سایه ترس بر سر قیمت‌ها
بورس چه کرد؟
نماگر اصلی بورس تهران، در پایان معاملات روز یکشنبه با افت نزدیک به ۴هزار و ۶۰۰واحدی به یک‌میلیون و ۶۵۲هزار واحد رسید. شاخص هم‌‌‌‌‌‌وزن نیز با کاهشی ۲هزار‌واحدی به ۵۱۹هزار واحد رسید. شاخص‌کل پس از انتشار خبرهایی از تنش‌های سیاسی، همچنان در حال تخلیه هیجانات بوده و در حال استراحت است. هرچند در ساعات ابتدایی روز معاملاتی گذشته، شاخص‌کل به رنگ سبز درآمد ولی غلبه هیجانات، موجب شد حرکت رشدی شاخص متوقف‌شده و معکوس شود، اما همچنان شاخص‌کل در کانال یک‌میلیون و ۶۰۰هزار واحد تثبیت شده‌است. انتظار می‌رود، با توجه به رشد قابل‌توجه دلار از ابتدای هفته‌جاری، بازار پس از تخلیه هیجانات به روند گذشته خود ادامه داده و از کانال یک‌میلیون و ۶۰۰هزار واحد نیز عبور کند، با این‌وجود ارزش بازار هنوز بالای سطح ۶میلیون‌میلیارد‌تومان باقی‌مانده‌است.
نمادهایی که بیشترین تاثیر را بر بازار گذاشته‌اند، شامل «میدکو»، «حکشتی»، «تاپیکو»، «نوری»، «وپاسار» بوده و نمادهای «فارس» و «شتران» تاثیر مثبت و اندکی بر شاخص اصلی بازار داشته‌‌‌‌‌‌اند. با وجود اینکه گزارش ۹ماهه شرکت‌های بزرگ بورسی چندان چنگی به دل نمی‌زند، اما قرمزپوش‌شدن این نمادها، عمدتا در نتیجه هیجانات ناشی از نااطمینانی‌‌‌‌‌‌ها و تنش‌های سیاسی بوده‌است. در معاملات روز یکشنبه، حدود ۳۶۳میلیارد‌تومان پول حقیقی از بازار خارج شده‌است. این موضوع نشان‌دهنده آن است که با وجود غلبه هیجانات در نیمه دوم بازار اما همچنان پول قابل‌توجهی از بازار خارج نشده‌است و شاید این امر، زمینه مثبت‌شدن شاخص‌کل پس از یک اصلاح موقتی در روزهای آتی باشد. به احتمال بسیار بالایی، شاخص تا سطح حمایتی پیشرو روند رنجی و خستهکننده را پیش خواهد گرفت و پیش‌بینی می‌شود، خروج پول بسیار بالایی در روزهای آینده بازار به‌وقوع نپیوندد.
بی‌رمقی بازار در شرایط قرمز، در ارزش معاملات بازار نیز نمایان است؛ به‌طوری که ارزش معاملات خرد طی روز معاملاتی گذشته، عدد ۵هزار و ۳۰۰میلیارد‌تومان ثبت شده‌است. این رقم نسبت به‌روز گذشته، کاهش یافته‌است. همچنین ارزش معاملات، از میانگین ماه گذشته نیز پایین‌تر بوده‌است. چنانچه طی روزهای آتی نیز روند ارزش معاملات کاهشی بوده و بی‌رمقی بر بازار حکم‌‌‌‌‌‌فرما شود، سناریوی استراحت شاخص تقویت‌شده و احتمالا شاخص تا رسیدن به سطوح حمایتی پیشرو، به کاهش ادامه خواهد داد.
نگاهی به فرابورس
شاخص‌کل فرابورس نیز با افت ۲۵واحدی به ۲۱هزار و ۲۰۰ واحد رسید. نمادهای با تاثیر منفی بالا در فرابورس شامل «صبا»، «آریا»، «خدیزل» و «وهور» شده و نمادهای «زاگرس»، «فزر»، «مارون» تاثیری مثبت بر روند شاخص فرابورس داشتند. در فرابورس شرایط متفاوت از بورس است؛ به‌طوری که نمادهای بزرگ؛ هم تاثیر مثبت بر شاخص داشته و هم تاثیر منفی خود را بر نماگر اصلی بازار گذاشته‌اند. این درحالی است که شرکت‌های بزرگ فرابورس نیز کارنامه چندان خوبی در ۹ماهه ابتدایی سال از خود برجای نگذاشته‌‌‌‌‌‌اند.
چه صنایعی با اقبال حقیقی‌‌‌‌‌‌ها همراه نشدند
همچنان مانند روزهای گذشته، صنایع بزرگ بازار با خروج نقدینگی حقیقی همراه بودند. به‌نظر می‌رسد، بازار در شرایطی به‌سر می‌برد که در روزهای سبز، همه نمادها و صنایع با استقابل همراه شده و در روزهای قرمز، همه نمادها به‌طور هماهنگ با خروج پول همراه می‌شوند. این شرایط بازار بیشتر به دلیل ابهامات و غلبه ترس بر معامله‌گران بوده و ناشی از تصمیمات سیاسی ناگهانی است. گروه بانکی، گروه خودرویی، فلزات اساسی و محصولات شیمیایی با خروج پول همراه بوده‌‌‌‌‌‌اند. علاوه‌بر ترس و غلبه هیجانات، متغیرهای بنیادی بر شرایط فعلی بازار اثرگذار است. خودروساز‌‌‌‌‌‌ها همچنان به دلیل دخالت دولت و منفعت‌خواهی دولتی‌‌‌‌‌‌ها در شرایط ابهام به‌سر می‌برند به‌طوری‌که معاملات گروه خودرویی نیز با بی‌رمقی مطلق همراه بود.
فلزات اساسی و محصولات شیمیایی نیز به دلایل سیاست‌های مالی دولت در بودجه۱۴۰۲ در وضعیت چندان خوبی به‌سر نمی‌‌‌‌‌‌برند. در این میان تنها صنایعی نظیر لاستیک و قند و شکر و گروه رایانه با اقبال خوب حقیقی‌‌‌‌‌‌ها مواجه شده‌اند. با وجود رشد قابل‌توجه قیمت دلار در شروع هفته‌جاری، به‌نظر می‌رسد همچنان یکی از متغیرهایی که شرایط عدم‌اطمینان را در بازار سرمایه افزایش داده‌است، تفاوت قیمت دلار نیما و دلار بازار آزاد است. تفاوت نزدیک به ۶۰درصدی دلار بازار نیما و آزاد در نهایت به نفع بازار نبوده و در صورتی‌که درخصوص سیاست ناصحیح ارزی، تدابیر جدی اتخاذ نشود، بازار پتانسیل این را دارد که به این موضوع نیز در روزهای آتی واکنش نشان دهد.
چشم‌انداز بازار
بورس تهران در شرایط کنونی درگیر عوامل گوناگونی است که برخی از این عوامل یک صنعت خاص را درگیر کرده و دیگر عوامل بر کل بازار اثرگذار است. افزایش نرخ اسکناس آمریکایی از طرفی هم به نفع بورس تهران بوده و از طرفی، اختلاف آن با دلار نیما، چندان به نفع صنایع بزرگ و صادراتی کشور نخواهد بود. همچنین سیاست مالی دولت در بودجه۱۴۰۲ نیز با وجود تصویب کلیات آن چندان به نفع شرکت‌های تولیدی و صنایع مختلف نبوده و اثرات منفی روی آنها برجای خواهد گذاشت، ضمن اینکه رویکرد حمایتی و از طرفی منفعت‌طلبانه دولت در قبال صنعت خودرو، تبدیل به مانعی بزرگ برای یکی از گروه‌های بزرگ بازار شده‌است. تنش‌های سیاسی و افزایش تحریم‌های پولی نیز در کوتاه‌مدت ترس بزرگی را برجان اهالی بازار انداخته است. نتیجه تمام این عوامل، روندهای رنجی و خستهکننده شاخص‌کل بازار سهام خواهد بود، به‌طوری‌که فضای بازار در روزهای آتی مانند هفته گذشته نبوده و با ابهام بالایی همراه خواهد بود، در صورتی‌که درخصوص برخی از متغیرهای اثرگذار تصمیمات درستی اتخاذ شوند، بازار مسیر اصلی خود را پیدا کرده و ادامه خواهد داد.
