کاهش سهم ریل از حمل بار در برابر جاده
وی افزود: حدود ۷۰ درصد کرایه‌ای که شرکت‌های مالک واگن بابت کرایه حمل بار دریافت می‌کنند باید برای حق دسترسی به شبکه ریلی و هزینه لکوموتیو به شرکت راه‌آهن جمهوری‌اسلامی‌ایران پرداخت کنند و تنها ۳۰ درصد کرایه برای خودشان است. سرمایه‌گذاری در حوزه ریلی، بهره‌وری پایینی حدود۲ تا ۳ درصد در سال دارد و شرکت‌های مالک واگن تمایلی به توسعه ناوگان خود ندارد.نجاتی ضمن مثبت دانستن خصوصی‌سازی در حوزه ریلی گفت: خصوصی‌سازی راه درمان مشکلات حمل‌ونقل ریلی است؛ خصوصی‌سازی در بخش ریلی از سال ۸۴ اتفاق افتاد و اقدام بسیار مثبتی بود که یکی از نتایج آن این است که واگن بیکار در شبکه ریلی کشور به ندرت وجود دارد. طبیعی است که خصوصی‌سازی نیز مانند هر اقدام دیگر یکسری نواقصی دارد که باید برطرف شود.از جمله اینکه به علت نداشتن توجیه اقتصادی برای بخش‌خصوصی بیشتر شرکت‌های خصولتی به این حوزه وارد شده‌اند. باید جذابیت‌های سرمایه‌گذاری در بخش ریلی ایجاد شود تا بخش‌خصوصی واقعی با تخصص و سرمایه لازم، اقدام به سرمایه‌گذاری کنند.
وی که مدیرعامل یک شرکت خصوصی مالک واگن‌های باری است درباره مشکلات این شرکت‌ها گفت: این شرکت‌ها باید روی سرویس‌دهی و خدمات موردنظر مشتری بیشتر کار کنند زیرا در حمل‌ونقل ریلی فرهنگ‌سازی نشده و بعضا مشتریان، راه‌آهن و سیستم حمل‌ونقل ریلی را نمی‌شناسند. این موضوع نیازمند فرهنگ‌سازی از جانب شرکت راه‌آهن و نهادهای ذی‌ربط است.وی افزود: شرکت‌های مالک واگن باری به علت ریسک‌های موجود روی حمل بار تمایلی به ارائه پکیج کامل حمل به‌صورت ترکیبی را ندارند. در صورتی که این موضوع برای صاحبان کالا مهم است و برای رونق حمل‌ونقل ریلی حائز اهمیت است.مدیرعامل شرکت پرتو بار فرابر خلیج‌فارس در این زمینه ادامه داد: معمولا در حمل ریلی کالا، بار در ایستگاه ریلی مبدا بارگیری و در ایستگاه ریلی مقصد تحویل داده می‌شود. دغدغه صاحب بار، حمل کالا تا ایستگاه ریلی مبدا و سپس حمل آن از ایستگاه مقصد تا محل مورد نظر صاحب بار است. در شرکت پرتو بار فرابر خلیج‌فارس برای کاهش دغدغه مشتریان و حمل ترکیبی بارهای ریلی، ۴۰۰ شبه کانتینر به نام «پاکت» ساخته ایم.
وی افزود: حسن این پاکت‌ها این است که مشکل تخلیه و بارگیری مواد معدنی مانند سنگ‌آهن و کنسانتره و گندله را برطرف می‌کند. به این صورت که پاکت‌ها را با کامیون‌های مخصوص به مبدا بارگیری که همان معدن است رسانده و بعد از بارگیری مجدد با کامیون تا محل استقرار واگن‌ها حمل می‌شود و به‌وسیله جرثقیل روی واگن بارگیری می‌شوند، که همان حمل ترکیبی است.نجاتی در ادامه گفت: در هر واگن ۲ عدد از این پاکت‌ها قرار داده و به نقطه موردنظر حمل می‌شود. هرکدام از این پاکت‌ها ظرفیت بارگیری ۳۵ تن را دارد و پیش‌بینی می‌کنیم این پاکت‌ها ظرفیت حمل بار ما را حدود ۲۰ تا ۳۰ هزار تن در ماه اضافه کند.
وی افزود: تخلیه و بارگیری مواد معدنی به‌وسیله این پاکت‌ها باعث می‌شود درصد پرت کالا در حمل‌ونقل ریلی به زیر نیم درصد برسد. همچنین زمان معطل ماندن واگن‌ها برای تخلیه و بارگیری را کاهش می‌دهد. این پاکت‌ها با جرثقیل روی واگن سوار می‌شود. مواد معدنی به‌صورت کلی با واگن‌های لبه بلند حمل می‌شوند؛ برای تخلیه این واگن‌ها در مقصد باید تیبلر (واگن برگردان) وجود داشته باشد. در بسیاری از مقاصد واگن برگردان وجود نداشته و باید تخلیه به‌صورت دستی انجام شود. تخلیه دستی به‌وسیله بیل مکانیکی صورت می‌گیرد که هم به واگن خسارت وارد می‌کند و هم درصد پرت بالایی دارد. همین موضوع باعث شده بود تا توجیه اقتصادی حمل ریلی این محصولات کاهش یابد.مدیرعامل شرکت پرتو بار فرابر خلیج‌فارس درباره زمینه فعالیت این شرکت گفت: این شرکت یک مجموعه کاملا خصوصی است و در زمینه حمل‌ونقل ریلی کالا فعالیت می‌کند و یکی از زیر مجموعه‌های هلدینگ توسعه طلوع خلیج‌فارس است که به‌صورت کاملا خصوصی اداره می‌شود.
وی افزود: شرکت پرتو بار خلیج‌فارس درحال‌حاضر مالک حدود ۴۳۷ دستگاه واگن لبه کوتاه و ۱۳۶ دستگاه واگن مخزن دار باری است و همچنین قرار است ۵۰۰ دستگاه واگن لبه بلند نیز خریداری و به ناوگان خود اضافه کند. در بخش واگن‌های مخزن دار برای حمل مواد نفتی با شرکت نفت همکاری داریم.واگن‌های لبه کوتاه قابلیت حمل بارهای متنوعی از جمله محصولات آماده و نیمه آماده فولادی (شمش، میلگرد، کویل) و کانتینر را دارد.نجاتی درباره میزان بار جابه‌جا شده در این شرکت گفت: امسال حدود ۵۰۰ هزار تن کالا را حمل کردیم و برای سال آینده پیش‌بینی می‌کنیم با ناوگان فعلی بین ۸۰۰ هزار تا یک میلیون تن کالا را حمل کنیم. البته با اضافه شدن این پاکت‌ها به سیستم شرکت پیش‌بینی می‌کنیم در ماه ظرفیت حمل بار حدود ۲۰ تا ۳۰ هزار تن افزایش یابد.
