برخلاف سال‌های گذشته هر سه فراکسیون سیاسی مجلس فهرست مجزا ارائه کردند
پایان ائتلاف فراکسیونی بر سرکرسی‌های هیات رئیسه
این واگرایی در شرایطی میان فراکسیون‌های سیاسی مجلس رخ داده که طی دو سال گذشته، بیشترین توفیقات فراکسیونی زمانی به دست آمده که ائتلافی میان دو فراکسیون شکل گرفته باشد. بیش از همه میان فراکسیون امید و مستقلین که در مجلس فعلی، درباره برخی مسائل رویکرد مشترک دارند. تجربه اقدامات در مجلس دهم نشان داده دلیل توفیق یافتن با ابزار ائتلاف، بیش از همه به دلیل وزن فراکسیونی این مجلس است که هیچ یک از فراکسیون‌ها از منظر عیار و وزن عددی، برتری ویژه‌ای نسبت به دیگری ندارد. هرچند وزن نفوذ این فراکسیون‌ها متفاوت است و آرایش سیاسی هیات‌رئیسه مجلس نیز در این وزن اثرگذار بوده است.
با این حال، فراکسیون‌ها به ائتلاف «نه» گفته‌اند؛ شاید یکی از عمده‌ترین دلایل این موضوع، به بی‌اعتمادی شکل گرفته میان سه فراکسیون باز می‌گردد؛ تجربه نتیجه انتخابات هیات‌رئیسه سال گذشته که به باور بسیاری از نمایندگان، با عهدشکنی برخی از اعضای فراکسیون ولایت تغییر کرد. هرچند سال گذشته توافق‌های شکل گرفته بر سر جایگاه ریاست و نواب رئیس پابرجا ماند و علی لاریجانی به‌عنوان رئیس و مسعود پزشکیان و علی مطهری به‌عنوان نواب اول و دوم رئیس انتخاب شدند اما معادلات از آنجا عوض شد که فراکسیون ولایت به توافق خود بر سر نامزدهای مورد اجماع هر سه فراکسیون برای کرسی دبیران و ناظران هیات‌رئیسه پایبند نماند؛ موضوعی که اجماع فراکسیونی را در این بخش از انتخابات سال گذشته به شکست کشاند و گام‌های فراکسیونی برای ائتلاف در انتخابات امسال را متزلزل ساخت.
پایان یکه‌تازی لاریجانی؟
این دوره از انتخابات هیات‌رئیسه مجلس اما یک ویژگی عمده دارد؛ آنکه دیگر علی لاریجانی یکه‌تاز میدان تصاحب کرسی ریاست مجلس نیست. براساس آخرین خبرها از راهروهای پارلمان، این بار به جای حضور بی‌رقیب لاریجانی در جایگاه ریاست، او دو رقیب از دو فراکسیون امید (اصلاح‌طلبان) و ولایی (اصولگرایان نزدیک به جبهه پایداری) برای ریاست مجلس دارد. تا لحظه تنظیم این گزارش هر سه فراکسیون، در فهرست جداگانه خود، یک نامزد برای ریاست مجلس دارد؛ اصلاح‌طلبان، روی نام محمدرضا عارف برای جایگاه ریاست مجلس اجماع دارند و اصولگرایان ولایی هم از حمیدرضا حاجی بابایی به‌عنوان گزینه ریاست یاد می‌کنند. نام علی لاریجانی هم همچنان در راس فهرست فراکسیون مستقلین یعنی اصولگرایان طیف لاریجانی است. پروانه مافی نماینده تهران در مجلس با اشاره به نشست فوق‌العاده صبح دیروز مجمع عمومی فراکسیون امید، اعلام کرد که محمدرضا عارف رئیس این فراکسیون به‌عنوان نامزد اصلاح‌طلبان پارلمان برای کرسی ریاست مجلس انتخاب شده است.از سوی دیگر، دیروز جبار کوچکی‌نژاد نماینده اصولگرای رشت، تاکید کرد که فراکسیون ولایی درباره نامزدی حمیدرضا حاجی‌بابایی رئیس این فراکسیون برای ریاست‌مجلس به قطعیت رسیده است. همچنین حمیدرضا حاجی‌بابایی دیروز در فراکسیون نمایندگان ولایی اعلام کرد که از سوی این فراکسیون برای ریاست مجلس کاندیدا می‌شود. برخی خبرها هم از دیدار روز گذشته او با علی لاریجانی حکایت دارد.
کرسی نواب رئیس
با این همه به نظر می‌رسد ورود سه نامزد برای کرسی ریاست مجلس، سایر کرسی‌های هیات‌رئیسه را هم تحت‌تاثیر قرار دهد. شاید این رقابت بیش از همه به تغییر در جایگاه نواب رئیس بینجامد. هم‌اکنون هر دو جایگاه نواب رئیس در اختیار اصلاح‌طلبان فراکسیون امید است و بسیاری بر این باورند که ورود محمدرضا عارف به رقابت با علی لاریجانی می‌تواند حضور علی مطهری را با اما و اگرهایی روبه‌رو کند. دلیل این موضوع را باید در وزن واقعی فراکسیون‌ها جست‌و جو کرد. این واگرایی بیش از همه می‌تواند فراکسیون امید و اصلاح‌طلبان مجلس را که تا پیش از این، با ائتلاف با آرای سیال مستقلین بسیاری از اهداف خود را پیش می‌بردند، تحت‌تاثیر قرار دهد. تجربه انتخابات هیات‌رئیسه موقت مجلس دهم در آغازین روزهای شکل‌گیری این مجلس نشان داد محمدرضا عارف در خوشبینانه‌ترین حالت، ۱۰۳ رای در مجلس دهم دارد. حالا با فرض اینکه حتی میزان آرای عارف در انتخابات امروز، ریزش اندکی داشته باشد، حضور او، اجماعی که طی این دو سال میان دو فراکسیون مستقلین و امید وجود داشت را کمرنگ می‌کند و همین تقابل سایر کرسی‌ها به ویژه جایگاه نواب رئیس را از تصاحب اصلاح‌طلبان فراکسیون امید خارج می‌کند. توجه به آرای نواب رئیس دو سال اخیر مجلس نشان می‌دهد حضور علی مطهری در این کرسی می‌تواند متزلزل شود. بنابراین احتمال دارد امیدی‌ها نه تنها از رسیدن به هدف آرمانی تصاحب ریاست مجلس دهم باز‌بمانند، بلکه وزن خود در هیات‌رئیسه را با از دست دادن احتمالی مطهری از جایگاه هیات‌رئیسه نیز کاهش دهند. هرچند به زعم بسیاری، فراکسیون امید با معرفی نامزد برای جایگاه ریاست دچار خسران می‌شود اما نتیجه این ماجرا به رای نهایی نمایندگان در صحن علنی وابسته است.
ازسوی دیگر، مستقلین با ارائه فهرستی جداگانه، عزت‌الله یوسفیان ملا و هادی قوامی را برای جایگاه نواب رئیس معرفی کرده‌اند. در این میان، اصولگرایان ولایی تکلیف خود را مشخص کرده و از محمد دهقان و عبدالرضا مصری به‌عنوان نامزدهای نواب رئیس یاد کرده‌اند. آنها می‌گویند اگر صحبتی از ائتلاف هم به میان بیاید، با فراکسیون امید همراه می‌شوند.
از سوی دیگر، امیدی‌ها در فهرست خود نام ۳ نماینده زن و یک نماینده اهل سنت را برای حضور در هیات‌رئیسه مجلس جای داده‌اند.براساس تصمیم مجمع عمومی فراکسیون امید پروانه سلحشوری، سید فرید موسوی و حسن لطفی به‌عنوان کاندیداهای کارپرداز و محمدعلی وکیلی، علی‌اصغر یوسف‌نژاد، عبدالکریم حسین‌زاده، علیرضا رحیمی، سیده حمیده زرآبادی و زهرا ساعی به‌عنوان کاندیداهای دبیری فراکسیون امید برای انتخابات هیات‌رئیسه معرفی شده‌اند. انتخابات هیات رئیسه مجلس اولین دستور کار صحن علنی امروز پارلمان است. آنچه سرنوشت این انتخابات را رقم می‌زند، توافقات احتمالی فراکسیون‌ها یا ادامه روند فهرست جداگانه آنها است؛ موضوعی که طی روزهای اخیر بازار لابی‌گری در پارلمان را برای تصاحب بیشترین جایگاه از ارکان هیات‌رئیسه مجلس داغ کرده است.
ارسال نظر