رشد 72‌درصدی سهامداران فعال

بر اساس گزارش هفتگی منتشرشده توسط پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا) ؛ تعداد سهامداران فعال بورس رکورد زد. بر اساس این گزارش، در هفته معاملاتی منتهی به ۱۹آذر تعداد کل سهامداران حقیقی و حقوقی فعال بورس (بدون لحاظ کدهای دارای معامله در ۱۰ روز ابتدایی نمادها بعد از عرضه اولیه)، نسبت به هفته پیش از آن (هفته منتهی به ۱۲ آذر) بیش از ۷۲‌درصد افزایش یافت و به ۶۵۸‌هزار و ۲۷۲ نفر رسید.

همچنین از این تعداد میزان ۶۵۶‌هزار و ۴۸۴ کد (خالص خریدار و خالص فروشنده) متعلق به سهامداران حقیقی و ۱۷۸۸ کد نیز به سهامداران حقوقی اختصاص داشته‌است. بررسی داده‌های تاریخی مرتبط با این پارامتر نشان می‌دهد که در بازه مورد بررسی؛ یعنی از هفته منتهی به ۱۳ خرداد تا هفته منتهی به ۱۹ آذر؛ میانگین تعداد کل این گروه از سهامداران حدود ۲۸۶‌هزار نفر بوده‌است. مقایسه این عدد با آمار مرتبط با هفته سوم آذر ماه، حاکی از این مساله است که در هفته مذکور تعداد سهامداران فعال با میانگین حدود ۶ ماه گذشته اختلافی معنادار، به میزان ۳۷۲‌هزار نفر، داشته‌است.

بر اساس این گزارش، در هفته مذکور مجموع ارزش معاملات خرد (خرید و فروش) شامل سهام و حق‌تقدم نیز با ۳۳‌درصد رشد، به ۹۰هزار و ۷۶۶ میلیارد تومان رسید. در این میان سهامداران حقیقی مجددا بیشترین سهم از گردش معاملات خرد را به خود اختصاص دادند و در رده‌‌های بعدی به ترتیب سهامداران حقوقی، صندوق‌های سهامی و صندوق توسعه و تثبیت بازار قرار داشتند. به بیان دیگر از مجموع ارزش معاملات؛ ۶۸.۹‌درصد به حقیقی‌‌ها، ۱۲.۷‌درصد به حقوقی‌‌ها، ۶.۲‌درصد به صندوق‌های سهامی، ۳.۸‌درصد به صندوق توسعه و تثبیت بازار و باقی ۸.۴‌درصد نیز به باقی اشخاص-یعنی سبد حقوقی، بازارگردان‌‌ها، سبد حقیقی و صندوق‌های با درآمد ثابت- اختصاص داشته‌است.

از سوی دیگر و در معاملات مرتبط با صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل‌معامله یا ETFها نیز بازار شاهد رشد ارزش معاملات بود، درحالی‌که هفته منتهی به ۱۲ آذر ارزش معاملات خرد در ETFها کمی بیش از ۱۰۵‌هزار‌میلیارد‌تومان بوده‌است؛ این عدد در هفته‌ای که گذشت با ۲۳‌درصد رشد به ۱۲۹‌هزار و ۲۳۵‌میلیارد‌تومان رسید. بررسی‌‌ها نشان می‌دهند ۸۱.۵‌درصد از مقدار ارزش معاملات مذکور مربوط به صندوق‌های درآمد ثابت، ۱۷.۴‌درصد مربوط به صندوق‌های سهامی و ۱.۱‌درصد مربوط به سایر صندوق‌های سرمایه‌گذاری بوده‌است.

 تداوم رشد در گرو «توسعه»

رشد آمار مرتبط با معاملات در شرایطی رخ داد که در هفته معاملاتی منتهی به ۱۹ آذر، بازار سهام توانست برای چهارمین هفته متوالی عملکردی مثبت را به‌ثبت رسانده و بی‌‌وقفه به رکوردشکنی‌‌های خود ادامه بدهد، درحالی‌که در ماه‌های اخیر برخی ریسک‌ها در فضای سیاسی و اقتصادی کشور افزایش پیدا کردند، اما به‌نظر می‌رسد که با رشد ادامه‌‌دار بورس سهامداران خرد و کلان، فضای بازار سهام را بار دیگر محلی برای کسب سود یافته‌‌ و فعالیت خود را در این بازار افزایش داده‌اند. افزایش قابل‌توجه تعداد سهامداران فعال بازار نیز حاکی از همین مساله است.

کارشناسان عقیده دارند که رکوردشکنی این پارامتر در این روزها که شاخص‌های سهامی در حال رشد هستند اتفاقی قابل‌پیش‌بینی بود که در گذشته نیز تکرار شده‌است، درحالی‌که با توجه به طبیعت بازار پیش از این نیز به فراخور شرایط تعداد سهامداران فعال رشد پرشیبی داشته‌است، اما این رشد مقطعی و کوتاه‌مدت به خودی خود نمی‌تواند اتفاقی قابل‌توجه باشد. برای ایجاد یک بازار پویا با حجم بالای ارزش معاملات، به شرایطی نیاز است که در آن تعداد سهامداران فعال در شرایطی به‌جز شرایط این روزهای بازار سهام کشور نیز در محدوده‌‌های قابل‌قبولی وجود داشته‌باشد؛ اما در حال حاضر این عدد برای بورس اوراق‌بهادار تهران و فرابورس ایران به‌طور میانگین حدود ۶ماه اخیر، در محدوده ۲۹۰‌هزار نفر قرار دارد که‌عددی قابل‌توجه به حساب نمی‌آید.

همچنین تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که با توجه به این حقیقت که از دلایل اصلی رشد این روزهای بازار، رشد ارزش دلار و حفظ ارزش دلاری سهام بوده‌است، احتمالا در هفته‌های آینده از حجم سهامداران فعال مشابه با آنچه در گذشته اتفاق‌افتاده است کاسته شود، زیرا رشد تعداد سهامداران در هفته مورد بررسی به دلیل هیجانات مثبت در بازار سهام بوده‌است.