شاخص سهام نخستین روز هفته را با افت آغاز کرد
خط و نشان برجامی برای بورس
این منفی‌بودن تصویر یاد‌شده بیش از آنکه ناشی از عوامل بنیادی باشد، از این‌روی رخ داده که کاهش ریسک‌های سیاسی و اثر بلندمدت گشایش میان ایران و طرفین برجام نتوانست از آثار کوتاه‌مدت آن به‌خصوص کاهش نرخ ارز بکاهد.
همین امر سبب شد تا با افت قیمت دلار، بیم کاهش سود ریالی شرکت‌ها منجر به افت قیمت در نمادهای دلاری و خروج پول حقیقی از بسیاری از آنها شود.
نبض بازار سهام همچنان ضعیف می‌زند. روز گذشته نیز به‌مانند بیشتر روزهای هفته قبل شاخص‌کل بورس عملکردی منفی را به ثبت رساند تا همچنان نه فقط نمادهای کوچک بازار سهام بلکه نمادهای بزرگ‌تر هم سمت و سویی روشن را در بازار یاد شده دنبال نکنند. البته این به آن معنا نبود که اوضاع بازار مانند ماه‌های پایانی سال قبل از حیث خروج پول حقیقی اسفبار است. همان‌طور که در گزارش‌های قبلی نیز به آن اشاره شد، وضعیت بازار سهام در شرایط کنونی نسبت به ماه‌های گذشته بهتر است. اگرچه در نخستین روز هفته شاهد منفی شدن خالص خرید حقیقی در بازار سهام بودیم با این وجود، ارزش معاملات در این روز به حدی کاهش نیافت که این تکانه جزئی را بتوان امری قابل‌تسری به سایر روزهای معاملاتی دانست. بر اساس آنچه که پیش‌تر نیز در گزارش‌های «دنیای‌اقتصاد» مورد توجه قرار گرفت با ورود بازار به فصل مجامع و توأم شدن این رویداد با گذار از دوره طولانی کاهش قیمت‌ها به نظر نمی‌رسد که مسیر پیش‌روی بازار چندان کاهشی باشد. همین امر سبب می‌شود تا قرار‌گرفتن در یک روند خنثی به امری محتمل بدل شود؛ امری‌که در جریان آن وقوع نوسانات دفعی روزانه بسیار محتمل است.
پوسیدن ریسمان تحریم؟
به هر روی این نوسانات دفعی هرچند که طبیعی هم باشند با این حال هر‌بار به بهانه و دلیل متفاوت امکان رخ دادن دارند. این‌بار هم یکی از مهم‌ترین دلایل نوسان منفی این روز چیزی نبود جز بازتاب شروع دور جدید مذاکرات برجامی که هم بر ریسک موجود در اقتصاد کشور اثرگذار خواهد بود و هم نرخ ارز را می‌تواند دستخوش تغییر کند. این مساله خود توأم شد با خبر لغو برخی از تحریم‌های آمریکا علیه چند فرد و شرکت ایرانی که می‌تواند قدمی مثبت در جهت کاهش تنش میان ایران و قدرت‌های جهانی بر سر موضوع یاد شده باشد. اینطور که به نظر می‌آید اگر در روزها و هفته‌های پیش‌رو شاهد افزایش اقداماتی از این دست باشیم، این احتمال که افزایش تعداد تحریم‌های لغو‌شده بتواند اثر منفی بر قیمت سهام بگذارد دور از انتظار نیست.
بازتاب این کاهش احتمالی و چرایی آن از دو جهت قابلیت بررسی دارد. نخست آنکه در بلندمدت کاهش ریسک‌های سیاسی در ایران متعاقبا ریسک فعالیت اقتصادی را نیز کم خواهد کرد. همین امر سبب خواهد شد تا باز شدن فضای اقتصاد و آمدن ارز به این اتمسفر سبب کاهش قیمت دلار شود. بنابراین اتفاقی که در این فضا خواهد افتاد اگرچه در بلندمدت به نفع بازار سرمایه و شرکت‌های فعال در آن است اما در کوتاه‌مدت می‌تواند از انتظارات تورمی بکاهد و به این ترتیب بر قیمت ارز و تقاضا برای برخی از کالاهای تولید داخل اثر منفی بگذارد. از این‌رو اصلا بعید نیست که در روزهای پیش‌رو همزمان با تداوم مذاکرات با ۱+۴ اگر اخبار مثبتی در این‌باره منتشر شود، شاهد تاثیر منفی آن بر ارتفاع شاخص کل بورس باشیم. معاملات روز شنبه در شرایطی افت قیمت‌ها را به نمایش گذاشت که در این روز بازار ارز نیز در تلاطم افت قیمت دلار بود. بنا بر نظر کارشناسان و فعالان این بازار احتمالا نوسان قیمت منفی دلار در روزهای آینده می‌تواند تحت‌تاثیر اخبار مثبت، پیرامون مساله یاد‌شده تشدید شود. با این حال در مورد میزان کاهش احتمالی قیمت اتفاق نظر چندانی وجود ندارد، از این‌رو باید صبر کرد و دید که افق پیش‌روی بازار ارز با گذر زمان چه تصویری را پیش‌روی فعالان در سایر بازارها ارائه خواهد کرد.
روزگار خوش سیمانی‌ها
اما از بازار ارز و حواشی متداول آن اگر بگذریم در بررسی رویدادهای بازار سهام، در نظر داشتن تحولات صنعت سیمان خالی از لطف نیست. بعد از اتمام معاملات روز شنبه پیام ناظر بورس حکایت از آن داشت که نمادهای سیمانی در روزهای پیش‌رو متوقف خواهند شد تا با افشای اطلاعات نوع الف در مورد افزایش نرخ محصولات در این‌خصوص به شفاف‌سازی بپردازند. این افزایش قیمت که بنا بر مصوبه انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان اعمال خواهد شد، طبیعتا باید خبر خوبی برای این صنعت باشد که در کنار ورود محصولات آنها به بورس‌کالا افق مناسبی را پیش‌روی این بخش از شرکت‌های فعال در بازار سهام خواهد گشود. اما مساله اینجاست که با پایان معاملات نخستین روز هفته وضعیت نمادهای سیمانی در بورس چندان امیدوار‌کننده نبود. آخرین معاملات در برخی از نمادهای صنعت با صف فروش خاتمه یافت. اینطور که دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان به رسانه‌ها گفته است، این افزایش نرخ در عمل قرار است ۱۲درصد هزینه‌های ناشی از حضور سیمانی‌ها در بازار آزاد را پوشش بدهد. از همین‌رو بوده که افزایش نرخ در عمل تغییری در افق درآمدزایی پیش‌روی شرکت‌ها ایجاد نکرده است.
منفی‌ترین گروه‌ها پس از بازگشایی
نکته دیگر بازار سرمایه در روز گذشته افت قابل‌توجه قیمت خودرویی‌ها بود که به دلیل کاهش قیمت ۸ درصدی «خپارس» و نزول ۲۳ درصدی قیمت «خشرق» تشدید شد. روز شنبه خودرویی‌ها یکی از منفی‌ترین صنایع بازار سهام بودند. این گروه که با زیان انباشته سنگین دست به گریبان است در هفته‌های اخیر اگرچه در برخی از روزها توانسته مورد اقبال بازار سهام قرار بگیرد، اما این امکان را نداشته که مانند گروه‌های بنیادی بازار از شدت روند نزولی خود بکاهد.
