که ریاض چه ما به ازایی از همراهی با آمریکا در تحریم ایران دریافت خواهد کرد که حاضر شده است تا از افزایش قیمت نفت چشم‌پوشی کند. در این خصوص باید به چهار فاکتور بسیار مهم اشاره کرد که عبارتند از:
۱. فشار همه‌جانبه بر ایران
اصلی‌ترین انگیزه عربستان برای همراهی با سیاست تحریم نفتی آمریکا، فشار همه‌جانبه بر ایران و سد کردن نفوذ منطقه‌ای تهران در پایتخت‌های عربی است. دغدغه‌ای که در چند سال اخیر به اصلی‌ترین هدف عربستان در سطح منطقه تبدیل شده و مقامات سعودی امیدوارند که دولت جمهوری‌خواه ترامپ، این راهبرد را با کمک متحدان عربستان به سرانجام روشنی برساند. پیش‌تر و در ابتدای روی کارآمدن ترامپ، مقامات ریاض با تزریق منابع مالی به جبهه جمهوری‌خواهان و سپس افزایش لابی‌گری، نقش مهمی در قرار دادن ایران در لیست اولویت‌های ترامپ ایفا کردند. در این میان رویکرد یک سال و چند ماه اخیر ترامپ در قرار دادن ایران در هدف اتهامات که همزمان منجر به افزایش نقش منطقه‌ای عربستان در استراتژی خاورمیانه‌ای آمریکا شده است، سعودی‌ها را به این ذهنیت رسانده است که می‌توانند با دادن امتیازهای کلان، همراهی آمریکا در سطح بین‌المللی و همراهی دیگر بازیگران منطقه‌ای از جمله امارات و اسرائیل را نیز به‌دست آورند.
۲. فروش تسلیحات
ما به ازای دیگری که عربستان از همراهی با سیاست تحریم نفتی آمریکا علیه ایران بر خوردار می‌شود، دریافت تسلیحات نظامی است. در یکسال اخیر و پس از سفر ترامپ به عربستان در ژوئن ۲۰۱۷، عربستان در یک فقره نزدیک به ۱۱۰ میلیارد دلار از واشنگتن تسلیحات دریافت کرده است. در سفر چند ماه پیش محمد بن‌سلمان به آمریکا نیز مجددا خریدهای تسلیحاتی در دیدار بین طرفین مطرح شد. عربستان در تلاش است تا آمریکا را متقاعد به فروش تسلیحات نظامی هوایی به‌خصوص از نوع پیشرفته آن کند تا برتری ریاض در سطح نظامی به سطح بسیار بالایی ارتقا پیدا کند. به‌نظر می‌رسد که در مقطع اخیر تضمین خریدهای تسلیحاتی بیشتر از سوی آمریکا، عربستان را ترغیب به شراکت گسترده‌تر با واشنگتن کرده است.
۳. هسته‌ای شدن
یکی از اصلی‌ترین درخواست‌های عربستان از آمریکا، متقاعدسازی مقامات دولت ترامپ به دادن تاسیسات هسته‌ای به عربستان به‌خصوص حق غنی‌سازی در داخل عربستان است. پیش‌تر برخی مقامات آمریکایی اعلام کرده بودند که ریاض به واشنگتن اعلام کرده است که می‌خواهد تا خودش غنی‌سازی اورانیوم را انجام دهد، جلسه هسته‌ای نیز با حضور برخی مقامات کاخ سفید برای توضیح به قانون‌گذاران آمریکایی در کمیته روابط خارجی سنا برگزار شد. ترکی فیصل سفیر پیشین عربستان در آمریکا نیز گفته است که غنی‌سازی اورانیوم حق مسلم این کشور است و عربستان مثل ایران می‌تواند غنی‌سازی اورانیوم را برای برنامه صلح‌آمیز خود داشته باشد. ریاض قصد دارد تا سال ۲۰۳۲، تعداد ۱۶ رآکتور هسته‌ای را با ظرفیت ۶/ ۱۷ گیگاوات برق راه‌اندازی کند، از این حیث نیاز دارد تا از تاسیسات هسته‌ای برخوردار شود. قوانین کلیدی مربوط به فروش تجهیزات هسته‌ای به عربستان در یک سند به نام توافق ۱۲۳ گنجانده شده است که بعد از یک بخش از قانون انرژی اتمی ۱۹۵۴ آمریکا معرفی شده است. قرارداد ۱۲۳ آمریکا با عربستان در زمان جورج بوش بسته شده است. ترامپ وعده داده است که در راهبرد هسته‌ای آمریکا تجدید نظر کند، اگرچه برای رئیس‌جمهوری آمریکا این مسابقه یک انتخاب پیچیده بین ارتقای شرکت‌های آمریکایی و مقابله با تکثیر سلاح‌های هسته‌ای است.
۴. تضمین سرمایه‌گذاری
سرمایه‌گذاری شرکت‌های آمریکایی در عربستان نیز چهارمین تضمینی است که به‌نظر می‌رسد مقامات ریاض توانسته‌اند، از آمریکا دریافت کنند. سفر ماه مارس محمد بن‌سلمان به هفت ایالت آمریکا به‌خصوص بازدید از سیلیکون ولی و گفت‌وگو با شرکت‌های بزرگ اقتصادی و تکنولوژی آمریکایی آغاز این همکاری بود. به‌نظر می‌رسد که در مقطع کنونی عربستان حاضر شده است تا با ایفای نقش نفتی به‌عنوان اصلی‌ترین بازیگر اوپک، ضمن همراهی با آمریکا در تحریم علیه ایران، تضمین‌های بسیار خوبی مبنی بر شراکت شرکت‌های بزرگ اقتصادی در اقتصاد عربستان دریافت کند.
ارسال نظر