اثر تثبیت نرخ بهره فدرال‌رزرو بر بورس تهران بررسی شد
شانس بورس در بلندمدت
علی‌محمدی
شاخص کل بورس تهران در هفته‌ای که گذشت افت هفتگی ۰.۵۹درصدی را ثبت کرد و در پایان ساعت معاملاتی روز چهارشنبه در قله ۲میلیون و ۱۵۸هزار واحدی ایستاد. این در حالی است که نماگر اصلی بازار در هفته معاملاتی منتهی به پانزدهم آذر ۵.۳۷درصد رشد هفتگی را به ثبت رسانده بود. نماگر هموزن نیز که سنجه قابل‌قبولی برای ارزیابی وضعیت همه‌جانبه بازار سهام است، با صعود ۰.۶۴درصدی مواجه شد و در ساعات پایانی آخرین روز معاملاتی هفته اخیر در سطح ۷۵۲هزار و ۱۱۱واحدی قرار گرفت. این نماگر نسبت به دو هفته گذشته ۳.۰۵درصد افت بازدهی را ثبت کرد.
شاخص کل فرابورس نیز که نشانگر مناسبی برای واکاوی وضعیت سهام مختلف فرابورسی است، حدود ۰.۲۲درصد سبزپوش بود و در نهایت طی هفته گذشته معاملاتی در ارتفاع ۲۶هزار و ۲۵۵واحدی ایستاد. در هفته‌ای که سپری شد میانگین ارزش معاملات خرد بازار سرمایه که شامل سهام و حق‌تقدم بازار می‌شود رقم ۵هزار و ۲۷۲میلیارد تومانی را به ثبت رساند. این رقم در حالی به ثبت می‌رسد که میانگین ارزش هفتگی معاملات دو هفته اخیر آذرماه رقم ۶هزار و ۷۲۸میلیارد تومانی را به خود دیده بود. به‌علاوه در هفته اخیر حدود یک‌هزار و ۵۳میلیارد تومان سرمایه از بازار کوچ کرد. پس از ریزش بازار از اواسط اردیبهشت‌ماه سال جاری و ورود بازار به فاز رکودی چند‌ماهه، در نهمین ماه سال شرایط متفاوتی برای سرمایه‌گذاران رقم زده شد. انتشار اخبار مثبت تجدید ارزیابی دارایی شرکت‌ها جرقه عبور بازار از روزهای کسل‌کننده را به صدا درآورد.
سرخ‌پوشی روند قیمتی نفت در بازارهای جهانی چشم‌انداز مثبت صنایع تاثیرگذار را با اما‌و‌اگرهای زیادی روبه‌رو کرده، اما افزایش امیدواری‌ها حول کامودیتی‌ها در ماه‌های آینده می‌تواند از بازارهای جهانی و بازار سهام چهره جذابی برای سرمایه‌گذاری پدید آورد. هفته گذشته نوسان چندانی در بازار مشاهده نشد، اما می‌توان نسبت به افق بلندمدت بازار امیدوار بود.
بازار از نگاه کارشناسان
مهشید داداش‌زاده، کارشناس بازار سرمایه، بازار هفته گذشته را بدین صورت شرح داد: هفته گذشته نوسان چندانی در نماگرهای اصلی بازار شاهد نبودیم. تجدید ارزیابی دارایی شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی خبر بسیار داغ و مهمی بود که به محرک تاثیرگذاری برای رشد بازار تبدیل شد. این خبر موجب شد شاخص کل بورس تهران در هفته معاملاتی منتهی به ۱۵آذرماه رشد ۷.۵درصدی را تجربه کند. پس از آن در هفته گذشته به دلیل اینکه اغلب سهام شاخص‌ساز بازار با خبر تجدید ارزیابی‌ها رشد خوبی را رقم زده بودند، در هفته اخیر وارد فاز اصلاحی شدند و نقدینگی را به سهام کوچک‌تر بازار سوق دادند. بازار با انتشار چنین خبری واکنش منطقی از خود ساطع کرد. هرزمان با انتشار اخبار مثبت بازار رشد پرفشاری را ثبت کرده، پس از آن اصلاحات عمیقی نیز در پی داشته که در روند روزهای گذشته چنین رفتار هیجانی به آن صورت از سوی معامله‌گران دیده نشد و بازار اصلاح گسترده‌ای را که از جنس ریزش باشد تجربه نکرد و مجددا وارد فاز رکودی شد.
از طرفی انتشار خبر دعوت رئیس سازمان بورس از شرکت‌های بورسی برای هم‌اندیشی درخصوص تجدید ارزیابی دارایی شرکت‌ها با حضور وزیر اقتصاد را می‌توان به فال نیک گرفت و می‌توان از آن به عنوان اقدامی بنیادین پیرامون صورت‌های مالی شرکت‌ها یاد کرد. البته موضوع تجدید ارزیابی دارایی بنگاه‌های اقتصادی، به ماده و قوانین حسابداری و حسابرسی مربوط بوده که باید با کارشناسی‌ها و بررسی‌های لازم عملیاتی شود. از این‌رو تنها نمی‌توان انتشار خبری مثبت و امیدوارکننده را نشانه‌ای از آغاز روند مثبت بازار دانست. بازار در مقطع کنونی نیم‌‌نگاهی به گزارش‌های ۹ماهه و حتی نحوه انجام تجدید ارزیابی‌ها خواهد انداخت. از این رو پیگیری‌های رئیس سازمان بورس و وزیر اقتصاد را می‌توان نوید‌بخش قلمداد کرد که می‌تواند نگاه سرمایه‌گذاران را تغییر داده و بلندمدت‌تر کند و تامین مالی‌ها و سرمایه‌گذاری‌های بیشتری در حوزه بازار سرمایه انجام گیرد.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: با توجه به اینکه فدرال رزرو در سه دوره متوالی قصد افزایش نرخ بهره را نداشته، کامودیتی‌ها در هفته‌های اخیر حرکات مثبت رو به بالایی داشتند و می‌توان برای کامودیتی‌ها چشم‌انداز مثبتی متصور بود. این کارشناس بازار سرمایه در خصوص تثبیت نرخ ارز در ماه‌های گذشته گفت: تثبیت نرخ ارز در محدوده ۵۰هزار تومانی از کاهش نسبی انتظارات در ماه‌های گذشته حکایت دارد. با وجود اینکه در ماه‌های اخیر بازار ارز و طلا نوسان چندانی به ثبت نرساندند، می‌توان به این نتیجه رسید که زمانی که بازارهای مالی در رکود فرورفتند، بازاری مانند بازار سهام که اصلاح قیمتی خود را پشت سر گذاشته، می‌تواند مقصد مناسبی برای سرمایه‌گذاری باشد. این کارشناس بازار سرمایه در پایان افزود: پیش‌بینی می‌شود بازار سرمایه اصلاح بیشتری پیش رو نداشته باشد و نوسان‌گیری معامله‌گران با وجود انتشار اخباری چون تجدید ارزیابی دارایی شرکت‌ها ادامه پیدا کند. در مجموع می‌توان افق روشنی برای بازار متصور بود.
برزو حق‌شناس، کارشناس بازار سرمایه، بازار متعادل هفته گذشته را این‌گونه توصیف کرد: با صعود نماگرهای اصلی بازار در پی انتشار خبر تجدید ارزیابی دارایی شرکت‌ها، بازار سرمایه هفته متعادلی را پشت سر گذاشت. با این وجود رفتار بازار در هفته گذشته چندان دور از انتظار نبوده است. بازاری که چندین ماه در ورطه رکودی فرورفته با نوسانی اندک و صعودی کم‌بازده فروشندگانی برای فروش سهام خواهد داشت. در هفته گذشته افزایش نسبی عرضه‌ها در کنار جاری بودن تقاضا مشاهده شد. باید اظهار کرد در شرایط کنونی بازار در سطوح مهمی قرار گرفته است.
در صورتی که در روزهای آینده شاهد افزایش ارزش معاملات به بالای ۶هزار میلیارد تومانی باشیم و میانگین هفتگی معاملات بالاتر از ۶هزار میلیارد تومان را به خود ببیند، می‌توان نسبت به گرایش بازار به سبزی دلنشین بهاری امیدوار بود. در صورتی که میانگین ارزش معاملات به ۵هزار میلیارد تومان و پایین‌تر تقلیل یابد، احتمال بازگشت بازار به سطوح پایین‌تر وجود خواهد داشت. این کارشناس بازار سرمایه در خصوص عدم‌تصویب کلیات بودجه گفت: به نظر می‌رسد بازار سرمایه کم‌توان و کم‌رمق‌تر از آن باشد که بخواهد به چنین اخبار و متغیرهایی توجه آن‌چنانی نشان دهد. در طول چند ماه گذشته به اندازه‌ای ریسک‌های مختلف سیستماتیک و غیرسیستماتیک به بازار تحمیل شده که بازاری که هر ساله نسبت به لایحه بودجه حساسیت داشت، در سال جاری توجه خاصی به آن نشان نخواهد داد.
می‌توان به‌وضوح اظهار کرد که بازار در مقطع کنونی نگاه دوچندانی به تغییرات نرخ ارز و عملی شدن موضوع تجدید ارزیابی دارایی شرکت‌ها دارد. حق‌شناس افت‌و‌خیز‌های قیمتی کامودیتی‌ها را این‌گونه تحلیل کرد: بازار سرمایه بازاری کامودیتی‌محور است. در بازار کامودیتی‌ها تحلیلگران در بازارهای جهانی پیش‌بینی می‌کنند که نه‌تنها نرخ بهره توسط فدرال رزرو افزایش نخواهد یافت بلکه احتمال می‌رود در سال میلادی آینده نرخ بهره روند کاهشی به خود بگیرد که می‌تواند اتمسفر جذابی در بازارهای جهانی و کامودیتی‌ها به ارمغان آورد. از طرفی اقتصاد چین که در ماه‌های اخیر با مخاطرات زیادی روبه‌رو بوده همچنان تهدید بزرگی برای آینده بازارهای جهانی خواهد بود. این کارشناس بازار سرمایه افزود: نرخ ارز چندین ماه است که در محدوده مشخصی نوسان می‌کند. با توجه به سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی در سال جاری و تثبیت نرخ ارز، نمی‌توان افزایش چندان زیادی برای ارزش اسکناس آمریکایی در سال جاری پیش‌بینی کرد. بنابراین پیش‌بینی می‌شود بازار سرمایه روند مثبتی برای هفته جاری پیش رو داشته باشد.
