دو عضو کمیسیون امنیت ملی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»
نقش‌آفرینی ایران در سوریه پسا اسد چگونه باشد؟
محمدمهدی شهریاری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»، با اشاره به سقوط دولت بشار اسد در خصوص برنامه ایران برای همراهی با رویکرد منطقه در خصوص آینده سوریه، گفت: فکر نمی‌کنم که خیلی با برنامه باشیم و اگر با برنامه بودیم این اتفاقات نمی‌افتاد. به هر حال قطعا خاورمیانه تحت تاثیر حوادث سوریه قرار خواهد گرفت.
او تاکید کرد: شاید در حال حاضر گروه جولانی به خاطر اینکه می‌خواهند خودشان را تثبیت کنند، صحبت‌هایی را عنوان و رفتارهای انسان‌دوستانه‌ای نشان دهند. اما قطعا اگر این گروه تثبیت شوند تاثیر مستقیمی در شرایط داخلی اردن و کشورهای منطقه خواهند گذاشت. از سوی دیگر ترکیه بیشترین آسیب را در بلندمدت از این گروه خواهد خورد و شاید زمانی‌که این گروه تثبیت شوند مواضع ضد اسرائیلی هم داشته باشند. البته نمی‌توان خیلی پیش‌بینی کرد.
این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تصریح کرد: واقعیت این است که ایران مانند موضوع طالبان باید با این گروه نیز ارتباط بگیرد و منافع ما را در سوریه حفظ کند. از سوی دیگر با توجه به ارتباطاتی که با لبنان خواهیم داشت و یکی از مهم‌ترین راه‌ها سوریه است شاید بتوانیم به نوعی شرایط را تغییر دهیم.
شهریاری یادآور شد: کشورهای حوزه خلیج‌فارس مانند قطر و امارات که به این گروه تندرو در گذشته کمک می‌کردند به دلایل مسائل داخلی خودشان احساس خطر می‌کنند و کم کم فاصله می‌گیرند مگر آنکه بتوانند تاثیر مستقیمی در رفتار این گروه داشته باشند. البته به نظر می‌رسد قوه عاقله‌ای در رفتارهای این گروه نسبت به گذشته وجود دارد و در برخوردهایی که بعد از تصرف شهرها داشتند شاهد این موضوع بودیم.
او ادامه داد: از سوی دیگر بعد از سقوط دولت بشار این گروه اطلاعیه‌هایی را دادند که به نظر می‌رسد می‌خواهند مردم با آنها همراهی کنند. اما به نظر می‌رسد در بلندمدت کشورهای غربی نسبت به این گروه موضع‌گیری سخت‌تری خواهند داشت و هم اینکه کشورهای منطقه نسبت به این گروه گارد می‌گیرند. البته اگر به این سمت برود قطعا اتفاقی که برای لیبی افتاد در سوریه هم خواهد افتاد و این گروه به جان هم می‌افتند چون این گروه متشکل از گروه‌های بسیار زیادی است که هر کدام به دنبال منافع خود هستند.
این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی با بیان اینکه حوادث آینده در سوریه به صورت دقیق قابل پیش‌بینی نیست، اظهار کرد: امیدواریم که از این شرایط که به وجود آمده اسرائیل نتواند به نفع خودش استفاده کند و بیشتر منافع مردم مسلمان حفظ شود.
شهریاری در خصوص اینکه ایران برای حفظ منافع ملی چه برنامه‌ای باید داشته باشد، گفت: ما نباید یکسری از واقعیت‌ها را نادیده بگیریم متاسفانه طی سال‌های گذشته بعد از آنکه اغتشاشات و مسائل داخلی سوریه تمام شد ما برنامه‌ریزی مناسب و پیش‌بینی دقیقی نداشتیم. از سوی دیگر از شرایط منطقه به دور بودیم که اگر نبودیم حتما باید اقداماتی را انجام می‌دادیم. کسانی‌که در این قضیه نقش یا نقص یا کاستی یا کاهلی داشتند حتما باید پاسخگو باشند. چون مقدار زیادی از منابع کشور در سوریه هزینه شد و شهدای زیادی دادیم که البته ضرورت ایجاب می‌کرد که برای مقابله با گروه‌های تندرو و تکفیری اقدام کنیم. ما در آن زمان در سوریه شاهد قتل‌عام مردم بودیم و وظیفه هر انسانی بود که در آن زمینه مداخله کند. او تاکید کرد: اما شرایط خوبی که به دست آوردیم را باید مدیریت خوبی می‌کردیم که نکردیم. این نقص را متاسفانه در داخل کشور خودمان هم داریم. یکی از مهم‌ترین مشکلات کشورمان این است که از فرصت‌ها به درستی استفاده نمی‌کنیم و از واقعیت‌های موجود خودمان را دور می‌کنیم و همین باعث می‌شود که در سیاست‌گذاری‌هایمان هم درست عمل نکنیم.
این عضو کمیسیون امنیت ملی در خصوص راه حفظ منافع ملی کشورمان در سوریه، اظهار کرد: به نظر می‌رسد در شرایط کنونی از راه‌های مختلف باید برای ارتباط‌گیری اقدام کرد که یکی از راه‌ها ترکیه است. با ارتباط‌گیری باید منافع شیعیان سوریه را حفظ کنیم و بحث حرمین هم مطرح است که باید با این گروه کنار بیاییم که در ادامه راه با مشکلات بیشتری مواجه نشویم.
بهنام سعیدی، عضو هیات رئیسه کمیسیون امنیت ملی نیز به «دنیای‌اقتصاد» گفت: اتفاقاتی که در سوریه شاهد بودیم، حساسیت‌های خاص خودش را دارد. به هر حال سوریه امروز با سوریه دیروز یکسان نیست و تحولات، چالش‌های جدی را برای مردم سوریه ایجاد کرده است. اما جمهوری اسلامی ایران بر اساس اصولی که دارد مسیر را طی خواهد کرد. او افزود: جمهوری اسلامی ایران به خوبی یاد گرفته است چگونه هر تهدیدی را تبدیل به فرصت کند و مطمئن باشید که بهترین تصمیم را در ارتباط با سوریه اتخاذ خواهد کرد. این تصمیم بر اساس اصول و مبانی انقلاب خواهد بود.
این عضو هیات رئیسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی تاکید کرد: گاهی اوقات در رسانه‌ها مطرح می‌شود که مواضع ایران پیرامون محور مقاومت و حزب‌الله لبنان و مردم فلسطین چه خواهد بود و آیا جمهوری اسلامی به این حمایت ادامه خواهد داد یا خیر؛ که در پاسخ با قاطعیت اعلام می‌کنیم که جمهوری اسلامی ایران حتی بیش از قبل حمایتش را از محور مقاومت، مردم غزه و فلسطین و حزب‌الله با هر طریق و هر شیوه‌ای ادامه خواهد داد. یقینا اگر این حمایت بیشتر نشود، کمتر نخواهد شد. سعیدی در خصوص برنامه ایران برای حفظ منافع ملی در سوریه، تصریح کرد: مسوولان نظام بنا بر شرایط منطقه بر اساس اصول انقلاب و سه اصل عزت، حکمت و مصلحت مطمئنا بهترین تصمیم را اتخاذ خواهند کرد.
