حرکت رفت و برگشتی شاخص کل در یک کانال جدید؛
سبزپوشی بورس ۲۰ روزه شد
در دقایق ابتدایی معاملات، شدت ورود سفارشهای خرید به اندازهای بود که شاخص کل برای نخستینبار موفق شد از مرز ۴میلیون و ۱۰۰ هزار واحد عبور کند؛ سطحی که از منظر روانی و تحلیلی اهمیت بالایی برای فعالان بازار دارد. این رخداد نشان داد خوشبینی نسبت به چشمانداز کوتاهمدت بازار سهام همچنان پابرجاست و بخش قابلتوجهی از سرمایهگذاران، روند صعودی هفتههای اخیر را قابل تداوم ارزیابی میکنند.
با این حال، در نیمه دوم معاملات، فضای بازار تا حدی تغییر کرد. افزایش تدریجی عرضهها، شناسایی سود از سوی معاملهگران کوتاهمدت و فعالتر شدن سمت فروش باعث شد شاخصهای بورسی از اوجهای روزانه عقبنشینی کنند. در نهایت، شاخص کل نتوانست حضور خود را در کانال ۱.۴میلیون واحدی تثبیت کند و معاملات روز با بازگشت نماگر اصلی به سطوح پایینتر از این مرز روانی به پایان رسید. این رفتار بیش از آنکه نشانهای از تضعیف روند باشد، میتواند بهعنوان یک اصلاح طبیعی و استراحت مقطعی پس از رشد پرشتاب اخیر تعبیر شود؛ اصلاحی که در صورت حفظ متغیرهای حمایتی، میتواند زمینهساز تداوم حرکت صعودی بازار در روزهای آتی باشد.
تجربه دورههای گذشته بازار سرمایه حاکی از آن است که شاخصها پس از برخورد با سقفهای متعدد، معمولا استراحت کوتاهمدتی دارند یا حرکات رفتوبرگشتی را تجربه میکنند؛ اتفاقی که طی آن، سهام میان خریداران و فروشندگان جابهجا میشود و بخشی از هیجان و فشار انباشتهشده در سمت تقاضا تخلیه میشود. این رفتار اغلب نشانهای از تضعیف روند صعودی محسوب نمیشود و در بسیاری از موارد به تعمیق معاملات، افزایش مشارکت بازیگران مختلف و بازآرایی پرتفوها منجر شده است.
چنین اصلاحهایی به بازار این امکان را میدهد که با تثبیت قیمتها و ایجاد تعادل نسبی، انرژی لازم برای ادامه حرکت را بازیابی کند. در شرایط کنونی نیز بررسی متغیرهای بنیادی، از چشمانداز سودآوری شرکتها گرفته تا انتظارات تورمی و جهتگیری نقدینگی، نشان میدهد که بستر کلی بازار همچنان مساعد است. از این منظر، نوسانات اخیر بیش از آنکه حامل پیام تغییر مسیر روند اصلی باشد، میتواند بهعنوان اصلاحهای طبیعی و مقطعی در دل یک روند غالب صعودی تفسیر شود؛ اصلاحهایی که در صورت مدیریت صحیح، زمینهساز تداوم حرکت بازار در افقهای بعدی خواهند بود.
در بورس شنبه چه گذشت؟
معاملات روز گذشته در بازار سهام با همجهتی معنادار هر سه نماگر اصلی و تقویت محسوس سمت تقاضا دنبال شد. شاخص کل بورس تهران در پایان دادوستدها با رشد ۱.۷۶درصدی، حدود ۷۰ هزار واحد افزایش، تا آستانه ورود به کانال ۴میلیون و ۱۰۰ هزار واحد پیش رفت و در نهایت کار خود را در محدوده ۴میلیون و ۹۹هزار واحد به پایان رساند. هرچند این نماگر در دقایق ابتدایی معاملات موفق شد برای مدتی کوتاه از این مرز روانی عبور کند، اما تشدید عرضهها در سطوح بالاتر مانع از تثبیت شاخص در این کانال شد؛ رفتاری که بیشتر به برداشت سود کوتاهمدت شباهت دارد تا تغییر جهت روند.
در همین حال، شاخص هموزن نیز همگام با شاخص کل حرکت کرد و با ثبت رشد ۱.۴درصدی به سطح یک میلیون و ۱۴۲ هزار واحد رسید. تداوم این همحرکتی میان نماگرها پیام روشنی از تعمیم موج تقاضا به کلیت بازار دارد؛ بهگونهای که رشد دیروز محدود به نمادهای بزرگ و شاخصساز نبود و بخش قابلتوجهی از سهام کوچک و متوسط نیز از جریان نقدینگی منتفع شدند. شاخص کل فرابورس نیز با افزایش ارتفاع ۱.۵ درصدی کار خود را در کانال ۳۴ هزار و ۴۰۴ واحد به اتمام رساند.
برآیند معاملات نشان میدهد فضای عمومی بازار همچنان در اختیار خریداران است. در پایان معاملات دیروز، حدود ۷۳ درصد نمادهای بازار، معادل ۶۰۵ نماد، در محدوده مثبت به کار خود پایان دادند؛ آماری که از گستردگی تقاضا و افزایش عمق معاملات حکایت دارد و میتواند زمینهساز تداوم تحرکات صعودی بازار در صورت حفظ جریان پول و کنترل فشار عرضه در سطوح مقاومتی باشد.
از منظر تابلوی معاملات، برتری تقاضا همچنان بهوضوح در جریان دادوستدها قابل مشاهده بود. ارزش سفارشهای خرید باقیمانده در پایان بازار به ۵ هزار و ۹۲۱میلیارد تومان رسید؛ رقمی که حدود ۵.۵هزار میلیارد تومان بیش از ارزش سفارشهای فروش بود و از تداوم عطش خرید در میان فعالان بازار حکایت داشت. این عدمتعادل به نفع خریداران نشان میدهد که باوجود رشدهای اخیر، نگاه غالب معاملهگران همچنان معطوف به ادامه روند صعودی است.
با این حال، در طول معاملات بازار یکدست و بدون نوسان نبود. در برخی مقاطع، افزایش فشار عرضه سبب شد بیش از ۱۲۰ نماد از محدوده مثبت عقبنشینی کرده و به ناحیه منفی بازگردند؛ رفتاری که میتوان آن را بخشی از فرآیند طبیعی تعدیل قیمتها و شناسایی سود پس از رشدهای پرشتاب اخیر تلقی کرد، نه نشانهای از تغییر جهت روند کلی بازار.
در این میان، ارزش معاملات خرد بر اساس محاسبات «دنیای اقتصاد» با ثبت رقم قابلتوجه ۲۳ هزار و ۱۸۰میلیارد تومان در سطوح بالایی باقی ماند. از این میزان، ۲ هزار و ۸۲۶میلیارد تومان ورود پول حقیقی به بازار سهام به ثبت رسید؛ آماری معنادار که بیانگر تداوم حضور فعال و اثرگذار سرمایهگذاران حقیقی در سمت تقاضا و تقویتکننده چشمانداز کوتاهمدت بازار سهام است.
صنایع شاخصساز در کانون توجه
بررسی جریان نقدینگی در میان صنایع بورسی نشان میدهد که در معاملات دیروز، پول حقیقی بار دیگر به سمت صنایع بزرگ، بنیادی و اثرگذار بازار متمایل شده است؛ رفتاری که معمولا در دورههای تقویت انتظارات صعودی و افزایش اطمینان سرمایهگذاران نسبت به تداوم روند بازار مشاهده میشود. تمرکز تقاضا در صنایع شاخصساز، نشاندهنده اولویت یافتن سهام با وزن بالا در پرتفوی فعالان حقیقی و تلاش برای بهرهگیری از لیدری این گروهها در حرکت کلی بازار است.
در این میان، صنعت محصولات شیمیایی با جذب ۶۱۸میلیارد تومان نقدینگی حقیقی، در صدر فهرست صنایع پرتقاضای بازار قرار گرفت. این میزان ورود پول، بار دیگر جایگاه این صنعت را بهعنوان یکی از محورهای اصلی توجه سرمایهگذاران تثبیت کرد. پس از آن، گروه فلزات اساسی با ورود ۴۲۶میلیارد تومان پول حقیقی، دومین مقصد مهم نقدینگی بازار بود؛ موضوعی که بیانگر بازگشت نگاهها به نمادهای کامودیتیمحور و اثرپذیر از متغیرهای کلان از جمله نرخ ارز و قیمتهای جهانی است.
در کنار این دو گروه لیدر، صنایع پالایشی، بانکی و دارویی نیز با تقاضای قابلتوجهی مواجه شدند و ورود پول حقیقی را تجربه کردند. حضور همزمان نقدینگی در این صنایع، حاکی از نوعی تنوع در انتخاب سرمایهگذاران است؛ بهگونهای که علاوه بر صنایع صادراتمحور، گروههای وابسته به سیاستهای پولی، اصلاحات ساختاری و انتظارات تورمی نیز مورد توجه قرار گرفتهاند.
در سوی مقابل، گروه چندرشتهای صنعتی بیشترین میزان خروج نقدینگی حقیقی را به ثبت رساند و حدود ۴۰میلیارد تومان پول حقیقی از این صنعت خارج شد. پس از آن، صنایع خودرو و نیروگاهی با میانگین خروج نزدیک به ۲۵میلیارد تومان، در رتبههای بعدی خروج نقدینگی قرار گرفتند. این رفتار میتواند ناشی از شناسایی سود کوتاهمدت یا تردید سرمایهگذاران نسبت به چشمانداز بنیادی این گروهها در مقطع فعلی باشد.
در بخش صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله نیز تصویر جریان نقدینگی کاملا معنادار بود. صندوقهای سهامی با جذب ۲ هزار و ۹۲۲میلیارد تومان پول حقیقی، بیشترین سهم از ورود نقدینگی دیروز را به خود اختصاص دادند که نشانهای روشن از تقویت رویکرد ریسکپذیر در میان سرمایهگذاران است. در مقابل، صندوقهای اهرمی روزی منفی را پشت سر گذاشتند و صندوقهای درآمد ثابت نیز با خروج بیش از ۱.۸هزار میلیارد تومان پول حقیقی، بیشترین میزان خروج نقدینگی را در میان ابزارهای مالی بازار سرمایه ثبت کردند؛ موضوعی که از کاهش تمایل به داراییهای کمریسک و افزایش وزن سهام در سبد سرمایهگذاران حکایت دارد.
رکوردشکنی شاخص کل با ورود نقدینگی جدید
بهنام علیخانی، تحلیلگر ارشد بازار سرمایه، با اشاره به عملکرد بورس در هفته اول دیماه ۱۴۰۴ گفت: «یکی از مهمترین محرکهای این رشد، ورود نقدینگی جدید به بازار بود. این جریان نقدینگی عمدتا به سمت سهام بزرگ و ارزنده حرکت کرد و همین موضوع باعث شد صنایعی مانند پتروشیمی، فلزات اساسی و بانکها با رشد قابلتوجهی همراه شوند.»
این تحلیلگر ارشد بازار سرمایه در ادامه با اشاره به نقش نمادهای شاخصساز اظهار کرد: «برخی از نمادهای شاخصساز در این دوره نقش پررنگی در رشد شاخص کل داشتند. تقویت صادرات و رشد قیمتهای جهانی نفت و فلزات باعث شد برخی شرکتها بیش از گذشته مورد توجه سرمایهگذاران قرار بگیرند و در نهایت، عبور شاخص کل از مرز ۴میلیون واحد بهعنوان یک نقطه عطف روانی و فنی در بازار ثبت شود.»
علیخانی با اشاره به متغیرهای کلان اثرگذار بر بازار گفت: «در کنار عوامل بنیادی، تحولات سیاسی و اقتصادی بهویژه در حوزه سیاستهای ارزی نیز اهمیت بالایی دارد. طی هفتههای اخیر، روند صعودی نرخ ارز در بازار آزاد و توافقی بهطور مستقیم بر انتظارات تورمی و جریان نقدینگی در بورس اثر گذاشته است. همچنین لایحه بودجه ۱۴۰۵ و تصمیمات دولت درباره نرخ ارز و حذف ارز ترجیحی میتواند هم فرصتها و هم چالشهایی را برای بازار سهام ایجاد کند.»
وی ادامه داد: «نرخ دلار، چه در بازار آزاد و چه در بازار توافقی، همچنان یکی از محرکهای اصلی حرکت بازار است و سرمایهگذاران با دقت این متغیر را رصد میکنند. در کنار آن، گزارشهای ماهانه و میاندورهای شرکتها نیز نقش تعیینکنندهای خواهند داشت. برخی گزارشها تاکنون موجب رشد قیمت سهام شدهاند، اما هنوز بخش قابلتوجهی از شرکتها گزارشهای خود را منتشر نکردهاند.»
این تحلیلگر بازار سرمایه تاکید کرد: «با انتشار گزارشهای جدید، احتمالا برخی از نمادهای کوچک و دارای پشتوانه بنیادی مناسب میتوانند بازدهی قابل قبولی برای سهامداران ایجاد کنند؛ موضوعی که بهویژه برای فعالان کوتاهمدت و نوسانگیر جذاب است. البته در مقابل، ممکن است گزارشهای ضعیف برای شرکتهایی با بنیاد سست، سیگنال هشدار ارسال کند و سرمایهگذاران باید نسبت به این دسته از سهام محتاط باشند.»
علیخانی درباره معاملات روز شنبه ۶ دیماه نیز گفت: «همانطور که انتظار میرفت، در ابتدای بازار شاهد صفهای خرید سنگین و فشار تقاضا بودیم، اما در نیمه دوم روز عرضهها افزایش یافت؛ بهویژه در برخی نمادهای کوچکتر. این نوسانات کاملا طبیعی است و نباید بهعنوان نشانهای منفی تلقی شود، چراکه بخشی از فرآیند تعادلبخشی بازار به شمار میرود.»
وی در پایان خاطرنشان کرد: «با توجه به افزایش حجم و ارزش معاملات و تداوم ورود پول، احتمال ادامهدار بودن روند صعودی بازار در روزها و هفتههای آینده وجود دارد. هرچند نوسان اجتنابناپذیر است، اما در مجموع چشمانداز بازار مثبت ارزیابی میشود. با این حال، توصیه اصلی به سرمایهگذاران این است که تصمیمات خود را بر مبنای تحلیلهای دقیق بنیادی اتخاذ کنند و از ورود به سهامی که پشتوانه بنیادی ضعیفی دارند، پرهیز کنند.»
