نگاهی به تامین مالی در نیمه نخست سال ۱۴۰۰
با توجه به آمار و ارقام انتشار اوراق تامین مالی از طرف سازمان بورس و اوراق بهادار، 91درصد از حجم انتشار اوراق انجام شده در این مدت، جهت تامین مالی دولت و تنها 9درصد از حجم انتشار اوراق، مربوط به سایر شرکت‌ها بوده است.
وزارت امور اقتصادی و دارایی به نمایندگی از دولت و با هدف تامین مالی و جبران کسری‌بودجه، اقدام به انتشار انواع اوراق مالی اسلامی از جمله اسناد خزانه اسلامی، اوراق مرابحه عام و انواع اوراق سلف، مجموعا به میزان 121 هزار و 750 میلیارد تومان کرده است. همچنین مبلغ 11 هزار و 510 میلیارد تومان نیز اوراق شرکتی و شهرداری با هدف تامین مالی طرح و پروژه و تامین سرمایه در گردش از طریق بازار سرمایه تجهیز منابع صورت‌گرفته که این مبلغ معادل 25درصد از کل حجم تامین مالی شرکتی در سال 1399 است.
در شرایطی که شواهد و قرائن حاکی از آن است که دولت حدود 400هزار میلیارد تومان کسری‌بودجه خواهد داشت و از طرفی سیاست‌های وزارت اقتصاد و بانک مرکزی پوشش کسری‌بودجه از روش‌های غیرتورمیبیان‌شده است، لذا انتظار می‌رود در ماه‌های آتی شاهد انتشار اوراق دولتی بیشتری باشیم.
بررسی‌ها نشان از آن دارد که بیشترین حجم انتشار اوراق شرکتی مربوط به تامین مالی از طریق اوراق اجاره با 36درصد از کل حجم انتشار بوده و پس از آن اوراق گام با 32 درصد، مرابحه با 22 درصد، مشارکت با 7 درصد، سلف با 2درصد و در نهایت خرید دین با یک درصد در رتبه‌های بعدی قرار دارند. انتظار می‌رود در ماه‌های آتی با توجه به کاهش موارد ابتلا به بیماری کرونا، افزایش فعالیت شرکت‌ها و کنار رفتن محدودیت‌ها، حجم انتشار اوراق شرکتی تیز افزایش یافته و تا پایان سال، حداقل به میزان حجم انتشار سال 1399 برسد. از جمله نکات با‌اهمیت و جدید در فرآیند انتشار اوراق تامین مالی در 6ماه نخست امسال آن است که برای اولین‌بار اوراق گام (گواهی اعتبار مولد) منتشر شد. این اوراق با هدف تسهیل مبادلات مالی بین طرفین معامله طراحی شده و ساختاری مشابه اسناد خزانه دارد. طرح گام یکی از برنامه‌های بانک مرکزی با کمک نظام بانکی است که برای مدیریت نقدینگی طراحی شده و از بهمن‌ماه سال ۱۳۹۸ اجرایی شده و هدف این طرح امکان تامین مالی غیرتورمی سرمایه در گردش زنجیره تولید اعلام شده است.
