واکاوی صعود بورس تهران
پس از ورود نقدینگی تازهنفس موجی از سرمایهگذاران منفعل هم به جرگه خریداران سهام در بازار پیوستند، افزایش قیمت در اغلب سهمها روزبهروز تشدید شد و این رویداد در معاملات روز سهشنبه نیز بهوضوح نمایان بود. در حالحاضر ۹ روز معاملاتی است که بازدهی شاخصکل بورس تهران روزانه بهصورت درصدی با افزایش همراه میشود. هر چند در ابتدای استارت جهش بورس فقط بزرگان بازار که غالبا مورد حمایت قرار گرفته بودند با رشد قیمت سهمی همراه بودند اما رفتهرفته موجی از امیدواری در بازار شکل گرفت و به سهام شرکتهای کوچک و متوسط بورسی نیز سرایت کرد. دیروز هم بهرغم رشد ۱۷هزار و ۹۸۷واحدی دماسنج تالار شیشهای سعادتآباد شاخصکل هموزن هم با افزایش ۷۹/ ۰درصدی همراه شد که این مهم در جای خود از اقبال شرکتهای کوچک و متوسط در شرایط فعلی حکایت دارد، بنابراین با توجه به شرایط حاکم در بورس میتوان بر این مهم تاکید داشت که اکنون نقدینگی به کلیت بازار سرایت کردهاست اما با توجه به رفتار معاملاتی متنوع معاملهگران، ورود پول به سهام مختلف به یک میزان نبوده، بلکه سرمایهگذاران با درنظرگرفتن وضعیت بنیادی شرکتها و میزان اثرگذاری بعضا نرخ دلار در چشمانداز صنایع اقدام به حمایت برخی سهام کردهاند. ارزش معاملات خرد بورس (سهام و حقتقدم) در روز سهشنبه به رقم ۴هزار و ۵۰۳میلیارد تومان رسید؛ در واقع بیشترین مقدار ارزش معاملات خرد از دوم خردادماه سالجاری تاکنون، در این روز معاملاتی ثبت شد. این معیار در جای خود میتواند سنجه خوبی در راستای بررسی وضعیت معاملاتی در بورس تهران محسوب شود. حال میتوان بر این نکته اذعان کرد که ورود پول تا حدودی زمینه بازگشت اعتماد به بازار سهام را فراهم کردهاست. گردش نقدینگی در سهام شرکتهای مختلف شرایطی را ایجاد کرد که حتی یکسری از سرمایهگذارانی که پول را در کف حساب شرکتهای کارگزاری پارک کرده بودند، با توجه به ایجاد رونق نسبی بخشی از نقدینگی را وارد جریان بازار کردند. هر چند ممکن است ورود و خروج پول تازه صرفا جهت نوسانگیری از سوی معاملهگران صورت گرفته باشد اما نباید فراموش کرد که نوسانگیران هم جزئی از چرخه بزرگ بازار سهام هستند. حضور این قشر از فعالان با توجه به استراتژیهای متفاوت معاملاتی در سهمهای مختلف میتواند به تشدید عمق معاملات، گردش بیشتر پول و در برخی مواقع رفع گره معاملاتی منجر شود. به روایت خالص تغییر مالکیت صنایع بورسی در ۱۷آبانماه رقمی بالغ بر ۲۹۷میلیاردتومان پول حقیقی از بازار خارج شدهاست. به اینترتیب بانکها با ۶۶میلیاردتومان، محصولات شیمیایی با ۵۸میلیاردتومان، فلزاتاساسی با ۴۹میلیاردتومان و حملونقل با ۳۸میلیاردتومان عنوان بیشترین خروج سرمایهگذاران خرد را به خود اختصاص دادند. در بخش فرار پول حقیقی از بورس مشاهده میشود که جریان پول از سهمهای دلاری و ریالی بهطور همزمان خارج شدهاست. رویدادی که میتواند تا حدودی نشان از بالغشدن بازار داشته باشد. به این معنی که سرمایهگذاران در برهه فعلی برای سهمهای مختلف تمایز قائل میشوند. به هر روی در نقطه مقابل این رویداد بیشترین ورود پول از سوی سرمایهگذاران خرد نیز به گروههایی نظیر فرآوردههای نفتی با ۷۶میلیاردتومان و خودرو و ساخت قطعات با ۲۱میلیاردتومان اختصاص یافت. در ادامه صنایعی از قبیل اطلاعات و ارتباطات، سایر مالی، مخابرات و سایر معادن هرکدام بهطور مجزا ارقامی بهمراتب کمتر از ۲میلیاردتومان ورود پول داشتند. اکنون با توجه به تکاپوی معاملهگران در بازار سهام میتوان به این مهم اشاره کرد که پس از ۲۵ روز متوالی کاهش ارزش بازار (بورس تهران) و نوسان در رقم ۹/ ۴هزارهزارمیلیارد تومانی، اکنون دو روز متوالی است که ارزش بازار به بیش از ۵هزارهزار میلیاردتومان رسیده است.
در حوزه ارزیابی کلان شاخصهای بورسی مشاهده میشود که شاخص ۳۰شرکت بزرگ پس از ۴۶روز بهطور مجدد به سطح ۸۰هزار واحد رسید. شاخصکل بورس اوراقبهادار تهران نیز پس از ۳۹ روز بهطور مجدد به رقمی بیش از سطح ۴/ ۱میلیون واحد بازگشت و اکنون در سطح ۱۶شهریور سالجاری تثبیت شدهاست. بر این اساس برآیند کلی شاخصهای سهامی از موقعیت فعلی نماگرها در سطوح ۴۰روز گذشته خبر میدهد. بهاینترتیب در ۱۵۰روز معاملاتی که از ابتدای سال تا پایان دادوستدهای روز گذشته سپری شدهاست، تنها ۲۸ روز ورود پول حقیقی صورت گرفته و در مابقی روزهای معاملاتی شاهد خروج نقدینگی از سوی معاملهگران خرد بودهایم. آنطور که بهنظر میرسد در شرایط فعلی تمرکز معاملهگران بورسی دیگر به وین معطوف نیست و عمده فعالان بازار سهام با توجه به رفتار بازارهای مالی در داخل کشور دست به خرید و فروش میزنند. سقفشکنیهای اخیر نرخ دلار در بازار آزاد و بهتبع آن رشد نرخ دلار نیمایی (هر چند محدود و کنترلشده)؛ مواردی هستند که موردتوجه قشر سرمایهگذار قرار گرفتهاند. دیروز هم نرخ دلار در بازار آزاد با افزایش همراه شد (تا لحظه تنظیم این گزارش) و به رقم ۳۶هزار و ۶۸۰تومان رسید. دلار نیمایی نیز در نهایت در سطح ۲۷هزار و ۶۸۰تومانی متوقف شد. رفتار کنترلی و محدودکننده سیاستگذار؛ در واقع مانعی است که از رشد نرخ نیمایی به ارقامی بالاتر جلوگیری میکند.