درگفتوگو با معاون برنامهریزی و توسعه ایمیدرو تشریح شد
معدن و صنایع معدنی در افق ۱۴۰۴
آنچه در ادامه میخوانید گفتوگوی نشریه «معدن و توسعه» با ایشان پیرامون برنامههای سازمان توسعه برای سالهای آتی به ویژه برنامههای بلندمدت است.
مهندس علی پالیزدار، معاون برنامه ریزی و توسعه سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی به عنوان فردی باسابقه طولانی در این بخش، چهرهای شناخته شده محسوب میشود. بیاغراق باید گفت که اهداف و سیاستهای سازمان توسعه در معاونت تحت دستور وی طراحی میشود و بالطبع او کسی است که بیش از بقیه از افق پیش روی «ایمیدرو» خبر دارد.
آنچه در ادامه میخوانید گفتوگوی نشریه «معدن و توسعه» با ایشان پیرامون برنامههای سازمان توسعه برای سالهای آتی به ویژه برنامههای بلندمدت است. محور این گفتوگو عملکرد سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی و چشمانداز میان مدت و بلندمدت آن است. به عنوان نخستین سوال بفرمایید برنامهها و اهداف ایمیدرو در چشمانداز بیستساله نظام به چه صورت تعریف شده است؟
در تشریح برنامههای «ایمیدرو» باید بگویم که هدفهای سازمان به عنوان ترکیبی از شرکت مادر و حامی و تسهیلکننده توسعه بخش تا سال ۱۴۰۴ براساس سند استراتژی توسعه صنعتی در بخش تولید شامل تولید سالانه ۵۵میلیون تن فولاد، ۸۰۰هزار تن مس، ۵/۱میلیون تن آلومینیوم و ۱۵۰میلیون تن محصولات معدنی است.
همچنین براساس سند استراتژی توسعه صنعتی برای دستیابی به ارزش افزوده فلزات اساسی به کل صنعت به میزان ۱۲درصد و دستیابی به سهم ارزش افزوده محصولات کانی غیرفلزی به کل صنعت به میزان ۵/۹درصد هدفگذاری شده است. در بخش فروش هم افق برنامه ایمیدرو در چشمانداز بیستساله، دستیابی به سهم صادرات صنعتی و معدنی به صادرات کل کشور به میزان ۵/۹درصد است. باید اضافه کنم که براساس جمعبندی مدیران، رشد فروش هم به میزان حداقل ۱۰درصد در سال هدفگذاری شده است.
به منظور تحقق این برنامهها، چه میزان سرمایهگذاری پیشبینیشده است؟
براساس قانون برنامه چهارم در بخش سرمایهگذاری برای افزایش نسبت سرمایهگذاری مستقیم خارجی به تولید ناخالص داخلی حداقل در سطح ۳درصد هدفگذاری شده است. همچنین براساس جمعبندی نظرات مدیران سازمان، برای کاهش هزینههای سرمایهگذاری هم پیشبینیهایی صورت گرفته که عبارتند از سرمایهگذاری ۷۰۰دلاری بر هر تن ظرفیت تولید سالانه فولاد در زنجیره کامل تولید، سرمایهگذاری ۳ الی ۴هزار دلاری بر هر تن ظرفیت تولید سالانه آلومینیوم در زنجیره کامل تولید (استخراج بوکسیت، تولید آلومینا، تولید آلومینیوم و تولید کنسانتره، آند و کاتد) در پیرو متالورژی و (هیپ، EWSX) در هیدرومتالورژی.
در سایر بخشها افق برنامه سازمان توسعه چگونه تعیین شده است؟
در بخش منابع انسانی برای افزایش آموزش مدیران در صنعت تا سطح ۵ دوره کوتاهمدت برای مدیران میانی در سال، افزایش آموزش کاربردی و فنی در سطح صنعت، ارتقای مدیریت منابع انسانی و ارتقای سطح دانش منابع انسانی برنامهریزی شده است. همچنین در این زمینه افزایش بهرهوری نیروی کار با رشد متوسط سالانه ۵/۳درصد در دستور کار قرار گرفته که بر این اساس برای فولاد ۹۵۱تن بر نفر در سال و برای آلومینیوم یکهزار تن بر نفر در سال هدفگذاری شده است.
باید اضافه کنم براساس استراتژی توسعه صنعتی دستیابی به سهم اشتغال بخش، به اشتغال کل صنعت در سطح ۲۵درصد نیز از اهداف سازمان است.
از سوی دیگر، بخش بازار براساس جمعبندی نظرات مدیران، هدف این است که به رتبه اول تولید فولاد، آلومینیوم، مس و مواد معدنی در منطقه خاورمیانه و نفوذ در بازارهای جهانی دست یابیم.
ارتقای دانش سازمان برای توسعه پایدار، مشارکت با شرکتهای خارجی در زمینه استفاده از فناوریهای جدید و جذب و بومیکردن فناوریهای نوین، گسترش سهم هزینه تحقیق و توسعه از تولید به میزان حداکثر ۳درصد و بومیکردن کلیه صنایع مرتبط با معدن و صنایعمعدنی نیز از برنامههای سازمان در حوزه دانش و فناوری است.
در برنامههای ایمیدرو در چشم انداز بیستساله، واگذاری سهام مجموعههای تابعه چه جایگاهی دارد؟
واگذاری ۵۱درصد سهام سازمان در شرکتهای تحتپوشش در هر حوزه از محصولات عمده در بورس، واگذاری صددرصد معادن به بخشخصوصی و واگذاری سهام به میزان ۱۰درصد بیش از مصوبه دولت از اهداف ایمیدرو در این بخش به شمار میرود.
بنابر جمعبندی نظرات مدیران، سایر اهداف در این حوزه نیز عبارتند از: افزایش ارزش سهام برای شرکتهای تحتپوشش. (رشد واقعی سالانه ۱۰درصد قیمت سهام)، تصویب برنامههای استراتژیک و عملیاتی برای سازمان و تمام شرکتهای تحت پوشش، ارسال و دریافت گزارشهای کنترل مدیریتی از کلیه شرکتهای تحت پوشش و انجام اقدامات اصلاحی بر اساس آن و توسعه بورس برای کلیه محصولات بخش.
مبحث بعدی مربوط به سیاستهای میان مدت سازمان است. اهداف قانون برنامه چهارم برای توسعه بخش فولاد به چه ترتیب طراحی شده است؟
برای توسعه صنعت فولاد در برنامه چهارم، سیاستهای مختلفی در نظر گرفته شده که طرح جامع فولاد یکی از آنهاست. این طرح با حجم کل سرمایه مورد نیاز ۴۴۷۶۷میلیارد ریال (۵/۲۳۸۹میلیون دلار و ۶/۲۳۰۲۲میلیارد ریال) و با هدف دست یافتن به ظرفیت ۹/۲۸میلیون تن فولاد خام طی برنامه چهارم توسعه تهیه و مطالعات لازم انجام شده است.
در این حال در جهت تکمیل خطوط موجود، برنامهریزی سازمان در قالب طرح جامع فولاد شامل احداث واحد جدید فولادسازی در مبارکه به ظرفیت ۲میلیون تن، احداث واحد جدید فولاد سبا به ظرفیت ۷۰۰هزار تن و احداث واحد جدید فولادسازی در خوزستان به ظرفیت ۸۰۰هزار تن میشود.
از سوی دیگر، طرح مشارکت سازمان با بخشخصوصی پیشبینی احداث واحد فولادسازی غدیر ایرانیان با ظرفیت ۶/۱میلیون تن آهن اسفنجی در استان یزد و احداث واحد فولادسازی ارفع در زرند کرمان با هدف تولید ۸۵۰هزار تن شمش فولادی انجام شده است.
طرحهای ۸گانه فولاد هم همان طور که میدانید عبارتند از: احداث واحد فولادسازی با ظرفیت ۸۰۰هزار تن در استان چهارمحال و بختیاری، احداث واحد فولاد سازی با ظرفیت ۸۰۰هزار تن در استان خراسانجنوبی ـ قائنات، احداث واحد فولادسازی با ظرفیت ۸۰۰هزار تن در استان خراسان رضوی ـ تربتحیدریه، احداث واحد فولادسازی با ظرفیت ۸۰۰هزار تن در استان آذربایجان شرقی ـ میانه، احداث واحد فولادسازی با ظرفیت ۸۰۰هزار تن در استان فارس ـ نی ریز، احداث واحد فولادسازی با ظرفیت ۸۰۰هزار تن در استان کرمان ـ سیرجان، احداث واحد فولادسازی با ظرفیت ۸۰۰هزار تن در استان خوزستان ـ شادگان و احداث واحد فولادسازی با ظرفیت ۸۰۰هزار تن در استان یزد (بافق).
اهداف و طرحهای توسعه ای صنعت مس در برنامه چهارم چیست؟
در راستای توسعه صنعت مس، طرح جامع مس با حجم کل سرمایه موردنیاز ۲/۱۳۲۶۷میلیارد ریال (۱۶/۵۴۳میلیون دلار و ۴/۳۲۴میلیارد ریال) و با هدف دست یافتن به ۴۸۰هزار تن مس کاتد طی برنامه چهارم توسعه تهیه شده که مطالعات لازم انجام و طرحها در هیاتعامل سازمان تصویب شدهاند.
در توضیح طرحهای استان کرمان باید به احداث یک واحد پالایشگاه مس به ظرفیت ۱۰۰هزار تن در سال، یکواحد اسیدسولفوریک به ظرفیت ۷۵۰هزار تن در سال، یک واحد ذوب جهت افزایش ظرفیت تولید مس آندی به میزان ۱۲۰هزار تن در سال و فاز۲ توسعه تغلیظ سرچشمه در جهت افزایش ظرفیت تولید کنسانتره مس به میزان ۲۰۰هزار تن در سال اشاره کنم. طرحهای استان آذربایجان شرقی هم عبارت است از احداث یک واحد پالایشگاه مس به ظرفیت ۹۰هزار تن در سال، یک واحد اسید سولفوریک به ظرفیت ۳۰۰هزار تن در سال، یک واحد ذوب به ظرفیت۸۰هزار تن در سال و فاز ۲ توسعه تغلیظ سونگون در جهت افزایش ظرفیت تولید کنسانتره مس به میزان ۱۵۰هزار تن در سال.
برای توسعه صنعت آلومینیوم ایران در برنامه چهارم چه هدفگذاری انجام شده و چه طرحهای توسعهای در دستور کار قرار گرفته است؟
در جهت توسعه صنعت آلومینیوم کشور، طرح جامع آلومینیوم با حجم کل سرمایه موردنیاز ۸/۲۵۹۸۰میلیارد ریال (۲۴۹۸میلیون دلار و ۳۲۴۹میلیارد ریال) و با هدف دست یافتن به ظرفیت ۶۴۳هزارتن آلومینیوم طی برنامه چهارم تهیه شده که طرحهای در دست مطالعه در این بخش، احداث کارخانه آلومینای خلیجفارس (صنایع انرژیبر) با هدف تولید آلومینا از بوکسیت وارداتی به ظرفیت ۵/۱میلیون تن در سال، احداث کارخانه کک تاخیری با هدف تولید ککخام از بازماندههای نفتی پالایشگاهها، احداث کارخانه کک کلسینه با هدف تولید کک کلسینه از کک خام، استخراج و حمل بوکسیت از معدن گینه با هدف استخراج ۴میلیون تن بوکسیت در سال و احداث کارخانه پترولیوم کک در بوشهر هستند.
توسعه صنعت سیمان نیز در برنامه چهارم از جایگاه قابلتوجهی برخوردار است. اهداف و طرحهای توسعهای این بخش کدامند؟
در جهت توسعه صنعت سیمان، برنامهریزی باحجم کل سرمایه موردنیاز ۵/۹۲۵۴میلیارد ریال (۳۳۸میلیون دلار و ۶۴/۶۱۷۸میلیارد ریال) و با هدف دست یافتن به ظرفیت ۱۲میلیون تن سیمان طی برنامه چهارم توسعه تهیهشده است.
در این زمینه بعضی طرحها در حال اجرا هستند و مطالعات طرحهایی در حال انجام است، از جمله احداث کارخانه سیمان سراب در جهت تولید ۲میلیون تن سیمان در سال (پس ماند طرح نفلین سینیت) و احداث کارخانه سیمان دریا (صنایع انرژیبر) در جهت تولید ۲میلیون تن سیمان در استان هرمزگان با هدف صادرات، همچنین درحالحاضر، مطالعه ایجاد کارخانههای تولید سیمان در سواحل جنوبی در جهت تولید ۴میلیون تن سیمان در سال با هدف صادرات (صنایع انرژیبر) در حال انجام است. علاوه بر آن، اتمام مطالعه پتانسیل یابی مواد معدنی کارخانههای سیمان کشور از اقدامات دیگر سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی به شمار میرود.
به عنوان معاون برنامهریزی و توسعه ایمیدرو بفرمایید یکسال گذشته، سازمان با چه موانع و مشکلاتی مواجه بوده است؟
در یکسال گذشته، مسائل مختلفی را پشتسر گذاشتیم. در این زمینه و در توصیف موانع اساسی در بخش تولید میتوانم بگویم عملکرد واحدهای فولادی تابعه سازمان در سال ۱۳۸۴ در مجموع رشد مثبتی به لحاظ تولید نسبت به سال گذشته و برنامه تعیین شده نشان میدهد، اما در واحدهایی که فاقد واحد فولادسازی (تولید شمش) هستند به دلیل قیمت بالای شمش دچار مشکلاتی در زمینه تولید بودهاند. همچنین در سال ۱۳۸۴ قطع برق از جمله موانع اساسی در بخش تولید بوده است. ذکر این نکته ضروری است که سازمان همهساله با قطع برق خسارات زیادی متحمل میشود. در سال گذشته هم جمعا مبلغ ۴۱۴۸۳۰۳۰۰هزار ریال خسارت ناشی از قطع برق بوده است، البته این در حالی است که کل خسارات وارده به سازمان بدین دلیل در طی سالهای ۱۳۸۲-۱۳۷۹ مبلغ ۱۲۵۰میلیارد ریال برآورد شده است. طی یکسال گذشته در شرکت آلومینیم المهدی، میزان کاهش تولید ناشی از قطع برق ۶۶۹۹ تن و مبلغ خسارات وارده ۱۱۴۱۰۹۴۶۴هزار ریال و در شرکت فولاد مبارکه، میزان کاهش تولید ناشی از قطع برق ۱۶۴۵۴ تن و مبلغ خسارات وارده ۳۰۰۰۰۰۰۰هزار ریال بوده است. در همین مقطع در شرکت ذوب آهن اصفهان، مبلغ خسارات وارده ناشی از قطع برق ۹۲۱۷۶۰۸۳هزار ریال و در شرکت فولاد خوزستان، میزان کاهش تولید ناشی از قطع برق ۱۶۰۰۲۴ تن و مبلغ خسارات وارده ۱۷۸۵۴۴۷۵۳هزار ریال گزارش شده است. دیگر نکاتی که باید به آنها اشاره شود و در بروز تاخیر در طرحها هم نقش داشته، خروج ۱۰۰ دیگ از مجموع ۲۴۰ دیگ کارخانه از مدار تولید در مجتمع المهدی، کاهش تولید در ایرالکو (اراک) به دلیل توقف تولید ۹۱ دیگ احیا توسط دستگاه قضایی و به درخواست سازمان حفاظت محیطزیست و مشکل تامین به موقع سود سوزآور موردنیاز تولید آلومینا در جاجرم به دلیل افزایش جهانی قیمت سود سوزآور است که همگی از عوامل کاهش تولید در بخش آلومینیوم طی سال گذشته بودهاند.
ارسال نظر