سومین روز متوالی کاهش شاخص‌‌‌‌‌‌‌کل بازار سهام
فقدان محرک در بورس
بورس بی‌تحرک
همانطور که در گزارش روز ۵ شهریور «دنیایاقتصاد» تحت‌‌‌‌‌‌‌عنوان خیز بورس ادامه می‌‌‌‌‌‌‌یابد؟ عنوان شد، بورس تهران همواره در سال‌‌‌‌‌‌‌های اخیر حساسیت بالایی از خود به قیمت دلار نشان‌‌‌‌‌‌‌داده‌‌‌‌‌‌‌است و به‌‌‌‌‌‌‌نظر میرسد تا زمانی‌‌‌‌‌‌‌که دلار از جهش قابل‌‌‌‌‌‌‌توجهی در جریان معاملات بازار آزاد ارز برخوردار نباشد، نمی‌‌‌‌‌‌‌توان به تداوم روند صعودی بلندمدت در بازار سهام امیدوار بود. رشدی که در ۱۰ روز ابتدایی شهریور در جریان معاملات به‌‌‌‌‌‌‌وقوع پیوست، واکنش آمیخته به امید سهامداران به اخبار امیدوارکنندهای بود که در زمینه نرخ خوراک به‌‌‌‌‌‌‌وقوع پیوست؛ در واقع عامل دیگری که علاوه‌‌‌‌‌‌‌بر نرخ دلار، از قدرت تحریک نیروی تقاضا در بورس تهران برخوردار است، تزریق اخبار مثبت به صنایع مختلف است که در روزهای اخیر، شاهد پرسه‌‌‌‌‌‌‌زدن این محرک در قلمرو بورس تهران بودیم.
درواقع تزریق این اخبار موجب شد بازار ۱۰روز مثبت متوالی را از ابتدای شهریور تا پایان معاملات هفته گذشته سپری کند و شاخص‌‌‌‌‌‌‌کل، شاخص هموزن و شاخص‌‌‌‌‌‌‌کل فرابورس در شهریور به ترتیب ۵/ ۹، ۹/ ۷ و ۶/ ۶درصد افزایش ارتفاع را تجربه کنند، اما رصد رفتار روزانه نماگرهای سهامی، روایتگر این موضوع است که تقریبا اثر روانی مثبت منتج از فرموله‌‌‌‌‌‌‌شدن نرخ خوراک در بازار سهام تخلیه شده‌‌‌‌‌‌‌است و این محرک توان هدایت بیشتر قیمت‌‌‌‌‌‌‌ها به سطوح بالاتر را ندارد. رشد اندک نماگر هموزن و فرابورس و افت ناچیز شاخص‌‌‌‌‌‌‌کل بازار سهام در روز گذشته نیز گواه و حکم تاییدی بر این موضوع است، بنابراین همچنان موضوع اصلی در بازار سهام این است که این بازار از فقدان محرکی که بتواند با قطعیت در دل سهامداران عطش خرید را شعله‌‌‌‌‌‌‌ور کند، محروم است.
بررسی متغیرهای تابلوخوانی
متغیرهای تابلوخوانی بازار سهام در هفته‌‌‌‌‌‌‌جاری، رخوت حاکم بر بورس تهران را مخابره می‌‌‌‌‌‌‌کنند. ارزش معاملات خرد بازار سهام مجددا به سطوح نازلی تقلیل‌یافته و روند غالب در بیشتر روزها، خروج پول حقیقی از گردونه معاملات است.
به‌‌‌‌‌‌‌نظر میرسد بورس تهران برای غلبه بر روزنه امید به‌‌‌‌‌‌‌وجود آمده به حمایت متغیرهای دیگری نیاز دارد. بازار در ۱۰روز معاملاتی ابتدایی شهریور، شروع امیدوارکنندهای داشت، اما در هفته‌‌‌‌‌‌‌جاری به یک‌‌‌‌‌‌‌باره امیدها در بازار سهام رنگ‌باخت و سهامداران از تداوم روند صعودی شکلگرفته ناامید شدند. نکته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای که در این اثنا قابل‌‌‌‌‌‌‌توجه به‌‌‌‌‌‌‌نظر میرسد، این است که بعد از شروع روند ریزشی قیمت‌‌‌‌‌‌‌ها که از میانه‌‌‌‌‌‌‌های اردیبهشت آغاز شد، کلیه متغیرهای سیگنال‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهنده تابلوخوانی بورس تهران تقریبا به خواب رفته بودند و طبیعتا تا زمانی‌‌‌‌‌‌‌که شاهد بهبود شرایط این متغیرها نمی‌بودیم، نمی‌‌‌‌‌‌‌توانستیم انتظار شکلگیری مجدد روند صعودی را در بازار سهام داشته باشیم. پارامترهای ارزش معاملات خرد بازار سهام و تراز نقدینگی حقیقی یا همان ورود و خروج پول حقیقی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها به بورس از جمله مواردی هستند که در روندهای صعودی به‌‌‌‌‌‌‌عنوان یک چراغ راهنما برای سهامداران عمل می‌‌‌‌‌‌‌کنند و سرمایهگذاران با بررسی وضعیت این متغیرها می‌‌‌‌‌‌‌توانند موعد تغییر روند یا تداوم روند شکلگرفته را پیش‌‌‌‌‌‌‌بینی کنند.
از ابتدای اسفند که بازار سهام حرکت جدی خود را در مسیر صعودی آغاز کرد، شاهد ثبت آمار امیدوارکننده از این دو متغیر آماری بودیم، تا جایی‌‌‌‌‌‌‌که ارزش معاملات خرد بازار سهام که شامل سهام و حق‌‌‌‌‌‌‌تقدم و صندوق‌‌‌‌‌‌‌های سهامی میشود، به ارقامی بیش از ۲۰ هزار میلیارد‌‌‌‌‌‌‌تومان رسیده بود و همواره شاهد تغییر مالکیت مثبت به نفع پرتفوی حقیقی‌های بازار بودیم.
متغیرهای سیگنال‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهنده بازار تا میانه‌‌‌‌‌‌‌های اردیبهشت وضعیت مناسبی داشتند و به موازات این موضوع شاهد رشد قیمت‌‌‌‌‌‌‌ها در تالار شیشه‌‌‌‌‌‌‌ای بودیم، اما از اواسط اردیبهشت تغییر روند محسوس در این سنجه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های آماری قابل‌‌‌‌‌‌‌ردیابی بود و قیمت‌‌‌‌‌‌‌های بورس تهران نیز در پیروی از این پارامترها عقبنشینی کردند.
به‌‌‌‌‌‌‌نظر می‌‌‌‌‌‌‌رسید تا زمانی‌‌‌‌‌‌‌که این متغیرها چراغ‌‌‌‌‌‌‌سبز قوی نشان نداده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند، نمی‌‌‌‌‌‌‌توان به شکلگیری مجدد یک روند صعودی پرقدرت امیدوار بود؛ در واقع به اغما رفتن متغیرهای تابلوخوانی بازار این نکته را به مخاطب یادآور می‌‌‌‌‌‌‌شد که فعلا پول‌‌‌‌‌‌‌های خارج‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شده در روند نزولی بازار، به‌‌‌‌‌‌‌عنوان تماشاگر نظاره‌گر اوضاع و احوال حاکم بر بازار هستند تا در زمانی مناسب که متغیرهای بنیادی و سیگنال‌‌‌‌‌‌‌های تابلوخوانی حکم بر تغییر روند بازار بدهند، مجددا به سمت مرزهای بازار سهام روانه شوند.
آمار منفی در متغیرهای تابلوخوانی بازار تا جایی ادامه پیدا کرد که ارزش معاملات خرد حتی تا سطوح ۳هزار میلیارد‌‌‌‌‌‌‌تومان نیز عقبنشینی داشت، اما از ابتدای شهریور شاهد بهبود در آمارهای معاملاتی بودیم و بازار در آیتم‌‌‌‌‌‌‌های دیگری مثل ورود و خروج پول حقیقی و حجم معاملات ارقام امیدوارکنندهای را ثبت کرد، به‌گونه‌ای که ارزش معاملات خرد بازار مجددا به کانال ۷هزار میلیارد‌‌‌‌‌‌‌تومان بازگشت، اما نکته قابل‌‌‌‌‌‌‌توجه این بود که بازار نتوانست به روند صعودی شکلگرفته ادامه دهد و مجددا متغیرهای تابلوخوانی ارقام مناسبی را ثبت نمی‌کنند.
برای مثال ارزش معاملات خرد بازار که شامل سهام و حق‌‌‌‌‌‌‌تقدم و صندوق‌‌‌‌‌‌‌های سهامی میشود، مجددا در روز گذشته وارد کانال ۳هزار میلیارد‌‌‌‌‌‌‌تومان شد و بازار با خروج پول حقیقی نیز همراه شد، به‌‌‌‌‌‌‌علاوه حجم معاملات در بورس و فرابورس نیز بعد از سقفی که در هفته گذشته ثبت کرد، مجددا در مسیر نزولی قرار گرفته‌‌‌‌‌‌‌است و روز گذشته ۵ میلیارد و ۳۲۵میلیون برگه سهم در جریان معاملات مورد دادوستد قرارگرفت.
به هر روی باید دید که جریان اخبار و اتفاقات در بازار سهام در روزهای آتی به کدامین سمت و سو متمایل خواهد شد و روند آتی بازار چگونه خواهد بود.
