هنر شکوهمند قلمزنی

ثریا محمدی قلمزن تزیین همواره جایگاه ویژه‌ای در تاریخ داشته است. چه به‌صورت زیور برای زن و مرد یا حتی به شکل لوازم کاربردی روزمره. یکی از نخستین دلایل پیدایش هنر، تمایل ذاتی انسان به زیباتر کردن خود و زندگی اطرافش بوده است. درباره دوران باستان و پس از آن تحقیقات بسیاری صورت گرفته ولی دوران قبل از آن به ویژه هزاره اول قبل از میلاد دوره تاریک و مهجور تاریخ کشورمان است.

این مهم دلیلی شد تا پس از سال‌ها تحقیق نظری در مقطع دکترا، نتایج آن در قالب کتابی مجزا در مورد اقوامی که در این بازه زمانی وارد ایران شده و سکنی گزیدند و آثار قلمزنی، جواهر‌سازی و فلزکاری قابل توجهی بر جای گذاشتند، ارائه شود. سکاها که آریایی نژاد بوده و اقوام لرستان با مفرغ‌های بی نظیرشان دو قومی بودند که مورد بررسی دقیق قرار گرفته و نهایتا مشخص شد که این اقوام با سبک نقوش جانوری و انتزاعی شگفت انگیزشان علاوه بر تاثیر و تاثر بر یکدیگر، پایه‌گذار هنر شکوهمند هخامنشی و ادوار بعدی نیز بوده‌اند. امروزه قلمزنی به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین شاخه‌های صنایع دستی جایگاه ویژه‌ای دارد و در شهرهای مختلف با سبک و سیاقی اندک متفاوت از هم در حال انجام است. پس از سال‌ها تلاش برای شناخت این حوزه، اکنون لزوم نوآوری و ایجاد تحول خصوصا درمورد طراحی در قلمزنی و برجسته کاری برای تداوم این هنر اصیل ضروری است؛ سال‌های درازی است که قلمزنان‌مان همان طرح‌ها و الگوهای تکراری خود را اجرا می‌کنند و در اغلب موارد هنرجویان هر استاد نمونه‌ای تازه‌کار از سبک استاد خود می‌شوند. اجرای ایده‌ها و طرح‌هایی متفاوت با آنچه تاکنون به‌عنوان قلمزنی دیده‌ایم که کم‌کم می‌توانند برای نسل‌های جدید ایجاد دلزدگی کند، می‌تواند نجات‌بخش هنر فلزکاری‌مان باشد که با توجه به این پیشینه غنی خیلی دور از تحقق نیست. پس از سال‌ها تحقیق نظری درباره هنر این اقوام و سبک طراحی و ساخت آثار پیچیده و حیرت انگیزشان تصمیم به تفحص در مورد چگونگی ساخت نفایسی به این ارزش گرفتم و این امر مدت‌ها به طول انجامید و دشواری‌های بسیاری داشت و نهایت این تلاش و کوشش منجر به کشف و شناخت روش ساخت و نیز بازنمایی برخی از آنها و در ادامه، ساخت آثاری با الهام گرفتن از سبک منحصر به فرد این هنرمندان سبک جانوری شد.

تمام این آثار بر روی ورق مس و با تکنیک برجسته‌سازی «جُنده‌کاری» ساخته شده‌اند که برای هر نمونه نیاز به چند بار قیر‌گیری از رو و سپس پشت ورق بوده و فرم دهی اشکال با کمک قلم‌ها و چکش‌های فلزی، چوبی ولاستیکی در ابعاد و اشکال مختلف صورت گرفته است. امید به اینکه این دوره از تاریخ سرزمین‌مان که به‌رغم جذابیت‌های فراوانش نسبت به دوره‌های تاریخی دیگر کمی ناشناخته و خاموش مانده، مورد توجه پژوهشگران در حوزه‌های مختلف قرار گیرد و برای آیندگان تصویری روشن و شفاف بر جای گذارد.نمایشگاه «جانی دوباره» فردا جمعه ۲۱ دی ماه از ساعت ۱۶ افتتاح می‌شود و به مدت چهار روز در گالری مس‌نگار واقع در مجتمع پارک پرنس، واحدِ تجاریِ شماره ۵، خیابان ملاصدرا، خیابان شیراز شمالی،کوچه حکیم اعظم، برپا است.