عراقچی در ترکیه نسبت به سرایت بحران سوریه به همسایگان هشدار داد
آستانه زیر تیغ
در این چارچوب، سید‌عباس عراقچی در نشست خبری با هاکان فیدان همتای ترک نسبت به سرایت بحران به همسایگان هشدار داد. اهمیت این هشدار در شرایطی است که طبق توافق ایران، ترکیه و روسیه بر اساس فرمت آستانه که از ۲۰۱۶ با هدف کاهش تنش در ادلب، حلب و مناطق مجاور آن در دستور کار طرفین قرار داشته، باید بار دیگر مورد توجه و از همه مهم‌تر بازیابی قرار گیرد.
اینکه چرا مجددا از همان مناطق مورد هدف برای کاهش تنش، شاهد افزایش تنش هستیم بیانگر کارکرد معیوب این فرمت در عمل بوده است. آیا مکانیزم‌های نظارتی نتوانسته‌اند به درستی اجرا شوند؟ آیا روسیه و ترکیه نسبت به اجرای برخی بندهای آن ملاحظاتی داشته و دارند؟ و پرسش‌های دیگر که نشان می‌دهد بار دیگر تهران-آنکارا و مسکو باید گرد هم آمده و به ارزیابی آنچه گذشته و آنچه اخیرا حادث شده بپردازند. بدون دستیابی به یک فرمت به‌روز‌رسانی شده نمی‌توان مانع از سرایت تنش‌ها شد که فضای مانوری را برای معارضه مسلح و سلفی‌های تکفیری فراهم کرده است.در همین چارچوب عباس عراقچی که بامداد یکشنبه به آنکارا سفر کرد و روز دوشنبه با وزیر خارجه ترکیه در نشست خبری حاضر شد، فعال شدن مجدد گروه‌‌‌های تروریستی در سوریه و تحرکات در شهر حلب را نگران‌کننده دانست و گفت: بازگشت مجدد تروریسم در سوریه امنیت و ثبات سوریه را در معرض خطر جدی قرار داده است. تبعات چنین وضعیت خطرناکی دامن همه کشورها بهویژه همسایه‌‌‌ها را دربرمی‌‌‌گیرد.
عراقچی در ادامه بیان کرد: نباید نقش رژیم صهیونیستی را در تنش‌‌‌های منطقه نادیده گرفت، با وزیر امور خارجه ترکیه راه‌های ثبات در سوریه را بررسی کردیم. اتفاق نظر داریم باید از دستاوردهای روند آستانه حفاظت کنیم، توافق کردیم که جلسه بعدی روند آستانه در سطح وزرای امور خارجه به زودی برگزار شود. خواهان حفظ این روند هستیم و نباید کاری کرد که ادامه این روند با مشکل مواجه شود.وزیر امور خارجه تاکید کرد: ترکیه جایگاه مهمی در رایزنی‌‌‌های منطقه‌‌‌ای در این باره داشته است. همچنین با سایر کشورها مثل عربستان و مصر هم مشورت می‌‌‌کنیم؛ گفت‌‌‌وگوهای منطقه‌‌‌ای برای جلوگیری از تشدید تنش مهم است.
با این حال هاکان فیدان در همین نشست خبری مدعی نکته‌ای شد که نشان‌دهنده همان ملاحظات متفاوت ترکیه است که ترجمان عملی آن در کژکارکردی فرمت آستانه جلوه‌گر شده است. فیدان با بیان اینکه درباره وضعیت اخیر سوریه گفتوگو کردیم، مدعی شد: گفتن اینکه این تحولات نتیجه مداخلات خارجی بوده، اشتباه است. خودداری دولت سوریه از مشارکت در گفتمان سیاسی منجر به بروز دوباره درگیریها شده است. ناآرامی‌‌‌های فعلی در سوریه از ۱۳ سال پابرجا بودن مسائل حل‌‌‌نشده ناشی می‌‌‌شود. فیدان با بیان اینکه «نادیده گرفتن خواسته‌‌‌های مشروع اپوزیسیون یک اشتباه بود» مدعی شد: دمشق باید با مخالفان مشروع سازش کند. ترکیه آماده است کمک‌‌‌های لازم را ارائه دهد. او البته به همکاری و احیای روند آستانه پرداخت و گفت: ما نمی‌‌‌خواهیم زمان بیشتری را از دست بدهیم. ترکیه آماده انجام هر کاری در روند آستانه است.همزمان معاون وزیر امور خارجه روسیه با بیان اینکه مسکو درباره بحران سوریه تماس‌‌‌های نزدیکی با نمایندگان ایران و ترکیه دارد، به احتمال برگزاری نشست وزرای امور خارجه روسیه، ایران و ترکیه درباره این بحران اشاره کرد. «آندری رودنکو» معاون وزیر امور خارجه روسیه گفت که مسکو تماس‌‌‌های نزدیک خود با ترکیه و ایران را به عنوان کشورهای ضامن صلح سوریه درباره وضعیت این کشور حفظ کرده است.
آخرین دور روند آستانه ۶ شهریور امسال در نیویورک و در حاشیه هفتادونهمین اجلاس مجمع عمومی به میزبانی روسیه برگزار شد. عراقچی، فیدان و لاوروف در این نشست شرکت کردند. به نظر می‌رسد که با تاکید و پیگیری ایران، شاهد برگزاری دور جدید این فرمت سه‌جانبه ظرف هفته‌های آینده باشیم. اینکه خروجی این نشست بهویژه با توجه به حوادث سوریه تا چه حد بتواند بر تحولات جاری سرریز شود و مجددا ثبات را به سوریه باز‌گرداند، در شرایط کنونی با برخی ابهامات مواجه است.
چهارشنبه هفته گذشته و ساعاتی پس از اعلام خبر آتش‌‌‌بس میان حزب‌‌‌الله لبنان و رژیم صهیونیستی، اخبار انجام عملیات گسترده‌‌‌ای توسط گروه تروریستی «تحریر الشام» در شمال غرب سوریه و استان حلب منتشر شد. در پاسخ به این حملات، ارتش سوریه با پشتیبانی نیروی هوایی روسیه، حملات هوایی گسترده‌‌‌ای به مواضع شورشیان انجام داده و بسیاری از استحکامات آنان را مورد هدف قرار داده است. برخی گزارش‌‌‌ها حاکی از این است که ارتش سوریه در حال آماده‌‌‌سازی برای مقابله با پیشروی تروریست‌‌‌ها و دفاع از خطوط مقدم خود در حلب است. این نبردها بهویژه در حومه غربی حلب و مناطق استراتژیک نزدیک به مرزهای ترکیه شدت یافته و هنوز در جریان است.
