همنوایی سه شاخص عكس: علی محمدی

 بازار در آینه آمار

در روزی که گذشت، شاخص‌‌‌‌‌‌‌کل بورس تهران، با کاهش ۰.۴۸‌‌‌‌‌‌‌درصدی همراه شد و نهایتا در سطح ۲میلیون و ۴۶‌‌‌‌‌‌‌هزار‌‌‌‌‌‌‌واحدی کار خود را به اتمام رساند.نماگر هموزن نیز که نشانی از اثرگذاری یکسان کلیه نمادهای معاملاتی است و چهره بازار را به نحو مطلوب‌‌‌‌‌‌‌تری نمایش می‌‌‌‌‌‌‌دهد، با کاهش ۰.۴۷‌‌‌‌‌‌‌درصدی همراه شد و به سطح ۷۰۲‌‌‌‌‌‌‌هزار و ۲۸۹‌‌‌‌‌‌‌واحدی رسید. در فرابورس نیز اکثر نمادهای معاملاتی با افت قیمتی همراه شدند و شاخص‌‌‌‌‌‌‌کل فرابورس با کاهش ارتفاع ۰.۳۶‌‌‌‌‌‌‌درصدی همراه شد.

 حجم و ارزش معاملات چه می‌‌‌‌‌‌‌گویند؟

بررسی حجم معاملات بازار سهام در روزهای اخیر نشان می‌‌‌‌‌‌‌دهد که برای پنجمین روز متوالی حجم معاملات در کانال ۵‌‌‌‌‌‌‌میلیارد برگه سهمی قرار دارد. ارزش معاملات خرد بازار سهام نیز در روز گذشته مقدار ۴‌‌‌‌‌‌‌هزار و ۶۶۲‌‌‌‌‌‌‌میلیارد‌‌‌‌‌‌‌تومان را ثبت کرد. نکته قابل‌‌‌‌‌‌‌توجه در این اثنا این است که برای پی بردن به نقاط شروع روندهای صعودی باید این دو متغیر مورد بررسی قرار گیرند.معمولا در انتهای روندهای نزولی این دو متغیر در کف‌‌‌‌‌‌‌های میان‌‌‌‌‌‌‌مدت خود قرار می‌‌‌‌‌‌‌گیرند و به‌‌‌‌‌‌‌تدریج که اوضاع و احوال بازار سهام دگرگون می‌‌‌‌‌‌‌شود، شاهد افزایش در این متغیرهای آماری هستیم. با افزایش حجم و ارزش معاملات در محدوده کف‌‌‌‌‌‌‌های قیمتی، به‌‌‌‌‌‌‌تدریج خریداران جدیدی وارد بازار سهام می‌‌‌‌‌‌‌شوند و قیمت‌‌‌‌‌‌‌ها را به سمت ارتفاعات بالاتر سوق می‌‌‌‌‌‌‌دهند. در این اثنا برخی از معامله‌‌‌‌‌‌‌گران نیز در نمادهای مختلف اقدام به شناسایی سود کرده و اقدام به عرضه سهام خود در نمادهای مختلف می‌‌‌‌‌‌‌کنند. در همین‌حال خریداران جدیدی که به قولی خود را جامانده نسبت به قافله تلقی می‌‌‌‌‌‌‌کنند، گروه جدیدی از خریداران را تشکیل می‌‌‌‌‌‌‌دهند و مجموعه این فعل و انفعالات منجر به افزایش حجم و ارزش معاملات در صحنه معاملات سهام می‌‌‌‌‌‌‌شود.البته از یک‌جایی به بعد ممکن است به دلیل اینکه قیمت‌‌‌‌‌‌‌ها مدام در حال افزایش هستند، فروشندگان دیروز، تبدیل به خریداران امروز شوند و جریان عرضه در بازار سهام به‌‌‌‌‌‌‌شدت کم شود و این موضوع در یک روند صعودی خود را به‌‌‌‌‌‌‌صورت کاهش حجم و ارزش معاملات نشان دهد.این موضوع نشان می‌‌‌‌‌‌‌دهد که برای سهامی که صف خرید تشکیل داده‌اند، فروشنده‌‌‌‌‌‌‌ای وجود ندارد و این موضوع خود را در کاهش حجم و ارزش معاملات خرد منعکس کرده‌‌‌‌‌‌‌است.

 مسیر آتی بازار

مساله مورد‌‌‌‌‌‌‌توجه در این اثنا این است که ارزش معاملات بازار سهام هنوز در مقادیر پایینی قرار دارد و نمی‌‌‌‌‌‌‌توان از ارقام این‌‌‌‌‌‌‌چنینی به‌‌‌‌‌‌‌عنوان گواهی بر بازگشت مجدد رونق به صحنه معاملات استفاده کرد.هر زمان که ارزش معاملات خرد بازار سهام در ارقامی بالاتر از ۶‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هزار ‌‌‌‌‌‌‌میلیارد‌‌‌‌‌‌‌تومان تثبیت شود، می‌‌‌‌‌‌‌توان به شرایط آتی بازار امیدوار بود. به‌‌‌‌‌‌‌علاوه همچنان میانگین متحرک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کوتاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌مدت ارزش معاملات از میانگین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بلندمدت کمتر هستند.

زمانی می‌‌‌‌‌‌‌توان از این متغیر آماری، سیگنال دریافت کرد که میانگین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کوتاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌مدت از میانگین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بلندمدت خود بیشتر شوند، بنابراین در جمع‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بندی این بخش می‌‌‌‌‌‌‌توان این‌‌‌‌‌‌‌چنین اشعار داشت که به‌‌‌‌‌‌‌رغم تجربه چند روز متعادل در بورس تهران، نمی‌‌‌‌‌‌‌توان درباره ادامه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دار‌‌‌‌‌‌‌بودن این شرایط نظر داد و برای پیش‌‌‌‌‌‌‌بینی قدم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های آتی و سمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌و‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سوی حرکت بازار باید منتظر سیگنال از سوی متغیرهای تابلوخوانی باشیم.

 بازی‌خوانی ارزندگی و جذابیت

آنچه که روند معاملات این روزهای تالار شیشه‌‌‌‌‌‌‌ای برای مخاطبان و سهامداران در اذهان تداعی می‌‌‌‌‌‌‌کند، این است که بازار در بسیاری از سهام کوچک و بزرگ گرفتار اصلاح‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های سهمگین از سقف‌‌‌‌‌‌‌های ثبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شده در اردیبهشت سال‌‌‌‌‌‌‌جاری شده‌‌‌‌‌‌‌است و دیگر فروشندگان دست‌‌‌‌‌‌‌به‌‌‌‌‌‌‌ماشه و پرقدرتی که با حجم عظیمی از سهام در سمت عرضه، صف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌آرایی کنند، وجود ندارند، اما نکته قابل‌‌‌‌‌‌‌توجه دیگری که از رصد تحرکات شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و همچنین خریداران و فروشندگان استنباط می‌‌‌‌‌‌‌شود، نبود محرک‌‌‌‌‌‌‌های مثبت و چشم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌انداز روشن فرارروی بازار در مقطع فعلی است. به بیانی ساده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر، با توجه به اینکه سهم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها از سقف‌‌‌‌‌‌‌های خود کاهش معناداری را تجربه کرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند، سهامداران دیگر حاضر نیستند در قیمت‌‌‌‌‌‌‌های فعلی که هر لحظه امکان برگشت قیمت‌‌‌‌‌‌‌ها با شوک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های لحظه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای وجود دارد، سهام تحت‌مالکیت خود را به دیگران واگذار کنند.

از سوی دیگر، هدف خریداران از خرید سهام شرکت‌‌‌‌‌‌‌های مختلف، دستیابی به سود است. با وجود اینکه می‌‌‌‌‌‌‌توان گفت در محدوده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کنونی سهام کوچک و بزرگ بازار ارزنده هستند، اما نمی‌‌‌‌‌‌‌توان درباره همین سهم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها واژه جذابیت را به‌‌‌‌‌‌‌کار برد.ممکن است سهام شرکتی ارزنده باشد، اما برای خرید جذابیت نداشته‌‌‌‌‌‌‌باشد و در صورتی‌‌‌‌‌‌‌که سهام مختلف از قابلیت رشد قابل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توجه در بازه‌‌‌‌‌‌‌های زمانی مختلف برخوردار باشد، می‌‌‌‌‌‌‌توان خاصیت جذابیت را به سهام آن شرکت نسبت داد. مشکل فعلی بورس تهران در برهه کنونی دقیقا در تفاوت همین دو نکته خلاصه می‌‌‌‌‌‌‌شود؛ بازار سهام در مقطع فعلی ارزنده است و قیمت‌‌‌‌‌‌‌های فعلی توجیه خرید دارد، اما بسیاری از سهام از شرایط کافی برای اقناع مخاطب برای نسبت‌‌‌‌‌‌‌دادن صفت جذابیت عاجز هستند.سنجه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های آماری بازار نیز همین موضوع را به تصویر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کشند و بازنمای ارزندگی و عدم‌‌‌‌‌‌‌جذابیت بازار برای بازیگران بورس تهران هستند.همان‌‌‌‌‌‌‌طور که بالاتر نیز عنوان شد ارزش معاملات خرد بازار سهام در روز گذشته در محدوده ۴‌‌‌‌‌‌‌هزار و ۶۶۲‌‌‌‌‌‌‌میلیارد‌‌‌‌‌‌‌تومانی قرارگرفته که رقم نازلی برای این پارامتر آماری است.ثبت چنین ارقام نازلی در ارزش معاملات خرد؛ در واقع در حکم تصدیقی برای قضیه ارزندگی قیمت‌‌‌‌‌‌‌ها و جذاب نبودن آنها است. در واقع سهامدارانی که در مقطع فعلی، سهام مختلفی را در پورتفوی خود دارند، با توجه به ریزش قیمت‌‌‌‌‌‌‌ها حاضر به عرضه سهام خود نیستند و جریان معاملات با عرضه‌‌‌‌‌‌‌های کم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌حجم پیگیری می‌‌‌‌‌‌‌شود.در سمت دیگر، با توجه به وضعیت حاکم بر سایر بازارها و وضعیت کنونی بازار سهام، بازیگران حاضر در پشت صحنه معاملات از‌‌‌‌‌‌‌ بودن عواملی که قیمت‌‌‌‌‌‌‌ها را در مقطع فعلی برای آنها جذاب کنند، محروم هستند و این موضوع موجب‌‌‌‌‌‌‌شده که آنها به خرید‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های محدود خود در سهم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مختلف قانع باشند و با رصد اخبار، ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌چشم انتظار تغییر بنیادین در متغیرهای اثرگذار بر بازار باشند و در هفته‌‌‌‌‌‌‌ها یا ماه‌‌‌‌‌‌‌های آتی در مقام خریدار در صحنه معاملات حاضر شوند.