بورس گرام
گام‌های بلند بورس ادامه می‌یابد؟
صبا طاهریان / دنیای اقتصاد
رشد بازار ادامه خواهد یافت؟
احسان عسکری، کارشناس بازار سرمایه به وضعیت فعلی بورس، روند و چشم‌انداز آتی آن پرداخت و گفت: شرایط حاکم بر اقتصاد کشور به‌گونه‌ای است که ریسک‌های برون‌مرزی کاهش پیدا کرده‌اند و به نظر می‌رسد، سطح قیمت ارز توافقی بین 65هزار تومان تا 70هزار تومان برای شرکت‌ها باشد و این محدوده، سودآوری خوبی برای این شرکت‌ها فراهم کرد. علاوه بر صنایع دلارمحور، برای صنایع ریال‌محور هم اتفاقات مثبتی رقم خورد؛ به‌عنوان مثال در گروه خودرو افزایش نرخ‌های قابل توجهی داده شد و اکنون خروج از تور مداخلات قیمتی و تعیین قیمت در بورس کالا هم مطرح شده است. در کنار آن، دولت قصد تسویه بدهی شرکت‌های دارویی و افزایش نرخ برخی محصولات آنان را دارد که جمیع این دلایل، باعث شده است که فعالان به سرمایه‌گذاری در بورس ترغیب شوند.
وی افزود: با توجه به اینکه قیمت دلار نیما با سرعت کندی در حال رشد بود، تبدیل سامانه ارز نیمایی به بازار ارز توافقی، به‌صورت اهرمی حاشیه سود بسیاری از شرکت‌ها را بالا برد. بررسی‌ها و تحلیل‌ها نشان می‌دهد که بسیاری از بنگاه‌ها P/E مناسبی برای سال آینده دارند و در نتیجه روند رشد بازار همچنان ادامه خواهد یافت و به نظر می‌رسد بازار در یک سال آینده، بورس در میان بازارها رخ نشان خواهد داد و بازده مناسب و قابل قبولی به ثبت خواهد رساند.
عسکری درباره علل و ریشه‌های تداوم محدودیت دامنه نوسان گفت: تداوم محدودیت دامنه مخالفان و موافقانی در این زمینه وجود دارد. در دنیا، هر چیزی مانند دامنه نوسان یا حجم مبنا که نقدشوندگی بازار را محدود کند، کنار گذاشته می‌شود و تمام ریزساختارهای بازار باید در راستای افزایش نقدشوندگی و حمایت از تمامیت بازار باشد. دامنه نوسان با افزایش تنش‌ها در گذشته به 3درصد و در برهه‌ای به یک‌درصد هم رسیده بود و در شرایط متعادل کنونی، دامنه نوسان همچنان محدود مانده است. به نظر می‌رسد سیاستگذار و متولی بازار سرمایه از تداوم این محدودیت، دلیل کارشناسی و تخصصی خود را داشته باشد. وی افزود: در هر صورت، محدودیت دامنه نوسان، نقدشوندگی بازار را به تاخیر می‌اندازد؛ اما در وضعیتی که ریسک‌های برون‌مرزی تشدید پیدا می‌کند، نیاز به این محدودیت‌ها وجود دارد. در مجموع بین دامنه نوسان 3 یا 5درصد از نظر مدیریت ریسک تفاوتی دیده نمی‌شود؛ اما دامنه نوسان 3درصدی به نقدشوندگی بازار آسیب زده است. در شرایط فعلی که بازار روند رو به رشدی دارد، بعید به نظر نمی‌رسد کسی از وضعیت بازار ناراضی باشد و سپس بخواهد درباره دامنه نوسان صحبت کند. همچنین احتمال دارد که سازمان بورس و اوراق بهادار نیز به این موضوع پی برده است که در شرایط فعلی، استعداد باز شدن دامنه وجود دارد.
واکاوی خرید سنگین در بورس شنبه
سیدفواد حسینی، تحلیلگر بازار سرمایه به ارزیابی بورس شنبه پرداخت و گفت: روز چهارشنبه، خبری منتشر شد مبنی بر اینکه پتروپالایشی‌ها اجازه فروش اسکناس دلار و یورو را با نرخ ۵درصد بالاتر از نرخ مرکز مبادله، برای رفع تعهدات ارزی دریافت کرده‌اند. به نظر می‌رسد برخی افراد این خبر را به اشتباه تفسیر کرده و تصور کرده‌اند که این تصمیم شامل تمام درآمدهای ارزی این شاخه از صنعت می‌شود؛ درحالی‌که در متن نامه به‌وضوح قید شده که این مجوز صرفا مربوط به اسکناس‌های پتروپالایشی‌ها است. در حال حاضر، نرخ حواله دلار در مرکز مبادله به بیش از ۶۶هزار تومان رسیده است و نرخ اسکناس دلار نیز در محدوده ۶۸هزار تومان قرار دارد. طبیعتا این تغییرات نرخ ارز، همان‌طور که انتظار می‌رود، تاثیر بسیار مهمی بر سودآوری شرکت‌های پتروپالایشی خواهد داشت.
این در حالی است که در نیمه نخست سال و با تغییر دولت و رویکرد مثبت آن، بسیاری از تحلیلگران در سناریوهای خوش‌بینانه خود، نرخ ارز را برای شرکت‌ها در محدوده ۵۵ تا ۶۰هزار تومان پیش‌بینی کرده بودند؛ اما اکنون نرخ ارز در بازار بیش از ۱۰درصد بالاتر از این پیش‌بینی‌ها در حال معامله است. به همین دلیل، به نظر می‌رسد هیجان خریدی که شنبه در بازار مشاهده شد، بیشتر مربوط به خبر رفع تعهدات ارزی پتروپالایشی‌ها مرتبط باشد. با وجود این، من همچنان انتظار دارم که بازدهی در بازار سرمایه افزایش یابد و سودسازی شرکت‌ها ادامه‌دار باشد. همچنین باید توجه داشت که هنوز بخش مهمی از اثر واقعی‌سازی نرخ ارز در صورت‌های مالی شرکت‌ها منعکس نشده است و این موضوع می‌تواند در آینده نیز تاثیرات مثبتی بر عملکرد مالی آنها داشته باشد.حسینی احتمال تداوم صف‌های خرید سنگین در بازار را برای روزهای آتی بررسی کرد و گفت: شنبه، یکی از روزهای جذاب بازار سرمایه بود و رشد بسیار بالایی به ثبت رسید که متاثر از خبر مرتبط با درآمد ارزی پتروپالایشی‌ها بود. به نظر می‌رسد، ما چنین هیجانات خریدی و تقویتی در بازار سرمایه بسیار محتمل باشد.
باید توجه کرد که هفته گذشته، یک روند نسبتا اصلاحی برای بازار سرمایه بود. افراد زیادی شناسایی سود انجام دادند و برخی دیگر به تازگی توانستند خرید کنند یا پرتفوی خود را بهینه کنند. در انتهای هفته گذشته یعنی روز چهارشنبه بازار با تمایلات صعودی بسته شد و به سمت صف‌های خرید تمایل نشان داد. برای بسیاری از افراد اطمینانی بود برای اینکه مجددا طرف خریدارها قرار بگیرند و برخی که احتمالا سهام خود را نقد کرده بودند، مجددا تصمیم به ورود در بازار را داشتند. بنابراین دلیل رشد شارپی روز شنبه توجیه‌پذیر است و احتمالا مجددا شاهد این شرایط باشیم.وی به‌علت تداوم محدودیت دامنه نوسان پرداخت و گفت: واقعیت این است که اکثر فعالان بازار تصور می‌کردند، کاهش دامنه نوسان به‌دلیل تنش‌های سیاسی، به‌خصوص تنش‌های نظامی چند ماه اخیر بوده است. اما ادامه محدودیت دامنه نوسان کمی موضوع را با ابهام مواجه می‌کند. به نظر می‌رسد که سیاستگذاران ریسک‌های سیاسی احتمالی آتی را در نظر گرفته‌اند و بر همین اساس، دامنه نوسان به حالت عادی خود یعنی مثبت و منفی 5درصد تغییر پیدا نکرده است.
البته احتمال کنترل هیجان خرید و هیجان فروش در زمان اصلاح، توسط سیاستگذار به کمک دامنه نوسان هم وجود دارد. البته به نظر می‌رسد این سیاست، درست نباشد؛ چراکه باید بازار به بلوغ کافی برسد تا از رفتار غیرمنطقی و هیجانی، اجتناب بورزد. همچنان دامنه نوسان صندوق‌های اهرمی محدود و مانند دیگر دارایی‌ها و ابزار‌ها مثبت و منفی 3درصد است. درصورتی‌که صندوق‌های اهرمی به خاطر ضریب اهرمی موجود در روندهای مثبت یا در روندهای منفی تغییرات خالص ارزش دارایی بیشتری نسبت به دارایی پایه خود دارند و لذا تحت جریان صعودی فعلی بازار سرمایه، صندوق‌های اهرمی یک حباب منفی پیدا می‌کنند که این موضوع به نحوی به ضرر دارندگان این صندوق‌ها است. امید است که سیاستگذار در این زمینه تجدیدنظر کند.کارشناس بازار سرمایه در پایان گفت: در مجموع، همچنان انتظار رشد بازار سرمایه را حتی تا محدوده سه میلیون و پونصد هزار واحد برای شاخص کل بورس وجود دارد و تصور می‌شود که بازار سرمایه تا این محدوده و البته با فرض ثبات در شرایط فعلی ارزندگی خواهد داشت و امید است که با عدم اتخاذ تصمیم ناسنجیده یا خلق‌الساعه، به بازار ریسک یا شوکی وارد نشود.
