سوال: سرنوشت بازار سرمایه در صورت احیای کامل برجام و گشایش‌های سیاسی و اقتصادی به کجا ختم می‌شود؟

پاسخ از شایان کرمی: بازار سرمایه در حالی در روند نزولی حرکت می‌کند که چند عامل مهم در به وجود آمدن این شرایط تاثیرگذارند. همان‌طور که در هفته‌های اخیر شاهد هستیم موضوع مذاکرات سیاسی و بین‌المللی ایران وارد فاز جدیدی شده و احتمال برگشت آمریکا به برجام بیش از پیش قوت گرفته است این اتفاقات بازار ارز را دستخوش تغییراتی کرده و سقوط قیمت دلار به کانال ۲۱ هزارتومان و نوسان آن در این محدوده قیمتی، بازار شایعات مختلف را داغ کرده است. در ابتدای سال جاری و ازهمان ابتدای آغاز به کار بورس تهران، سرمایه‌گذاران همان‌طور که اخبار مربوط به سیاست خارجی کشور و قیمت دلار را رصد می‌کردند به دنبال خارج کردن سرمایه خود بودند. این سرمایه‌گذاران که عمدتا سرمایه‌گذاران خرد بازار محسوب می‌شوند از ترس ریزش قیمت دلار و به دنبال آن افت بیشتر قیمت سهام بر فروش سهام اصرار دارند به طوری که حتی ۱۰ مصوبه اخیر بورسی نیز نتوانست جلوی فروش بیشتررا بگیرد و شاخص بعد از دو روز سبز  در نهایت به رنگ قرمز بازگشت. قرمز پوشی شاخص کل بازار سرمایه طی روزهای اخیر در حالی موجی از ناامیدی را در بین سرمایه‌گذاران به راه انداخته که در آن سوی بازار چشم‌ها به مذاکرات بین‌المللی کشور دوخته شده. اهالی بازار معتقدند برداشته شدن تحریم‌ها در کوتاه‌مدت همه بازارها را تحت تاثیر قرار خواهد داد. اما وضعیت تالارهای شیشه‌ای متفاوت‌تر از سایر بازارهاست و به نظر می‌رسد در میان‌مدت و کوتاه‌مدت برداشته شدن تحریم‌ها پیامدی منفی بر بازار بگذارد و منجر به ریزش ناگهانی قیمت سهام در کوتاه‌مدت شود. بررسی بازار سهام در سال ۹۴ و بعد از برداشته شدن تحریم‌ها در آن زمان نشان می‌دهد که در دو مرحله توافق صورت گرفته، بورس واکنش منفی نسبت به برداشته شدن تحریم‌ها نشان داد.

چشم‌انداز دلار در آن زمان نیز کاهشی شد و سرمایه‌گذاران از تبدیل ریال به ارز و سهام اجتناب کردند. همین موضوع باعث افت معاملات بازار و خروج بخش زیادی از سرمایه‌گذاران از بورس شد. این در حالی است که نحوه انجام توافقات صورت گرفته و اثر آن بر اقتصاد و تولید ناخالص ملی در بلندمدت و با توجه به متغیرهای دیگر می‌تواند بورس را وارد فاز جدیدی از رشد و رونق کند.

سرمایه‌گذاران با چشم‌انداز مبهمی در بازار‌های مختلف دست و‌پنجه نرم می‌کنند و بلاتکلیفی در همه بازارها موج می‌زند. وضعیت بازارهای مسکن، دلار، سکه و طلا نیز در وضعیتی مشابه بازار سرمایه است و در چنین شرایطی سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند با پول خود ریسک نکنند.