نگرانی بورس از بحران جهانی

هر چند بازار‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های جهانی پس از پشت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سر گذاشتن وحشت کرونا و فروکش کردن هیجان فروش سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران به مدار مثبت بازگشتند و رکورد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های قابل‌ملاحظه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای را غالبا در محصولات و کالاهای اساسی به ثبت رساندند اما مدتی می‌شود که فعالان بازار‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مالی با نگاهی نگران به تحولات بازارهای کالایی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نگرند. اوضاع نامساعد اقتصاد جهانی و سیاست‌های انقباضی فدرال‌رزرو، شوکی جدی به بازارهای جهانی وارد کرده تا شاهد عقبگرد قیمت کالاهای پایه باشیم. نگرانی از تداوم چنین روندی به داخل تالار شیشه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای سعادت‌آباد نیز نفوذ کرده است تا جایی که بورس‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بازان گاهی با تردید دست به ماشه فروش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌برند، با این‌حال هستند صاحب‌نظرانی که معتقدند پس از شروع جنگ میان روسیه و اوکراین، افزایش قیمت برخی از کالاهای اساسی که خود را به‌صورت پیامد این درگیری در بازار‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های جهانی نشان داد به حدی قابل‌توجه بوده است که افت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های چند وقت اخیر یا تداوم آن در کوتاه‌مدت نمی‌تواند ریسک جدی برای سودسازی شرکت‌های کامودیتی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌محور بورس تهران باشد، اما به هر روی واکنش به رویداد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و ریسک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های احتمالی آینده از سوی معامله‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گران نیز امری طبیعی ارزیابی می‌شود.

واکنش بورسی به یک عرضه

دیروز شنیده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی درخصوص عرضه آبشاری سهام سایپا از سوی صندوق بازنشستگی فولاد در گوشه و کنار بازار به گوش می‌رسید. این مهم تا جایی ادامه پیدا کرد که فعالان بازار بخشی از افت روز یکشنبه را  نتیجه این فروش پرمقدار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دانستند. حسین عامریان مدیرعامل صندوق بازنشستگی فولاد در واکنش به این اظهارات به «سنا» گفت: «صندوق بازنشستگی فولاد به‌منظور پرداخت حقوق بازنشستگان و همچنین مقدار کسری خود طی چند روز اخیر اقدام به فروش سهام تحت مدیریت خود کرده است. با توجه به اینکه نقدشوندگی در بازار سرمایه بالا است، صندوق بازنشستگی برای پرداخت حقوق بازنشستگان باید از بازار سرمایه کمک می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گرفت، به‌همین‌دلیل مقدار کمی از سهام سایپا را به فروش رساند.‌»

شناسایی سود پس از سقف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شکنی؟

همان‌طور که در ابتدای گزارش اشاره شد در معاملات روز شنبه، شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کل بورس تهران با افزایش قابل‌ملاحظه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای همراه شد و بعد از عبور از قله سال‌۱۴۰۰، به سقف ۱۹‌ماهه دست‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ یافت؛ ارتفاعی که شاخص در مهر‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ماه سال‌۱۳۹۹ به ثبت رسانده بود. به اعتقاد برخی از کارشناسان بازار سرمایه فارغ از عوامل مذکور که وزن قابل‌توجهی را در جهت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهی به بازار سهام دارند اما مقداری فشار فروش پس از رشدهای پرمقدار و رسیدن به یکی از اهداف صعودی، طبیعی ارزیابی می‌شود، چراکه اصلاح و به‌عبارتی استراحت دماسنج بازار پس از تجربه روز شنبه این نماگر، موضوعی است که به‌طور معمول در دور‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مشابه نیز تکرار شده است.

شیفت پول از کریپتوها به بورس؟

اما این روزها برخی از فعالان بورسی از احتمال حرکت سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها از بازار ارزهای دیجیتال به سمت بورس سخن می‌گویند. مدتی است که رمز‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ارز‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در بازار‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های جهانی از وضعیت مساعدی برخوردار نیستند و اغلب فعالان با ضرر و زیان هنگفت سعی در خروج از این بازار‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مالی دارند. هر چند به عقیده برخی از فعالان در این حوزه اکنون با اصلاحاتی که صورت‌گرفته زمان مناسبی برای ورود به بازار کریپتوکارنسی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هاست اما احتمالا این بازار‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ هم برای مدتی با فرار سرمایه به دلیل ریزش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های گاها همه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌جانبه مواجه خواهد بود. در اینجا سناریویی مطرح می‌شود مبنی‌بر اینکه احتمال تزریق پول این بخش به بازار سرمایه وجود دارد. هر چند به‌صورت دقیق نمی‌توان متر و معیاری دقیق برای این موضوع طرح کرد اما به‌نظر می‌رسد که ماهیت سرمایه تزریق‌شده به بازار رمز‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ارز‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها با ماهیت سرمایه حاضر به ورود به بازار سرمایه متفاوت است. بورس تهران و فرابورس ایران به دلیل وجود منگنه معاملاتی (دامنه‌نوسان و حجم مبنا) احتمالا بستر مناسبی برای جذب سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که از ریسک‌پذیری بالایی برخوردارند و به همین میزان در پی کسب سودهای بالا نیز هستند، نیست.