آیا رویای شاخص‌کل به واقعیت بدل می‌شود؟
ورق بورس برگشت
بورس اوراق‌بهادار تهران در آغازین روز از آخرین‌ماه از فصل تابستان مسیری متفاوت در پیش گرفت و پس از ریزش‌‌‌‌‌های پی‌درپی در روزهای اخیر به مسیر صعودی بازگشت، به‌طوری‌که در روز یادشده نماگر اصلی تالار شیشه‌‌‌‌‌ای با رشد 49/ 0درصدی به سطح یک‌میلیون و 431هزار واحد رسید و نماگر هموزن بازار نیز با افزایش 27/ 1درصدی تا سطح 402هزار واحد پیش‌روی کرد. اینطور که به‌نظر می‌رسد با توجه به قرارگرفتن شاخص در محدوده فعلی و بازگشتن از حمایت یک‌میلیون و 420هزار واحد احتمال رشد TEDPIX وجود دارد.
در آینه ارقام
شاخص‌کل بورس تهران معاملات روز گذشته را صعودی شروع کرد و در ساعت نخست دادوستدها توانست بیش از 3هزار و 700واحد افزایش را به ثبت برساند، به‌طوری‌که در ساعت مزبور نمادهای «حکشتی»، «نوری» و «وبملت» بیشترین تاثیر مثبت و «فولاد»، «کگل» و «فارس» بیشترین تاثیر منفی را داشته‌اند. ارزش معاملات خرد بورس تهران (سهام و حق‌تقدم) نیز رقم 2هزار و 15میلیارد‌تومان را به ثبت رساند و با بازگشت بازار به روند صعودی، سهامداران حقیقی نیز مسیری متفاوت در‌پیش گرفتند و حدود 68میلیارد تومان در روز مزبور سرمایه توسط حقیقی‌ها به بازار وارد شد، درحالی‌که عملکرد بازار سرمایه در مرداد‌ماه چندان رضایت‌بخش نبود و بسیاری از سرمایهگذاران را نسبت به این بازار دلسرد کرده است. بازتاب این دلسردی را می‌توان در تحرکات شاخص‌کل دید. بر اساس آمار به‌دست آمده بازدهی شاخص‌کل بورس تهران در مرداد‌ماه با کاهش 22/ 3درصدی مواجه شد؛ این در حالی است که همزمان با بازگشت نماگر اصلی بازار به سطح 9مرداد و قرارگرفتن آن در محدوده یک‌میلیون و 424هزار واحد، واکنش شاخص‌کل در روز دوشنبه برای فعالان بازار اهمیت زیادی داشت. شاخص هموزن نیز به مراتب وضعیت خوبی نداشت به‌طوری‌که بازدهی شاخص‌کل در مرداد‌ماه با کاهش 61/ 1درصدی مواجه شد، اما آنچه که در روز دوشنبه در قالب صعود نمادهای کوچک‌تر در شاخص هموزن خودنمایی کرد، در روز سهشنبه به نمادهای بزرگ نیز تسری یافت؛ این در حالی است که از میان نمادهای معامله‌شده دیروز هم بیشترین ورود پول حقیقی مربوط به «حکشتی» با ۳۷، «خزامیا» با ۱۵ و «کالا» با 8میلیارد‌تومان بود. «مبین» با ۱۳، «های‌وب» با ۱۲ و «بپاس» با ۶میلیارد‌تومان هم بیشترین خروج پول حقیقی را ثبت کردند. اینطور که به‌نظر می‌رسد نمادهای کوچک با بی‌خبر ماندن از حاصل مذاکرات وین و مشخص‌نبودن تصمیم ایران و سایر طرف‌های برجام راه خود را از این فضای فکری جدا کرده‌اند. احتمالا دلیل کوچک‌بودن این نمادها و افزایش توان سفته‌بازی در آنها در کنار افزایش قیمت ناشی از تورم دلیل اصلی رشد قیمت آنها باشد.
همزمانی با رویدادها
شاخص‌کل پس از آنکه در تاریخ 27اردیبهشت به محدوده 6/ 1میلیون واحدی رسید، روندی منفی را آغاز کرد. این روند منفی با وجود روزهای مثبتی که کم‌وبیش شاهد بود با این حال هیچ‌گاه نتوانست تا رسیدن به محدوده یک‌میلیون و 420هزار واحد تغییر‌جهت دهد. این رویداد هر‌چند ناپایدار در تاریخ روز دهم مرداد‌ماه روی داد. از این تاریخ تا پایان معاملات بیست و سومین روز از ماه یادشده دماسنج بورسی به محدوده یک‌میلیون و 470هزار واحدی رسید، با این‌وجود تداوم رشد از سطح فعلی امکان‌پذیر نشد و بازار روزهای منفی را پشت‌سر گذاشت. در حال‌حاضر به‌نظر می‌رسد که احتمالا پس از 7 کندل منفی حالا شاخص‌کل با برخورد به سطح حمایتی یک‌میلیون و 420هزار واحدی، با توجه به معاملات مثبت روز قبل به سطوح بالاتری برود. این سطح در صورت مثبت سپری‌شدن معاملات روز جاری می‌تواند در پله اول مقاومت داینامیک موجود در تصویر باشد، به‌عبارتی دیگر، شاخص‌کل طی روزهای اخیر در محدوده فعلی نوسان داشته و افت و خیز شارپی نداشته است، اما همان‌طور که پیشتر به آن اشاره کردیم واکنش بازار به محدوده یک‌میلیون و 420هزار واحد اهمیت بسیاری برای سرمایهگذاران داشت. در این محدوده دو سناریو متفاوت قابل‌استنباط بود. در سناریوی اول فرض بر این بود که در صورت تشدید عرضه‌ها در بازار نماگر یادشده تا کف کانال 4/ 1میلیون واحد عقبگرد داشته باشد و نهایتا با تحکیم فضای ترس و ابهام در بازار و فروش هرچه بیشتر سهام سرمایهگذاران، روند نزولی تداوم یابد. در ادامه این روند نزولی احتمالا محدوده حمایتی 4/ 1میلیون واحدی شاخص‌کل از دست برود و نماگر یادشده 50هزار واحد دیگر هم ریزش داشته باشد، اما در سناریو دوم فرض بر این بود که شاخص‌کل بورس تهران در این محدوده حمایت شود تا تعادل بازار بیش از این به‌هم نریزد. بر این اساس روند معاملات روز سهشنبه این دلخوشی را میان سهامداران شکل داد که احتمالا شاخص‌کل با افزایش بیش از 6هزار واحدی در روز یادشده، در این محدوده حمایت شود و محدوده حمایتی 4/ 1میلیون واحدی را حفظ کند. به‌طور کلی بررسی تحرکات شاخص‌کل نشان می‌دهد که تحت‌تاثیر مسائل متعددی که بازار را متاثر کرده، نظیر کاهش اهمیت مذاکرات در ذهن فعالان بازار که به سبب کشدار شدن مجدد آن روی داده است، احتمال رشد شاخص بیشتر شده است.
این شرایط از آن جهت حساسیت سرمایهگذاران بازار را دوچندان می‌کند که مذاکرات برجام بیش از آنچه که انتظار می‌رفت طولانی‌شده و بسیاری از بازارها را دلسرد کرده است. بر این اساس به‌نظر می‌رسد بازارها دیگر توجهی به اخبار منتشره ندارند و روندی خنثی را در پیش گرفته‌‌‌‌‌اند؛ این در حالی است که در اواخر مرداد‌ماه و تحت‌تاثیر اخبار مثبت و امیدی که به بازار سرمایه تزریق شد، بازارهای مالی از جمله بازار سهام به پیشواز توافق در مذاکرات هسته‌‌‌‌‌ای رفتند و بسیاری از سرمایهگذاران را دلخوش کردند، بنابراین می‌توان گفت با مشخص‌شدن سرنوشت مذاکرات احیای برجام شرایط متفاوتی در انتظار صنایع بورسی باشد؛ به گونه‌‌‌‌‌ای بسیاری از کارشناسان معتقدند در صورت حصول توافق در مذاکرات هسته‌‌‌‌‌ای کلیت بازار سهام تحت‌تاثیر کاهش نااطمینانی‌ها و کاهش نسبی در ریسک‌های پیش‌روی، عملکرد مطلوبی داشته باشند و بازدهی مناسبی را کسب کنند، اما در نگاهی دقیقی‌تر به‌نظر می‌رسد در صورتی‌که دولت سیاست سرکوب ارزی و اعمال قیمت‌گذاری دستوری بر بازار ارز را در‌پیش بگیرد تبعات آن دامنگیر صنایع صادرات‌محور خواهد بود و از طرفی این موضوع شرکت‌های وارداتی را نیز متاثر می‌سازد؛ این در حالی است که در کوتاه‌مدت تحت‌تاثیر سیاست سرکوب ارزی احتمالا هزینه‌های شرکت درخصوص خرید مواداولیه و تجهیزات کاهش یابد و بالطبع سودآوری آنها افزایش پیدا کند، اما ممکن است در بلندمدت شرایط به مراتب سخت شود، چراکه با افزایش مزیت کالاهای مصرفی تحت‌تاثیر سیاست مزبور فروش شرکت‌های صادراتی کاهش یابد و از این‌رو به تهدیدی جدی برای سودآوری آنها تبدیل شود.
