ارزش معاملات پایین در بازار؛ حاکی از رکود معاملاتی
مسیر متفاوت بورس از دلار
علی محمدی/ دنیای‌اقتصاد
بازاری که در ۴۵ روز ابتدایی سال در قلل تاریخی خود پرواز می‌کرد، این روزها توسط بدبینی‌ها و اخبار منفی به بند‌کشیده شده‌است و بعد از ریزش قیمت‌ها در میانه‌های اردیبهشت دیگر نتوانسته روند امیدوارکننده‌ای را در کلیت خود شکل دهد تا سهامداران نسبت به آن امیدوار باشند.
بازار از دریچه آمار
برای دومین روز متوالی نزول نماگرهای سهامی ادامه‌دار بود. در جریان معاملات روز گذشته بورس تهران، نماگر اصلی بازار سهام ۰.۳۷ از ارتفاع خود را از دست داد و نهایتا در سطح ۲میلیون و ۱۸۶هزار‌واحدی کار خود را به اتمام رساند. نماگر هم‌وزن نیز که نشانی از اثرگذاری یکسان کلیه نمادهای معاملاتی است و چهره بازار را به نحو مطلوب‌تری نمایش می‌دهد، در جریان دادوستدهای روز دوشنبه با افت ۰.۶۳درصدی همراه شد. در فرابورس نیز شاخص‌کل این بازار با کاهش ۰.۶۷درصدی همراه شد تا مانند سهام بورسی، حرکت سهام فرابورسی نیز در مسیر نزولی ادامه داشته‌باشد. همچنین در جریان معاملات روز گذشته بازار سهام، ۳۸۲میلیارد‌تومان سرمایه حقیقی از بازار سهام خارج شد تا روند خروج سرمایه حقیقی‌ها از گردونه معاملات همچنان ادامه‌دار باشد. ارزش معاملات خرد بازار سهام نیز که شامل سهام و حق‌تقدم می‌شود در روز گذشته، رقم ۴هزار و ۶۳۲میلیارد تومان را ثبت کرد تا پایین‌بودن این پارامتر نیز گواهی بر رکود حاکم بر معاملات تالار شیشه‌ای باشد.
عدم‌پیروی از دلار
قیمت دلار این روزها تحت‌تاثیر ریسک‌هایی که در منطقه پرسه می‌زند، در مدار افزایشی حرکت‌کرده و در این میان بورس تهران همچنان به این موضوع واکنش خاصی نشان نداده است.
به کرات در گزارش‌های قبلی «دنیای‌اقتصاد» به موضوع فقدان محرک در بازار سهام اشاره شده و افزایش قیمت دلار به‌عنوان مهم‌ترین پیشران قیمت‌های بازار سهام تلقی شده‌است، اما همواره بازار سهام در مواجهه با ابهامات و ریسک‌های سیاسی و منطقه‌ای از خود ضعف نشان می‌دهد و اثر مثبت سایر پارامترها را درنظر نمی‌گیرد. در اواسط مهرماه نیز که سوت آغاز جنگ در خاورمیانه نواخته شد، دلار در یک روند کوتاه‌مدت صعودی از کانال ۴۹هزار‌تومان تا کانال ۵۳هزار‌تومان پیشروی داشت و در همان مقطع نیز به دلیل ترس‌هایی که در اذهان سرمایه‌گذاران مبنی بر گسترش ریسک ژئوپلیتیک شکل‌گرفته بود، بازار نتوانست خود را با نوسانات افزایشی قیمت دلار هماهنگ و همگام سازد.
البته که بعدا دلار همه مسیر افزایشی که در اثر جنگ میان حماس و اسرائیل طی کرده‌بود را در جهت معکوس به عقب بازگشت. به‌نظر می‌رسد که مهم‌ترین دلیلی که در مقطع کنونی سبب‌شده تا فعالان بازار به نوسانات افزایشی قیمت دلار واکنش خاصی نشان ندهند، در راستای عوامل مذکور باشد، یعنی سرمایه‌گذاران از افزایش قطعی دلار مطمئن نیستند و انتظار دارند بعد از فروکش‌کردن التهابات، مجددا دلار به سمت پله‌های ابتدایی کانال ۵۰هزار‌تومان بازگردد. از سوی دیگر ابهام در پیش‌بینی آینده نیز عامل مهم دیگری است که از ورود سرمایه‌ها به بورس جلوگیری می‌کند. افزون بر موارد و عوامل یادشده، فقدان اعتماد در بورس نیز مقوله دیگری است که مانع از روانه‌شدن سرمایه‌های درشت به بورس می‌شود.
بازار در ماه‌ها و سال‌های گذشته، به کرات زخم کاری تصمیمات خلق‌الساعه سیاستگذار بورسی و دیگر نهادهای مرتبط با بورس را چشیده است و این موضوع یکی از مهم‌ترین موانع پیشروی بازار در مسیر صعودی است. مضافا اینکه با وجود اتفاق‌هایی که در سنوات اخیر در اتمسفر تالار شیشه‌ای به‌وقوع پیوسته، بازار سهام در انظار عمومی به بازاری تبدیل شده که دست مداخله‌گر دولت در همه زمان‌ها در آن حضور دارد و مردم نیز ترجیح می‌دهند برای در امان ماندن از گزند و تعدی دولت به سرمایه آنها، سرمایه خود را به بازارهای موازی انتقال دهند.
همان‌طور که در گزارش روز گذشته «دنیای‌اقتصاد» تحت‌عنوان پناهگاه جدید سرمایه حقیقی‌ها اشاره شد؛ در سایه کلیه ابهاماتی که بر بورس تهران حکمفرما است، جدیدا بازار طلا نقش پناهگاه حمایتی را برای مردم عادی و سرمایه‌گذاران ایفا می‌کند و این موضوع به عدم‌اعتماد در تالار شیشه‌ای و غیرقابل‌کنترل بودن قیمت‌های بازار طلا و سکه نسبت به قیمت سهام بازمی‌گردد.
ادامه مسیر بازار
به‌نظر می‌رسد تا زمانی‌که نوسان جدی در نمودار دلار مشاهده نشود، نمی‌توان به شکل‌گیری روند صعودی ادامه‌دار در بازار امیدوار بود.
صعود قیمت‌ها در تالار شیشه‌ای در وهله اول مستلزم پدیدار‌شدن محرک مثبت در گردونه معاملات و سپس افزایش حجم و متعاقبا ارزش معاملات خرد است. عاملی که موجب افزایش حجم و ارزش معاملات می‌شود، تحریک‌شدن عطش تقاضا در بازار است که به همان محرک مثبت بازمی‌گردد که این روزها در بازار سهام موجود نیست
و باید دید که در ادامه مسیر معاملاتی، چه پارامترهایی می‌توانند قطار قیمت‌های بازار را به سمت ارتفاعات بالاتر هدایت کنند؟
