سه نماگر برای چهارمین هفته متوالی سرخ‌پوش بودند
تداوم سایه ریسک‌ها بر بازار سهام
علی محمدی/ دنیای‌اقتصاد
نماگر هموزن نسبت به دو هفته گذشته ۰.۴۲درصد رشد هفتگی را ثبت کرده است. شاخص کل فرابورس نیز که نشانگر مناسبی برای واکاوی وضعیت سهام مختلف فرابورسی است، حدود ۳.۳۱درصد سرخ‌پوش بود و در نهایت هفته گذشته معاملاتی را در ارتفاع ۲۳هزار و ۴۹واحدی به پایان رساند. هفته‌ای که سپری شد میانگین ارزش معاملات خرد بازار سرمایه که شامل سهام و حق تقدم بازار می‌شود مقدار ۲هزار و ۴۸۷میلیارد تومانی را به ثبت رساند که نسبت به دو هفته قبل ۲۲درصد افت را ثبت کرده است. به علاوه در هفته اخیر حدود ۵۲۳میلیارد تومان سرمایه از بازار کوچ کرده است.
بازار در شرایطی گام به سومین ماه سال جاری گذاشته که همچنان سردرگمی و کم‌رمقی در تابلوی معاملاتی نمایان است. افزایش نرخ اوراق اخزا تا محدوده‌های ۴۰درصدی و تشدید سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی با وجود شکاف عمیق میان دلار بازار آزاد با نرخ دلار نیما همه و همه موتور محرکه رشد بازار را با اماواگرهای زیادی روبه‌رو کرده است. در ماه‌های گذشته سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی به منظور کنترل نقدینگی و کسری بودجه آسیب زیادی به بازارهای با ریسک بالا مانند بازار سرمایه وارد کرده است. از سال گذشته نیز سیاست‌های غیرکارشناسانه متولیان در خصوص صنایع گوناگون بازار را در چالش عجیبی غرق کرده است. از این رو تا زمانی که عوامل و متغیرهای تاثیرگذار بر بازار سرمایه سرنوشت مشخصی پیدا نکنند و سیاستگذاری‌های مناسبی جهت بهبود وضعیت بازار اتخاذ نشود، سبزپوشی پرطراوت تابلوی معاملاتی آن‌چنان که باید و شاید محقق نخواهد شد.
بازار از نگاه کارشناسان
امیر ندیری، کارشناس بازار سرمایه، بازار هفته گذشته را این‌گونه ترسیم کرد: اصلی‌ترین عوامل وضعیت رکودی بازار چند ماه گذشته را در وضعیت ناخوشایند شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی زیر سایه تصمیم‌گیری‌های اقتصادی می‌توان جست‌و‌جو کرد. در شرایط کنونی که بازار وضعیت رو به سامانی را تجربه نمی‌کند، نرخ بهره بدون ریسک به مرز ۴۰درصد نزدیک شده است. شرایط متفاوت اقتصادی زیر سایه تحریم‌های آمریکا، چرخه‌های رشد و تولید را دشوار کرده و کسری بودجه سیاستگذاران را به هدایت نقدینگی از طریق انتشار اوراق دولتی و اعمال سیاست‌های انقباضی سوق داده است.
این کارشناس بازار در خصوص محدود شدن دامنه نوسان روز سه‌شنبه افزود: محدودیت دامنه نوسان موجب محدود شدن بازار می‌شود. با وجود اینکه محدود شدن دامنه نوسان موجب نزول ارزش معاملات شد، اما می‌توان آن را اقدامی در جهت کنترل بازار از نزول پرغلظت عنوان کرد. این کارشناس بازار سرمایه در پایان بیان کرد: با توجه به انتشار نه‌چندان جذاب گزارش‌های برخی شرکت‌های سهامی و سیاست‌های افزایش نرخ بهره نمی‌توان رشد یا تغییر روند بخصوصی در وضعیت بازار پیش‌بینی کرد. از این رو به نظر می‌رسد وضعیت رکودی و خسته‌کننده بازار در روزهای آینده نیز تداوم پیدا کند.
عرفان کاظم‌زاده، کارشناس بازار سرمایه، بازار هفته اخیر را این‌گونه تشریح کرد: فضای رکودی که در ماه‌های گذشته تشدید شده، دامن‌گیر بازارهای پرریسک مالی مانند بازار سرمایه شده است. سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی، افزایش نرخ اخزا در هفته‌های اخیر و سیاستگذاری‌های نامطلوب متولیان که سمت‌وسوی بهبود بازار را به درستی هدف قرار نمی‌دهد، از جمله عواملی است که وضعیت رکودی بازار را تشدید کرده است. از طرفی با به شهادت رسیدن رئیس دولت سیزدهم، نمی‌توان تغییر چندانی در وضعیت اقتصادی کشور تا زمان برگزاری انتخابات و تشکیل دولت جدید در نظر داشت. از این رو سردرگمی و نااطمینانی نسبت به شرایط بازار در روزهای آینده ادامه‌دار خواهد بود.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: در سه ماه نخست سال جاری انتشار اوراق دولتی کم‌سابقه بوده است. با وجود اینکه نرخ اوراق اخزا با ارقام ۲۸درصد خریدار چندانی نشد، در هفته‌های گذشته نرخ این اوراق به ۳۶ تا ۳۸درصد نیز رسیده است. رویکرد فعلی سیاستگذاران در انتشار کم‌سابقه اوراق که برای جبران کسری بودجه رخ می‌دهد، عامل مهمی برای عدم سرازیر شدن نقدینگی فعال به بازار است. با این وجود باید منتظر ماند و دید دولت جدید که در ماه‌های آینده بر سر کار خواهد آمد، سیاست انقباضی چند ماه گذشته را ادامه می‌دهد یا راه‌حل جایگزینی برای وضعیت سردرگم بازارها ارائه خواهد داد.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: محدود شدن دامنه نوسان بازار در نخستین روز خردادماه را نمی‌توان اقدام چندان قابل‌توجه و ویژه‌ای دانست. در واقع در زمان‌هایی که ریسک‌های احتمالی غیر‌قابل پیش‌بینی به بازار تحمیل می‌شود، چنین اقداماتی در اتمسفر بازار انجام می‌شود. با این وجود محدود شدن دامنه نوسان را نمی‌توان اقدامی ارزشمند در جهت رفع وضعیت رکودی بازار دانست. این کارشناس بازار در خصوص پیش‌بینی وضعیت بازار در هفته آینده گفت: به نظر می‌رسد وضعیت رکودی بازار در آخرین ماه فصل بهار ادامه پیدا کند و باید دید کابینه دولت جدید چه برنامه‌ای برای بازارها خواهد داشت.
