نوسان بورس بر ریل صعودی
این درحالی است که رشدهای اخیر قیمت در بازارهای جهانی و تاثیرپذیری شرکت‌های کامودیتی‌محور در بورس و همچنین افزایش نرخ دلار در کنار هدایت ارزش سهام دلاری به سطوح بالاتر، امیدهای سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران خرد را افزایش داده است، به‌نحوی‌که روز شنبه بازار سهام ورود پول ۲۸۸میلیارد‌تومانی حقیقی‌‌‌‌‌‌‌ها را شاهد بود. حال کارشناسان با توجه به وضعیت و شرایط فعلی انتظار دارند که پس از رکود چندین هفته‌ای بالاخره بازار سهام بتواند اندکی تعدیل و بهبود یابد، با این‌حال باید منتظر ماند تا روند صعودی تثبیت و رونق نسبی مجددا به بازارها بازگردد.
رکوردشکنی بازار سهام
ابراهیم سماوی، کارشناس بازار سرمایه به بررسی روند معاملات بورس تهران پرداخت و گفت: «پس از هفته‌ها رکود و ریزش بالاخره بازار سرمایه در آستانه نیمه دوم فصل پاییز، جامه‌سبز رنگی را بر‌تن کرد؛ این در حالی است که در مورد علل ریزش بازار سرمایه که بیش از دو سال به‌طول انجامیده، می‌توان به عواملی همچون کاهش اعتماد عمومی، فاصله زیاد قیمت نسبت به ارزش ذاتی به‌صورت ویژه در اواسط تابستان سال۱۳۹۹، عدم‌چشم‌انداز روشن اقتصاد داخلی و وجود ریسک‌های سیستماتیک داخلی و خارجی اشاره کرد. هر چند که در ماه‌های اخیر نسبت قیمت به سود گذشته‌نگر (p/ e ttm) از میانگین تاریخی خود در محدوده ۶/ ۷ واحد بیش از ۲۰درصد کاهش داشته که نشان از ارزندگی آن از نگاه عینک بنیادی دارد، اما از طرفی فشار عرضه روی تابلوی معاملات حاکی از عدم‌بازیابی اعتماد ازدست رفته سهامداران بود. عواملی همچون ادامه سیاست‌های انقباضی ایالات‌متحده و اروپا جهت کنترل تورم و سیاست‌های سختگیرانه کوویدصفر چین از عوامل اصلی ریزش کامودیتی‌ها بود که بیش از برآورد اصلاحات قیمتی رخ دادند.»
وی ادامه داد: «از سمتی دیگر نبود چشم‌انداز روشن برای اقتصاد داخل با توجه به‌عملکرد دولت جدید طی یک سال‌اخیر، بلاتکلیفی مذاکرات برجام، تعمیق شکاف نظرات دولت و مجلس در حوزه‌های اقتصادی و... از عمده دلایل رکود در بازار سرمایه شد. از زمان ریزش شاخص‌کل در مرداد‌ماه سال۱۳۹۹، این نماگر بیش از ۳۸درصد ریزش داشت، درحالی‌که بازارهای موازی همچون مسکن (متوسط قیمت مسکونی در تهران) به میزان ۸۶درصد، سکه تمام‌بهار آزادی به میزان ۵۰درصد و دلار بیش از ۶۴درصد تا به امروز رشد داشتند. به‌نوعی می‌توان اذعان کرد که بازار سرمایه به‌صورت ویژه در‌ماه‌های اخیر که حباب خود را تخلیه کرده از بازارهای رقیب جا‌مانده است.»
جهش ۴۴هزار واحدی شاخص‌کل
سماوی معاملات بورس روز شنبه را بررسی کرد و گفت: «در روز شنبه مورخ ۱۴آبان ماه شاهد بیشترین رشد شاخص‌کل در ۲۰ماه اخیر بودیم و پس از مدت‌ها ارزش معاملات در سطحی بالاتر از دو‌هزار میلیارد‌تومان قرار گرفت. در مقطع کنونی کامودیتی‌ها در بازارهای جهانی پس از ریزش‌های فراتر از تصوری که به دلیل سیاست‌های انقباضی فدرال‌رزرو داشتند، مجددا رشد خود را آغاز کردند. با عنایت به اینکه بیش از ۶۵درصد ارزش بازار به‌صورت مستقیم و غیر‌مستقیم به صنایع دلاری مربوط است، پس می‌توان یک عامل رشد اخیر را به قیمت‌های جهانی گره زد. از سمتی دیگر نفت به محدوده‌های قیمتی ۱۰۰ دلار نزدیک شد و قیمت گاز مجددا رشد خود را آغاز کرد که احتمال رشد ادامه‌دار سایر کامودیتی‌ها همانند رشد کرک‌اسپرد و همچنین افزایش سایر محصولات پتروشیمی همچون اوره، الفین‌ها، پلیمری‌ها و متانول را قوت بخشیده است؛ این در حالی است که دلار به‌عنوان یک محرک مهم‌تر از قیمت‌های جهانی در روزهای اخیر در حال فتح سقف‌های قیمتی جدید است. رشد قیمت دلار به بیش از ۳۵هزار تومان نوید رشد دلار نیما به محدوده‌های ۳۰هزار‌تومان را می‌دهد که منجر به ارزنده‌تر شدن بیش از پیش عمده نمادهای بازار سرمایه بالاخص صنایع کامودیتی‌محور شده‌است.»
وی ضمن اشاره به بسته ۱۰بندی حمایت فوری از بازار سرمایه، تشریح کرد: «از طرفی در هفته گذشته یک بسته ۱۰بندی جهت حمایت فوری از بازار سرمایه تصویب و از روز شنبه ۷آبان اجرایی شد. از مهم‌ترین بندهای این بسته جامع حمایتی می‌توان به بیمه‌شدن سهام حاضر در پرتفوی اشخاص حقیقی تا سقف ۱۰۰میلیون تومان برای هر نفر (مشمولیت حدود ۹۶درصد سهامداران حقیقی)، واریز ۵هزار میلیارد‌تومان، محدودیت فروش بازارگردان‌ها تا اطلاع‌ثانوی، توقف عرضه‌های اولیه و پذیره‌‌‌‌‌‌نویسی اوراق‌بهادار اشاره کرد. هر چند که مولفه‌های این بسته ۱۰بندی از عوامل رشد اصلی این روزها نیستند اما نمی‌توان اثر این اقدام مثبت و دیرهنگام را ناچیز دانست.
معاملات روز شنبه نشان از ورود پول حقیقی بیش از ۲۸۰میلیارد تومانی به بازار را داشت که این حجم نقدینگی بیشتر به سمت صنایع فرآورده‌های نفتی (۱۴۰میلیارد‌تومان)، فلزات اساسی (۱۲۷میلیارد‌تومان) و محصولات شیمیایی (۴۱میلیارد‌تومان) گسیل شد که خود مهر تاییدی بر عاملیت قیمت دلار و کامودیتی‌های جهانی در رشد این روزهای بورس دارد. از طرفی دیگر بیش از۱.۳۰۰میلیارد تومان از صندوق‌های درآمد ثابت خروج پول حقیقی رخ‌داده که می‌تواند نشان از سوق حجم نقدینگی پارک‌شده به سمت سهام و صندوق‌های کالایی (طلا) باشد. در صورت ادامه روند فعلی با ارزش معاملات بیش از دو‌هزار میلیارد‌تومان می‌توان شاهد رشد کوتاه‌مدت بازار سرمایه پس از مدت‌ها بود تا فاصله خود را از بازارهای رقیب خود کاهش دهد.»
