مرهم زخم‏‏‏‏‏‏‏‌های بورس؟ علی محمدی/ دنیای‌اقتصاد

در اثنای معاملات روز گذشته بورس تهران، سایت TSETMC که متعلق به شرکت مدیریت فناوری بورس تهران است و سهامداران به‌صورت لحظه‌‌‌‌‌‌‌‌ای در آن به اطلاعات قیمتی سهام مختلف موجود در بازار دسترسی پیدا می‌کنند؛ از دسترس خارج شد. به گفته مدیرعامل این شرکت، دلیل بروز مشکل در سایت TSETMC مشکل مربوط به اختلال در اینترنت کشور است. محمدباقر حسن‌زاده، مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس اعلام کرد: منشأ اختلال در سایت (TSETMC) مربوط به اختلال در اینترنت کشور است. سایت مدیریت فناوری بورس(TSETMC) از آغاز ساعات معاملاتی روز گذشته با اختلالاتی مواجه بود و برخی کاربران در دسترسی به آن با مشکل روبه‌رو شدند.

ادامه پیشروی دلار نیما

در معاملات دیروز، دلار نیما در ادامه روند صعودی خود در سال‌جاری به ۴۷‌هزار و ۱۴۶‌تومان رسید. گفتنی است که این نرخ از ابتدای سال‌تاکنون رشد ۱۶.۳‌درصدی را تجربه کرده‌است. تنش‌های اخیر خاورمیانه منجر به رشد دلار در بازار آزاد شده‌ و مجددا اختلاف بین این دو نرخ به بیش از ۳۰‌درصد افزایش یافته‌است. در حال‌حاضر اختلاف ۳۳‌درصدی بین نرخ نیما و نرخ بازار آزاد وجود دارد.

دوای درد بازار؟

در حال‌حاضر فعالان بازار سهام راهکارهای مختلفی را برای برون‌‌‌‌‌‌‌‌رفت بورس از شرایط قمر در عقرب فعلی عنوان می‌کنند. واقعیت امر این است که فارغ از همه این راهکارها و نحوه اعمال آنها، بازار سهام در شرایط خطیر فعلی تحت‌فشار ریسک حوادث منطقه‌ای و خاورمیانه قرار دارد و انتظار صعود قیمت‌ها در بورس تهران در شرایط فعلی دور از ذهن به‌نظر می‌رسد و با منطق شرایط کنونی تطابق و همخوانی ندارد. به‌نظر می‌رسد که دامنه‌نوسان یک‌درصدی کنونی، بهترین نسخه برای بازار کم‌‌‌‌‌‌‌‌رمق و پرریسک این روزها محسوب می‌شود. بازار فعلا می‌تواند با این دامنه محدود ادامه دهد تا سرنوشت ریسک‌های ملال‌‌‌‌‌‌‌‌آور آن مشخص شود. طبیعتا اگر در شرایط فعلی دامنه‌نوسان به بهانه‌‌‌‌‌‌‌‌هایی نظیر افزایش نقدشوندگی سهام یا روان‌‌‌‌‌‌‌‌شدن معاملات و سایر دلایل، با افزایش همراه شود، نتیجه‌‌‌‌‌‌‌‌ای جز کاهش بیشتر قیمت سهام را در پی نخواهد داشت.

تزریق نقدینگی و جمع‌‌‌‌‌‌‌‌آوری صفوف فروش نیز راهکار دیگری است که از سوی برخی از فعالان بازار در شرایط فعلی مطرح می‌شود. در پاسخ به این ادعا نیز می‌توان این استدلال را مطرح کرد که مادامی‌که سایه پررنگ ریسک‌های سیستماتیک و ژئوپلیتیک در حوالی بازار باشد، بازار با کوچک‌ترین خبر منفی در این حوزه، مجددا با افزایش فشار عرضه و صفوف گسترده فروش همراه خواهد شد، بنابراین تزریق نقدینگی نیز مرهم زخم‌‌‌‌‌‌‌‌ها و جراحت‌‌‌‌‌‌‌‌های بازار نیست. نکته قابل‌ذکر این است که بازار سهام در سنوات گذشته به کرات ریسک‌های این‌چنینی را در بطن و متن خود تجربه‌کرده و به سلامت از همه آنها عبور کرده‌است. مطمئنا بازهم عروسی به کوچه بورس‌بازان خواهد رسید ‌و آنها نیز شهد شیرین کامیابی را خواهند چشید. در شرایط کنونی که ریسک‌های این‌چنینی بر سپهر سیاسی و اقتصادی کشور سایه افکنده، انتظاری بیش از این از بازار سهام نمی‌توان داشت.

بازار باید در دل این ریسک‌ها به حیات خود ادامه دهد تا ابرهای ابهام یکی پس از دیگری از سپهر تالار شیشه‌ای رخت بربندند تا بازار مجددا به روزهای شیرین گذشته بازگردد. روزهای صعودی بازار دقیقا از دل ناامیدی متولد می‌شود. در آبان۱۴۰۱ نیز بازار یک روند صعودی را از دل ناامیدی شروع کرد و موفق شد تا در بازه ۶ ماهه از کف آبان۱۴۰۱ تا سقف اردیبهشت ۱۴۰۲، بازدهی شیرینی را برای سهامداران به ارمغان آورد. در بازه زمانی فوق‌الذکر، شاخص‌کل رشد ۱۰۴‌درصدی را تجربه کرد و شاخص هموزن نیز رشد ۱۴۴‌درصدی را تجربه کرد. در همان روند صعودی بود که شاخص‌کل بورس پس از ۳۱ ماه سقف تاریخی خود را که در مرداد ۹۹ تجربه کرده‌بود، مجددا فتح کرد و موفق به‌ثبت قله جدید در ارتفاع ۲‌میلیون و ۵۳۵‌هزار ‌واحدی شد.

به هر روی باید صبر کرد و به‌دقت اتفاقات سیاسی و دامنه تاثیر هریک از آنها بر بازار را بررسی کرد و نقطه آغاز شروع روند صعودی بازار سرمایه را شناسایی کرد. با توجه به اینکه بازار سهام در شرایط کنونی و در چند سال‌اخیر، نسبت به بازارهای موازی و تورم عمومی جامعه دچار جاماندگی‌شده، بازار می‌تواند صعود قابل‌توجهی را پس از برطرف‌‌‌‌‌‌‌‌شدن سایه ریسک‌ها تجربه کند.