موج دوم پناهجویان ایرانی در مسیر تهران
سخنگوی وزارت خارجه ایران روز یکشنبه ۱۶ آذر در نشست خبری خود در پاسخ به سوالی در ارتباط با اخبار منتشرشده مبنی بر بازگشت تعدادی از ایرانیان از آمریکا به داخل کشور بر اساس سیاستهای مهاجرتی جدید دولت واشنگتن گفت: «براساس ادعایی که طرف آمریکایی انجام داده است، این کار به دلایل قانونی و نقض قوانین مهاجرتی این کشور انجام میشود.» وی با بیان اینکه در یک سال اخیر اقدامات نژادپرستانه دولت آمریکا علیه شهروندان کشورهای مختلف از جمله ایران تشدید شده است و به بهانههای مختلف اتباع ایرانی مورد آزار و اذیت قرار گرفتهاند، خاطرنشان کرد که این دومین گروهی است که به کشور بازگردانده میشوند.
این دیپلمات ارشد ایرانی گفت: «بعد از فشارهایی که آمریکا به این شهروندان ایرانی وارد کرده است آنها با مراجعه به دفتر حافظ منافع ایران در واشنگتن تمایل خود را برای بازگشت به کشور اعلام کردهاند.» وی افزود: «هر ایرانی آزاد است که به کشور بازگردد و دفتر حافظ منافع ایران تمهیدات لازم را در این ارتباط فراهم کرده و آنها ظرف روزهای آتی به کشور باز میگردند.» بقایی با بیان اینکه تعداد مهاجرانی که به کشور بازگردانده میشوند، ۵۰الی ۵۵ نفر است، ادامه داد: «گزارشها نشان میدهد که در یک سال اخیر بیش از ۵۰۰ هزار نفر از اتباع کشورهای مختلف تحت عناوین مختلفی به کشورهای خودشان یا کشورهای دیگر توسط آمریکا بازگردانده شدهاند. در ارتباط با فشار به اتباع ایرانی نیز انگیزههای سیاسی در این زمینه دخیل بوده و این فشارهای مهاجرتی مغایر با قوانین بینالمللی است.»
همچنین روز گذشته رئیس دفتر حفاظت از منافع جمهوری اسلامی ایران در واشنگتن اعلام کرد که تعداد مهاجران غیرقانونی ایرانی در آمریکا حداکثر حدود ۲ تا ۳هزار نفر است که نسبت به جمعیت کل ایرانیهای مقیم آمریکا بسیار ناچیز است. به گزارش خبرگزاری صداوسیما از نیویورک، ابوالفضل مهرآبادی گفت: «افرادی که اخراج آنها از سوی قاضی اداره مهاجرت نهایی شده به جای اینکه در زندانهای آمریکا عمرشان سپری شود یا به کشور ثالث اعزامشان کنند، تصمیم دارند به کشور بازگردند.» این مقام ادامه داد: «خوشبختانه با ملاقاتهایی که در زندان با این عزیزان انجام شد، ما به آنان اطمینانخاطر دادیم که بازگشتشان به کشور هیچ مشکلی ندارد و آغوش کشور به رویشان باز است.»
رئیس دفتر حفاظت از منافع جمهوری اسلامی ایران در واشنگتن تاکید کرد: «از لحاظ قوانین و مقررات کنسولی، همانطور که همکاران بنده در وزارت خارجه و در تهران اعلام کردند، طبق قوانین مدنی ایران گرفتن پناهندگی یا درخواست پناهندگی، به هیچ وجه جرم محسوب نمیشود و افرادی هم که غیرمجاز از کشور خارج شده باشند، با یک جریمه نقدی مشکلشان حل میشود.»
وی اضافه کرد: «پرواز حامل حدود ۵۳ ایرانی زندانی در آمریکا، صبح یکشنبه به وقت آریزونا آمریکا را به مقصد قاهره ترک میکند و از قاهره به کویت میرود و سپس هموطنان عازم تهران میشوند.» مهرآبادی توضیح داد که در پرواز قبلی هم این عزیزان بدون مشکل وارد کشور شدند و همکاران وزارت خارجه در فرودگاه امام خمینی(ره) از آنان استقبال و تسهیلاتی فراهم کردند که اگر اهل شهرستانها بودند به زادگاه یا شهرشان بروند.
سازمانهای حقوقبشری و گروههای حامی مهاجران در ادعاهایی نسبت به وضعیت شهروندان ایرانی که به دلایل مختلف از آمریکا اخراج شدهاند، ابراز نگرانی کردهاند. شورای ملی ایرانیان آمریکا (نایاک) از دولت دونالد ترامپ خواسته بود که این پرواز را لغو کند. به گفته یک منبع آگاه، این هواپیما قرار است در مسیر خود به سوی ایران در کویت توقف کند. نخستین هواپیمای حامل مهاجران اخراجشده از آمریکا در اواخر سپتامبر (شهریور) این کشور را ترک کرد. در آن مقطع، بهگفته حسین نوشآبادی، مدیرکل پارلمانی وزارت امور خارجه، ۱۲۰مهاجر به کشور بازگشتند و بازگشت آنها به کشور مرحله اول از این کاروان بود؛ چرا که براساس اطلاعات این مقام وزارت خارجه «چندماه پیش در ارتباط با اخراج اتباع ایرانی در آمریکا بحث ۳۰۰ الی ۴۰۰نفر مطرح شد».