رفت و برگشت شاخص: شاخص‌کل بورس تهران در معاملات روز گذشته شاهد افت‌‌‌‌‌‌وخیزهای متعددی بود و تقابل خریداران و فروشندگان منجر به رفت و برگشت‌‌‌‌‌‌های تکراری در این شاخص شد. نماگر اصلی تالار شیشه‌ای در روز گذشته، تحت‌تاثیر عرضه‌های صبحگاهی فروشندگان، عقب‌‌‌‌‌‌نشینی کرد و ابرکانال یک‌میلیون و ۸۰۰‌هزار‌واحدی را که تنها یک روز از فتح آن می‌‌‌‌‌‌گذشت را مجددا واگذار کرد. قدرت‌‌‌‌‌‌نمایی جریان عرضه سبب شد شاخص یادشده حتی تا سطح ۶۵/ ۰ واحد‌درصد نیز افت داشته باشد، اما پس از فروکش‌‌‌‌‌‌کردن هیجانات ساعات ابتدایی بازار، خریداران وارد میدان شدند و موجبات عقب‌‌‌‌‌‌نشینی فروشندگان را فراهم‌کردند و از افت بیشتر شاخص‌های سهامی جلوگیری به‌عمل آوردند. جریان نیرومند تقاضا سبب شد که شاخص‌کل مجددا کانالی را که از دست داده بود پس‌بگیرد و تمایلات خود را برای دستیابی به ارتفاعات بالاتر ابراز و علنی کند. شاخص‌کل علاوه‌بر بازپس‌‌‌‌‌‌گیری محدوده یادشده، جامه سبز نیز به‌تن کرد و حتی توانست رشد ۷۶/ ۰ واحد‌درصدی را هم ثبت کند، اما مجددا در اواخر بازار فروشندگان موفق شدند بر خریداران فائق شوند و دوباره شیب نماگرهای بازار را نزولی کنند. شاخص‌کل بار دیگر با اجبار تحمیل‌‌‌‌‌‌شده از سوی فروشندگان، مجبور به کاستن از ارتفاع خود شد و نهایتا با رشد اندک ۲۷/ ۰‌درصدی، پرونده معاملاتی خود را در معاملات روز گذشته بورس تهران بست.

فشار عرضه در کلیت بازار : برخلاف شاخص‌کل، نماگر هم‌‌‌‌‌‌وزن اما در معاملات روز دوشنبه وضعیت سخت‌‌‌‌‌‌تری را تجربه کرد و فشار عرضه در کل بازار و به‌خصوص نمادهای کوچک‌تر بازار سبب شد که شاخص هم‌‌‌‌‌‌وزن با افت ۳۶/ ۰واحد‌درصدی همراه شود. در اکثر نمادهای بازار قیمت‌ها نسبت به ماه‌های قبل و همچنین تحت‌تاثیر روند صعودی اخیر، رشد داشته است و گروهی از معامله‌گران بورس تهران اقدام به تعویض سهم یا صنعت می‌کنند. به بیانی ساده‌‌‌‌‌‌تر، سرمایه‌گذاران نقدینگی خود را از سهم‌‌‌‌‌‌ها و صنایعی که در این مدت رشد داشته‌اند به سهام و صنایعی انتقال می‌دهند که رشد کمتری نسبت به شاخص یا سایر سهم‌‌‌‌‌‌ها و صنایع داشته‌اند و به‌این‌ترتیب فرآیند شناسایی سود از سوی این گروه از معامله‌گران سبب شد تا نماگر هم‌‌‌‌‌‌وزن رنگ سرخ را بر روی تابلوی معاملات بیافریند. به‌علاوه عامل دیگری که مانع از آن شد تا مانند روزهای گذشته شاهد روند پرقدرت صعودی در بازار نباشیم، نوسان‌های اسکناس آمریکایی در بازار غیررسمی بود که نمایانگر اوج هیجانات و واکنش‌های غیرمنطقی به قیمت دلار در معاملات است و از این ناحیه بازار سهام و معامله‌گران سعی کردند در روز گذشته رفتاری دست به‌عصا داشته باشند. همچنین همان‌‌‌‌‌‌طور که در گزارش‌های قبلی «دنیای‌اقتصاد» نیز بدان پرداختیم، بازار سهام بعد از رشدهای فوق‌‌‌‌‌‌العاده در روزهای اخیر نیازمند کمی تنفس، وقفه، جابه‌‌‌‌‌‌جایی و دست به‌دست‌شدن سهام بود. پرواضح است که رشد هیجانی و همه‌‌‌‌‌‌جانبه قیمت‌ها در بازار سهام که نگاه عقلانی و منطقی را از صحنه معاملات سهام دور سازد، منجر به نتایج نامطلوبی برای سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران خواهد شد. معامله‌گران حقیقی بازار برای دومین روز متوالی، بیشتر در جایگاه فروشنده قرارگرفتند و خالص تغییر مالکیت از پورتفوی حقیقی‌‌‌‌‌‌ها به سبد حقیقی‌‌‌‌‌‌ها منفی بود. در روزی که گذشت، ۴۴۶‌میلیارد‌تومان از سوی حقیقی‌‌‌‌‌‌ها از بازار سهام خارج شد تا فرآیند شناسایی سود از سوی این گروه از بازیگران بازار سهام، همچنان ادامه‌‌‌‌‌‌دار باشد. همچنین ارزش معاملات خرد نیز در کانال ۷‌هزار‌میلیارد‌تومان قرار گرفت و با ثبت عدد ۷‌هزار و ۸۹۵‌میلیارد‌تومان، این پارامتر آماری کار خود را به اتمام رساند.

قله ۱/ ۲‌میلیونی فتح خواهد شد؟ شاخص‌کل بورس تهران سقف تاریخی خود را در روز ۱۹ مرداد سال‌۹۹ تجربه کرد و پس از آن امیدها در بازار سهام به ادامه روند صعودی رنگ باخت و بازار از قله تاریخی ۲‌میلیون و ۱۰۰‌هزار‌واحدی عقب‌‌‌‌‌‌نشینی داشت، پس از آن بارها این نماگر شانس خود را برای دستیابی به این سقف تاریخی امتحان کرد، اما هیچ‌گاه نتوانست در طول این ۳۰ ماه از کانال یک‌میلیون و ۷۰۰‌هزار‌واحدی عبور کند، اما اخیرا بورس تهران تحت‌تاثیر چشم‌‌‌‌‌‌انداز انتظارات تورمی و به رهبری دلار به پیشروی خود در مسیر صعودی ادامه داد و نماگر اصلی این بازار، در جریان دو کانال‌‌‌‌‌‌شکنی در دو روز متوالی توانست مرزهای مهم روانی ۷/ ۱ و ۸/ ۱‌میلیون‌واحدی را که از تابستان ۹۹ به این سمت، تجربه نکرده بود را فتح کرد.

محرک اصلی بازار در این مسیر، دلار بازار آزاد بود که طی چند وقت اخیر، روزهای عجیبی را پشت‌سر گذاشت. اسکناس آمریکایی که تا اوایل آبان ماه سال‌جاری در محدوده ۳۰‌هزار‌تومان در بازار آزاد نوسان می‌‌‌‌‌‌کرد، پس از کاهش خوش‌بینی‌‌‌‌‌‌ها به احتمال احیای برجام و همچنین موتور روشن تولید نقدینگی، سقف‌‌‌‌‌‌شکنی‌‌‌‌‌‌های خود را آغاز کرد و اکنون در آخرین معاملات صورت‌گرفته در بازار غیر رسمی به نیمه دوم کانال ۵۰هزار تومان رسیده است. بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند که نرخ واقعی دلار در کشور با اعدادی که این روزها در بازار آزاد مشاهده می‌کنیم، فاصله دارد، بااین‌حال اما اعداد بیش از ۵۰‌هزار‌تومان پیام بسیار مهمی به همراه خود دارد و آن نیز رسیدن انتظارات تورمی به اوج قله بدبینی‌‌‌‌‌‌ها به آینده اقتصادی کشور است. این موضوع یکی از اصلی‌ترین دلایل رشد قیمت‌ها در بازارهای مختلف است که بورس نیز هم‌‌‌‌‌‌راستا با سایر بازارها به این موضوع واکنش نشان داد. مقایسه رشد شاخص‌کل و افت شاخص هم‌‌‌‌‌‌وزن نیز در بازار دیروز به‌خوبی نشان داد که صنایع و سهام دلاری از استقبال بیشتری نسبت به صنایع و سهام‌ریالی برخوردارند و این موضوع مانع از کاهش قیمت آنها می‌شود. در کنار این مسائل، بازگشایی مرکز مبادله ارزی که نرخ تسعیر ارز شرکت‌ها را از ۲۸.۵۰۰تومان به اعداد بالاتری هدایت کرده‌است، می‌تواند در ادامه منجر به سودآوری‌‌‌‌‌‌های قابل‌توجهی برای آنها شود و گزارش‌ها و صورت‌های مالی دوره‌‌‌‌‌‌ای آنها را بسیار بهبود ببخشد. معاملات اخیر شرکت‌ها در بورس‌کالا نیز با جهش‌‌‌‌‌‌های بزرگی همراه بوده و تقاضا برای محصولات آنها افزایش چشمگیری داشته است که این موضوع نیز در افزایش تقاضا برای سهام شرکت‌های مرتبط تاثیرگذار بوده‌است.