منشأ گندم‌‌‌های سراسر جهان، کشور ایران است

به گزارش «ایسنا»، سهراب سهرابی در گردهمایی معاونان بهبود تولیدات گیاهی سازمان‌های جهاد کشاورزی استان‌‌‌های کشور که روز سه‌شنبه ۲۷ آذرماه در تبریز برگزار شد، به اهمیت تاریخی و استراتژیک گندم در ایران و جهان اشاره کرد و افزود: حدود ۱۰‌هزار سال پیش ایرانیان گندم را در جهان اهلی کردند و پایه‌‌‌گذار یکجانشینی شدند.

وی با تاکید بر نقش گندم در امنیت غذایی کشور گفت: نخستین طرح‌‌‌های خودکفایی گندم در دهه ۶۰ آغاز شد و خودکفایی تولید گندم در سال‌های ۸۳ تا ۸۵، دهه ۹۰ و سال‌های ۱۴۰۱ تا ۱۴۰۳ به ثبت رسید. ظرفیت خودکفایی گندم در کشور وجود دارد، اما نیازمند اجرای برخی اقدامات فنی و اجرایی در این حوزه هستیم.

وی با اشاره به جایگاه گندم در سطح جهانی اظهار کرد: در دنیا، گندم با ۲۲۰میلیون هکتار بالاترین سطح زیر کشت محصولات زراعی را دارد و از ۸۰۰میلیون تن تولید سالانه، ۲۰۰میلیون تن وارد چرخه تجارت می‌شود و مابقی آن توسط خود کشورهای تولیدکننده مصرف می‌شود.

مجری طرح‌‌‌گندم وزارت جهاد کشاورزی خاطرنشان کرد: گندم به‌عنوان ابزار قدرت و سلطه در سپهر سیاسی جهان مطرح است و کشورهای ابرقدرت همگی صادرکننده این محصول هستند. در ایران، به‌‌‌طور متوسط ۵۰‌درصد انرژی و پروتئین مردم از گندم تامین می‌شود و در برخی مناطق روستایی این رقم به ۸۰‌درصد نیز می‌‌‌رسد.

وی با مقایسه سرانه مصرف جهانی گندم مطرح کرد: سرانه مصرف گندم در جهان ۱۶۵کیلوگرم است، در حالی که کشورهایی مانند مصر، الجزایر و ترکیه مصرف بالاتری نسبت به ایران دارند. در برنامه‌‌‌های توسعه و اسناد بالادستی، دستیابی به خودکفایی گندم به عنوان یک هدف راهبردی تعیین شده است.

وی در ادامه به ظرفیت‌‌‌های برداشت گندم در کشور اشاره کرد و گفت: ما تنها ۴۰ تا ۵۰‌درصد ظرفیت ژنتیکی و اکولوژیکی گندم ایران را برداشت می‌‌‌کنیم، در حالی که ظرفیت متوسط برداشت می‌‌‌تواند به ۸.۸تن در گندم آبی و ۲.۵تن در گندم دیم برسد. پایین بودن عملکرد ناشی از خلأ عملکرد است که ۳۵‌درصد آن به تغذیه، ۱۵‌درصد به بیماری‌‌‌ها، آفات و... و بخش دیگر به مسائل مرتبط با بذر و سایر عوامل برمی‌‌‌گردد.

سهرابی از تلاش‌‌‌های ویژه در دوره‌‌‌های آموزشی سال‌های اخیر خبر داد و تشریح کرد: از سال ۱۴۰۰ دوره‌‌‌های آموزشی ویژه‌‌‌ای برگزار کرده‌‌‌ایم که در آن به مهم‌ترین بخش خلأ عملکرد، یعنی حوزه تغذیه توجه ویژه‌‌‌ای شده است. در حال حاضر سطح کشت گندم آبی کشور ۲میلیون هکتار است که باید به ۱.۴میلیون هکتار کاهش یابد و در مقابل، افزایش عملکرد محقق شود. وی در ادامه به اقدامات جدید برای افزایش بهره‌‌‌وری اشاره کرد و گفت: در سال‌جاری، ۴۴۶شهرستان در کشور به کشت گندم اختصاص یافته و در هر شهرستان یک پایلوت اجرایی راه‌‌‌اندازی شده است. هدف از این طرح، همکاری موثر محققان و مروجان برای ارتقای بهره‌‌‌وری است، چراکه چاره‌‌‌ای جز افزایش بهره‌‌‌وری نداریم.

براساس این گزارش، به نقل از روابط‌عمومی سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان‌شرقی، وی در پایان با اشاره به برنامه جهش تولید در دیمزارها تاکید کرد: براساس این برنامه، ۶میلیون هکتار زیر کشت رفته که از این میزان، ۳.۵میلیون هکتار به کشت گندم اختصاص یافته است.