آیا در ماه پایانی سال ورق بازار برمی‌گردد؟
بورس در جدال امید و نااطمینانی
علی محمدی/ دنیای‌اقتصاد
در این میان بازار سهام، غرق در رخوت و تعادل در سایه ریسک‌های سیستماتیک و غیرسیستماتیک، نشانه‌هایی مبنی بر تغییر روند را از خود متبادر نساخته است. با این وجود بسیاری از کارشناسان به آخرین ماه سال چشم امیدواری دوخته‌اند. در این میان شاخص کل بورس تهران هفته اخیر در روزهای پایانی یازدهمین ماه سال، ۰.۹۳درصد سرخ‌پوش شد و در پایان ساعت معاملاتی روز چهارشنبه در سطح ۲میلیون و ۷۸هزار واحدی ایستاد. این در حالی است که نماگر اصلی بازار در هفته معاملاتی منتهی به ۱۸بهمن‌ماه منفی ۱.۳۷درصد افت هفتگی را به ثبت رسانده بود. نماگر هموزن نیز که سنجه قابل‌قبولی برای ارزیابی وضعیت همه‌جانبه بازار سهام است، همگام با افت هفتگی سایر نماگرهای اصلی بازار سهام با نزول ۱.۴۹درصدی مواجه شد و در ساعات پایانی آخرین روز معاملاتی هفته گذشته در سطح ۷۲۷هزار و ۶۲۸واحدی قرار گرفت.
این نماگر نسبت به دو هفته گذشته ۴.۴درصد افت هفتگی را ثبت کرده است. شاخص کل فرابورس نیز که نشانگر مناسبی برای واکاوی وضعیت سهام مختلف فرابورسی است، حدود ۲.۱۵درصد سرخ‌پوش بود و در نهایت هفته گذشته معاملاتی را در ارتفاع ۲۴هزار و ۸۶۹واحدی به پایان رساند. هفته‌ای که سپری شد میانگین ارزش معاملات خرد بازار سرمایه که شامل سهام و حق تقدم بازار می‌شود، مقدار ۳هزار و ۷۹۱میلیارد تومانی را به ثبت رساند. این رقم در حالی به ثبت می‌رسد که نسبت به میانگین ارزش هفتگی معاملات هفته منتهی به ۱۸بهمن‌ماه حدود ۴.۰۵درصد افت را شاهد بودیم.
به علاوه در هفته اخیر حدود ۵۴۰میلیارد تومان سرمایه از بازار کوچ کرده است. بازار سرمایه که در این هفته‌ها زیر سایه انواع ریسک‌ها در تثبیت سطوح حمایتی ۲میلیون و ۲۰۰هزار واحدی و ۲میلیون و ۱۰۰هزار واحدی موفق نبوده، حال به نظر می‌رسد بیش از هر زمان دیگری از ارزندگی مناسبی برخوردار شده است. با این وجود بسیاری از کارشناسان معتقدند سالی که نکوست از بهارش پیداست. باید منتظر ماند و دید بازار در روزهای آینده چه روندی به خود می‌گیرد.
بازار زیر ذره‌بین کارشناسان
هلن عصمت‌پناه، کارشناس بازار سرمایه، درخصوص عملکرد هفته گذشته بازار گفت: بازار سرمایه هفته گذشته عملکرد متعادل و نه‌چندان مطلوبی به نمایش گذاشت. بی‌رمقی و آشوب این روزهای بازار را می‌توان به موضوع انتشار اوراق گواهی سپرده نسبت داد؛ بانک مرکزی در این خصوص ابلاغیه‌ای داشت مبنی‌بر اینکه بانک‌ها برای تامین سرمایه در گردش طرح‌های با بازدهی بالا، می‌توانند اقدام به انتشار این اوراق با سود سالانه ۳۰درصدی و نرخ شکست ۱۲درصد کنند. به نظر می‌رسد این خبر در راستای کنترل نوسانات نرخ ارز در کوتاه‌مدت به سرمایه در گردش شرکت‌ها کمک کند و استفاده از این گواهی به عنوان وثیقه جهت دریافت تسهیلات بانکی بر جذابیت سرمایه‌گذاری بیفزاید.
در شرایط تورمی، استقبال از دارایی‌های کم‌ریسکی همچون طلا و مسکوکات جذاب‌تر شده و با توجه به اینکه در ماه‌های پایانی سال این تقاضا تشدید می‌شود، با هدف کنترل نرخ ارز، سیاست افزایش نرخ سود اوراق گواهی سپرده تا ۳۰درصد با نرخ شکست ۱۲درصد در پیش گرفته شده است. در بازار هیجانی و بی‌رمق که بی‌اعتمادی به آن دامن زده، تاثیر بنیادی مثبت مانند افزایش سرمایه‌های پرپتانسیل در بسیاری از نمادها بر بازار کم‌توان دیده نمی‌شود. از این رو با نزدیک شدن به اواخر سال جاری و زیر ذره‌بین قرار دادن کوارتر چهارم عملکردی بازار، وضعیت و جریان نقدی شرکت‌ها با توجه به پیشینه گزارش‌های پاییز و گزارش‌های عملکرد ماهانه، حاکی از آن است که در بسیاری از صنایع و شرکت‌ها می‌توان مجامع مطلوب و تقسیم سودهای مناسبی را با توجه به پیش‌بینی سال‌های مالی انتظار داشته باشیم. بازار سرمایه برای یک حرکت صعودی رفتار قیمتی دلار بازار آزاد و نرخ دلار نیما را زیر نظر دارد.
بنابراین پیش‌بینی می‌شود هفته آتی بازار متعادلی را به همراه روند مثبت برخی تک‌سهم‌ها و توجه به صندوق‌ها شاهد باشیم. با این وجود باید منتظر ماند و دید تصویب انتشار مجدد گواهی سپرده‌ها به کجا می‌رسد. محمدصادق میرزایی، کارشناس بازار سرمایه، وضعیت بازار روزهای گذشته را این‌گونه تشریح کرد: بازار سهام روزهای کم‌رمق و خسته‌کننده‌ای را پشت سر می‌گذراند. کاهش رمق این روزهای بازار را می‌توان به کاهش بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران نسبت به اخبار ضدونقیض نسبت داد. با این وجود انتشار گواهی سپرده ۳۰درصد در هفته‌های گذشته در تشدید بی‌رمقی موثر بوده و تا زمانی که فروش این گواهی‌ها به اتمام نزدیک نشود، رکود بازارهای موازی تداوم پیدا خواهد کرد.
این کارشناس بازار با تاکید بر اینکه با آغاز آخرین ماه سال، بازار روند مطلوبی را تجربه خواهد کرد افزود: پیش‌بینی می‌شود برای فروردین سال آینده نقدینگی ۸هزار میلیارد تومانی را داشته باشیم و بر همین اساس انتظار می‌رود بازارها نسبت به این میزان نقدینگی واکنش هیجانی از خود نشان دهند. بازار سرمایه در سال جاری تحت‌تاثیر انواع ریسک‌های سیستماتیک و غیرسیستماتیک بوده است. بنابراین با کاهش سایه ریسک‌های گوناگون در سال آینده، می‌توان روزهای درخشانی را برای بازار متصور بود. این کارشناس بازار ادامه داد: به لحاظ اقتصاد رفتاری، بررسی رفتار سرمایه‌گذاران نشان می‌دهد که بسیاری از آنها دچار بی‌تفاوتی شده‌اند. با این وجود بررسی جریان نقدینگی نشان می‌دهد حقیقی‌ها تمایل زیادی به فروش سهام دارند که نشان از کاهش اطمینان به آینده بازار است. این کارشناس بازار سرمایه در پایان افزود: پیش‌بینی می‌شود نوسانات مثبت بازار در هفته آینده تداوم پیدا کند.
