خروج پول ۷۰۰میلیاردی سهامداران حقیقی
بورس در برزخ انتخاباتی
علی محمدی/دنیای اقتصاد
آرش معلمی: پس از فروکش‌کردن هیجانات ناشی از بر‌‌گزاری انتخابات و نتایج آن در دور اول، روز یکشنبه بازار سهام سرخ‌پوشی گسترده‌ای را تجربه کرد و به این‌ترتیب نماگر اصلی بورس اوراق‌بهادار تهران که روز شنبه تا نزدیکی مرز 2میلیون و 100هزار واحد نیز پیش رفته‌بود، مجددا عقب‌نشینی کرد و با افت 1.1درصدی عدد 2میلیون و 72هزار واحد را به‌ثبت رساند. به‌علاوه بررسی‌ها نشان می‌دهند که سهامداران حقیقی در این روز 784میلیارد‌تومان پول از کانال فروش سهام از مجموع بورس و فرابورس خارج کرده‌اند که بیشترین مقدار خروج پول در 49روز معاملاتی گذشته است. ورود پول 316میلیاردیETFها می‌تواند حاکی از این مساله باشد که بخشی از پول‌های خارج شده، به صندوق‌های سرمایه‌گذاری تزریق‌شده‌اند.
درحالی‌که روز شنبه نماگر اصلی بورس اوراق‌بهادار تهران تا محدوده 2میلیون و 96هزار واحد پیش‌روی کرده‌بود و انتظار می‌رفت که این شاخص با یک رشد محدود دیگر بتواند پس از 23 روز معاملاتی مرز 2میلیون و 100هزار واحد را به‌دست بیاورد، اما روز یکشنبه بازار سهام سرخ‌پوشی گسترده‌ای را تجربه کرد تا فاصله با این مرز حمایتی مهم مجددا افزایش پیدا کند.
به‌طوری که شاخص‌کل بورس اوراق‌بهادار تهران در روز یکشنبه بیش از 23هزار واحد معادل با 1.1درصد کاهش‌یافت و در محدوده 2میلیون و 72هزار واحد قرارگرفت. شاخص هموزن نیز که نماگر دقیق‌تری نسبت به شاخص‌کل از وضعیت شرکت‌های کوچک و متوسط پذیرش‌شده در بورس است، شاهد افت 1.53درصدی بود تا نهایتا در پایان ساعات معاملاتی در محدوده 668هزار واحد قرار بگیرد، اما به‌نظر می‌رسد که وضعیت در رکن دیگر بازار سهام حتی بدتر نیز بود. به‌صورتی‌که شاخص‌کل فرابورس ایران بیش از دیگر شاخص‌های مذکور کاهش‌یافت و با افت 1.95درصدی و قرارگرفتن در سطح 22هزار و 6 واحد، به‌کار خود در دومین روز معاملاتی هفته پایان داد.
یکشنبه علاوه‌بر وضعیت نماگرها، به لحاظ ورود و خروج پول نیز روز خوبی برای بازار نبود، درحالی‌که آمارها نشان می‌دهند که میانگین تغییر مالکیت در بورس و فرابورس از ابتدای سال‌جاری تنها کمی بیش از 200میلیارد‌تومان بوده‌است، بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد که در این روز و صرفا از محل خرید و فروش سهام، سهامداران حقیقی 784میلیارد تومان پول تنها از محل فروش سهام از بازار خارج کرده‌اند. البته ورود پول 316میلیارد‌تومانی صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل‌معامله یا ETFها می‌تواند حاکی از جذب‌شدن بخشی از این مقادیر به این صندوق‌ها باشد. اتفاق دیگر این روز، افزایش محدود ارزش معاملات خرد شامل سهام و حق‌تقدم برای چهارمین روز معاملاتی متوالی بود، به‌طوری‌که این پارامتر رشد 8درصدی را تجربه کرد و در محدوده 2395میلیارد تومان قرارگرفت که اگرچه همچنان با سطح مطلوب آن که طبق بررسی‌های آماری حدود 6 همت است فاصله معناداری دارد، اما حفظ این روند صعودی اتفاق خوشایندی برای بازار است.
دلایل احتمالی افت نماگرها
درحالی‌که از زمان حادثه سقوط هلی‌کوپتر حامل رئیس‌جمهور پیشین کشور، معاملات در بازار سهام با محدودیت دامنه‌نوسان 2± و 4±درصدی به‌ترتیب برای معاملات سهام و صندوق‌های سرمایه‌گذاری دنبال شد (22 روز معاملاتی)، روز شنبه و پس از بر‌‌گزاری انتخابات ریاست‌جمهوری این محدودیت تا حدودی برداشته شد و به 6± و 10± تغییر یافت. یک سناریو احتمالی در ارتباط با سقوط شاخص‌ها در این روز این مساله است که اصلاحاتی که انتظار می‌رفت در این 22 روز رخ بدهد و به دلیل محدودیت ذکرشده امکان آن وجود نداشت، پس از گذر از هیجانات ناشی از انتخابات زودهنگام که رد آن در معاملات روز شنبه قابل‌مشاهده بود، روز یکشنبه اتفاق افتاد و بورس با افت 23هزار‌واحدی مواجه شد. سناریوی دوم این اتفاق نیز ناظر به افزایش ابهامات افزایش‌یافته بازار، ناشی از موکول‌شدن نتایج نهایی انتخابات در دور دوم است که در جمعه پیش‌رو برگزار خواهد شد. این اتفاق و نامشخص‌بودن رئیس‌جمهور منتخب در کنار این مساله که برنامه روشن و دقیقی نیز از سوی این کاندیداها جهت برون‌رفت بازار سرمایه از مشکلاتی که مدت‌ها است با آن درگیر است، ارائه‌نشده، همگی در کنار یکدیگر سبب شدند تا معاملات در این روز با احتیاط بیشتری انجام شده و فشار عرضه افزایش یابد.
