کارشناسان کاهش P/E بازار را برای تابستان پیش‌بینی کردند
امیدواری با چاشنی تعادل
علی محمدی/ دنیای اقتصاد
بازار از دریچه آمار
شاخص کل بورس تهران هفته گذشته ۴.۳۶درصد سبزپوش بود و در پایان ساعت معاملاتی روز چهارشنبه در قله ۲میلیون و ۳۰۴هزار واحدی ایستاد. این در حالی است که نماگر اصلی بازار در هفته پایانی معاملاتی فروردین‌ماه منفی ۲.۳۷درصد افت هفتگی را به ثبت رسانده است. نماگر هموزن نیز که سنجه قابل‌قبولی برای ارزیابی وضعیت همه‌جانبه بازار سهام است، همگام با رشد هفتگی سایر نماگرهای اصلی بازار سهام با صعود ۵.۵۴درصدی مواجه شد و در ساعات پایانی آخرین روز معاملاتی هفته گذشته در سطح ۷۶۳هزار و ۶۵۰واحدی قرار گرفت. این نماگر نسبت به دو هفته گذشته ۹.۲۳درصد رشد هفتگی را ثبت کرده است. شاخص کل فرابورس نیز که نشانگر مناسبی برای واکاوی وضعیت سهام مختلف فرابورسی است، حدود ۴.۰۲درصد سبزپوش بود و در نهایت هفته گذشته معاملاتی را در ارتفاع ۲۵هزار و ۶۰۵واحدی به پایان رساند. هفته گذشته میانگین ارزش معاملات خرد بازار سرمایه که شامل سهام و حق تقدم بازار می‌شود مقدار ۴هزار و ۴۱۸میلیارد تومانی را به ثبت رساند. این رقم در حالی به ثبت می‌رسد که میانگین ارزش هفتگی معاملات هفته پایانی فروردین‌ماه رقم ۲هزار و ۶۴۸میلیارد تومانی را به خود دیده بود. به علاوه در هفته اخیر حدود یک‌هزار و ۲۸۲میلیارد تومان سرمایه به بازار روانه شده است.
بازار از نگاه کارشناسان
پیام الیاس کردی، کارشناس بازار سرمایه، افت‌وخیز نماگرهای اصلی بازار را در هفته‌ای که گذشت این‌گونه توضیح داد: هفته گذشته بازار روندی متعادل را در پیش گرفت. با فروکش کردن آتش شعله تنش‌های ژئوپلیتیک در هفته‌های اخیر بازار تا حدودی از بند نا اطمینانی رهایی پیدا کرد. بازار روز شنبه همزمان با کاهش ریسک‌های سیستماتیک سبزپوش شد و صندوق‌های اهرمی نیز توانستند رشد بالایی را به ثبت برسانند. با‌این‌وجود رشد مطلوب بازار روز شنبه تداوم پیدا نکرد و با بازگشت دامنه نوسان به حالت گذشته، کم‌رونقی نسبی با ارزش پایین معاملات اتمسفر بورس را مجددا در بر گرفت. در صورتی که روند افزایشی دلار نیما که از هفته اخیر آغاز شده برای ماه‌های آینده ادامه‌دار باشد، در مردادماه سال جاری ارقام حدودی ۵۰هزار تومانی برای دلار نیما دور از ذهن نیست و بازار سرمایه نیز در تابستان سال جاری از رشد دلار نیما منتفع می‌شود و P/E بازار به محدوده‌های ۵ کاهش پیدا خواهد کرد.
با این وجود در صورت کاهش P/E به محدوده‌های ۵، با وجود بالا بودن نرخ بهره نمی‌توان رشد پرفشاری را برای بورس متصور بود. این کارشناس بازار سرمایه در خصوص شرایط خوشایند بازارهای جهانی گفت: به نظر می‌رسد صعود دلپذیری در انتظار بازارهای گوناگون جهانی باشد؛ به طوری که روز گذشته مس در محدوده‌های ۱۰هزار دلاری مورد معامله قرار گرفت. افزایش قیمت جهانی کامودیتی‌ها می‌تواند صنایع گوناگون بازار را تحت‌تاثیر قرار دهد. با بررسی عوامل مذکور می‌توان نتیجه گرفت که بازار دلیلی برای ریزش در بطن خود ندارد. با این وجود نمی‌توان ردپایی از رشد پر‌غلظت را نیز در نبض بازار احساس کرد. این کارشناس بازار در خصوص موضوع مالیات بر عایدی سرمایه افزود: در سال‌های گذشته شاهد بودیم زمانی که طرح‌هایی که ضد سوداگری در بازار مسکن به تصویب می‌رسیده، توسط شورای نگهبان رد شده است.
از طرفی این طرح بورس را در مقطع کنونی از اخذ مالیات از سرمایه‌گذاران معاف می‌کند. این موضوع می‌تواند یکی از عوامل مناسب برای رشد بازار در بلند‌مدت تلقی شود. در پایان پیش بینی می‌شود هفته متعادلی پیش روی بازار باشد. درواقع می‌توان بیان کرد در صورتی که ریسک جدیدی به بازار تزریق نشود در بهار سال جاری نیز روند بورس تغییر محسوسی نکند و در تابستان با رشد دلار نیما و سایر عوامل مثبت تاثیرگذار بر بازار روند رو به رشد بازار بهبود پیدا کند.
برزو حق‌شناس، کارشناس بازار سرمایه، روند هفته گذشته بازار را این‌گونه توصیف کرد: با کاهش سطح تنش‌ها که از اواسط فروردین‌ماه آغاز شد، بازار روز شنبه پس از عبور از دره بهت و نا‌اطمینانی صعود نفس‌گیری را به ثبت رساند و صندوق‌های اهرمی نیز همگام با رشد چشمگیر سهام گوناگون، روز درخشانی ثبت کردند. رشد حدود ۳درصدی بازار در نخستین روز هفته به سایر روزها گسترش پیدا نکرد و بازار از روز یکشنبه به حالت کم‌رمقی و کم‌توانی خود با ارزش پایین معاملات بازگشت. در واقع سیاست‌های انقباضی که بانک مرکزی اعمال می‌کند، تاثیر بخصوصی در بازار سرمایه می‌گذارد. شرکت‌ها به دلیل افزایش نرخ تامین مالی نمی‌توانند تامین مالی کم‌هزینه داشته باشند و نقدشوندگی بالای سهام، تمایل آنها را در تامین مالی از بورس برمی‌انگیزد. در واقع رشد کسری بودجه که به طور فزاینده‌ای در سال‌های اخیر افزایش پیدا کرده، رکود تورمی در سال‌های گذشته به وجود آورده است.
از این رو با توجه به ارزنده بودن بازار در شرایط فعلی سرازیر نشدن نقدینگی جذاب و فعال بازار تمایل چندانی به رشد و صعود به سطوح بالاتر از خود نشان نمی‌دهد. از طرفی حقوقی‌ها نیز برای تامین مالی چاره‌ای جز ایجاد فشار فروش نخواهند داشت. بنابراین به نظر می‌رسد در هفته آینده کمی به فشار فروش‌ها افزوده شود و در نهایت بازار در وضعیت متعادلی هفته را به اتمام برساند.
