از خشم سهامداران خرد تا ماهی گیری از آب گل آلود بورس
صف فروش تمرین صبوری مردم است
صفهای فروش یکی از سوژه های کاربران در روز گذشته در شبکه اجتماعی توییتر بود. کاربرانی از این موضوع نوشته بودند که برخی از سهم ها بیش از یک ماه است که در صف فروش قفل هستند. پیشنهادی که آنها مطرح می کردند از این قرار بود که برای چند روز دامنه برداشته و حجم مبنا زیاد شود تا کل بازار متعادل شود. اما با وجود اوضاع و احوال عجیب و غریبی که در شبکه های اجتماعی و در میان گعده کاربران فعال در حوزه بازارهای مالی و بورس حاکم است، همچنان هستند افرادی که با زبان طنز درباره موضوعات جدی مینویسند. مثلا درباره همین صف نشینی برای فروش، برخی از کاربران آن را به گذشته های مردم ایران و وضعیت حالشان نسبت داده اند که تمرینی از سوی دولت و دست اندرکاران بورس است تا برای صف خرید شکر، گوشت و تخم مرغ بتوانند از خودشان صبوری به خرج دهند. عده ای دیگر از کاربران هم نوشته بودند که مردم ایران به صف کلا علاقه دارند و اگر این موضوع را واکاوی کنید، متوجه می شوید که در کشورمان انواع و اقسام صف را داریم؛ از صف نذری تا صف دریافت لاستیک. از صف خرید کتاب هری پاتر که برای سال ها پیش بوده است تا صف خرید مرغ.
آیا نهادهای امنیتی باید به بورس ورود کنند؟
خیلی وقت است که انتقادها از رئیس دولت دوازدهم در شبکههای اجتماعی زیاد شده است. این انتقادها اما در شبکه اجتماعی توییتر به شدت تند و تیز است. موضوع جالب توجه این است که کاربران این شبکه اجتماعی منتظر نماندهاند که حسن روحانی در صفحه شخصی خود در توییتر اظهارنظری درباره بورس یا بازارهای مالی مطرح کند و کاربران درباره رفتار و سیاستهای او اظهارنظر کنند. کاربران منتقد و عصبانی که عمدتا سهامداران خرد هستند، در قسمت نظرات نوشتههای قدیمی حسن روحانی در شبکه اجتماعی توییتر، نسبت به رفتار او و وزرایش در قبال بورس و دعوت مردم به سرمایهگذاری در این بازار مالی، انتقادهای تند و تیز و بیپروایی مطرح میکنند. آنها نسبت به نصف شدن پولهایی که در بورس سرمایهگذاری کرده بودند، انتقاد دارند و این مساله را مطرح میکنند که دلار در مدت سرمایهگذاری آنها در بورس افزایش قابل توجهی داشته است؛ اما آنها به واسطه تبلیغات صداوسیما و وعدههای حسن روحانی و با اعتماد به حمایت دولت از سرمایه مردم، پولها و پساندازهای شان را به بورس آوردهاند؛ولی حالا سرمایهشان روز به روز در حال آب شدن است و هیچ کاری ازشان بر نمیآید. از دیگر مسائلی که در این رابطه بین کاربران شبکه اجتماعی توییتر مطرح میشود، این است که صداوسیما اوایل سال جاری مدام مردم را به سرمایهگذاری در بورس دعوت میکرد، اما چرا حالا گزارشی از مالباختگان بورس منتشر نمیکند و حرفی از وضعیت سهامداران خرد نمیزند! حتی برخی از کاربران که دنبالکنندههای تقریبا زیادی هم دارند، درباره این موضوع مینویسند که نهادهای امنیتی باید وارد میدان بورس شوند؛ چون به زودی با این روند سقوط بورس ممکن است شاهد اعتراضات گسترده تری نسبت به آنچه در روزهای گذشته جلوی مجلس صورت گرفت باشیم و همچنین جمعیت زیادتری در این تجمعات شرکت کنند. اما در این مساله یعنی ورود نهادهای امنیتی به ماجرای بورس و در کل مالباخته بودن یا نبودن سهامداران بین کاربران اختلاف نظر وجود دارد. کاربران مخالف ورود نهادهای امنیتی به ماجرای بورس و اطلاق عنوان مالباخته به سهامداران بورس این مساله را مطرح میکنند که مالباخته به افرادی گفته میشود که در بانک یا موسسهای با یک سود مشخص و تضمین شده سرمایهگذاری کرده باشند و حالا آن بانک یا موسسه ورشکست شده است. آنها این موضوع را مطرح میکنند که اما در ماجرای بورس مسالهای به اسم تضمین وجود نداشته است. در نتیجه اگر کسی سرمایه اش را از دست بدهد حق اعتراض ندارد، همانطور که وقتی ۵۰ میلیون تومان فردی بشود ۱۰۰ میلیون تومان کسی نمیتواند بگوید چرا اینقدر سود کرده ای!
انتقاد از دعوت مردم به بورس
در چنین فضای ملتهبی که سهامداران خرد و دیگر کاربران منتقد سیاستهای دولت دوازدهم به دولت و سیستم اقتصادی انتقادهای تند و تیزی وارد میکنند، طیف اصولگرا و عمدتا افرادی که ارزشی خوانده میشوند، در صفحههای خود و کانالهای تلگرامیای که دارند این مساله را مطرح میکنند که دولت حسن روحانی به عمد و با نیت قبلی مردم را به سرمایهگذاری در بورس دعوت کرده است. آنها این موضوع را ترفندی از سوی برخی از اطرافیان رئیس دولت دوازدهم مطرح میکنند. به ادعای این افراد، تیم دولت دوازدهم وقتی دیده است که توان اداره اقتصادی و اجتماعی کشور را ندارد، خواسته است اعتراض و بیاعتمادی عامه مردم از سطح دولت فراتر برود و گسترش پیدا کند. مسالهای که این دسته از افراد اصولگرای تندرو و ارزشی مطرح میکنند، از این قرار است که با اتفاقی که برای بورس و سرمایهها و پس اندازهای کم یا زیاد اقشار مختلف مردم افتاده است، آنها خشمگین هستند، به مسوولان بیاعتماد شدهاند و در نتیجه به این راحتیها در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ مشارکت نخواهند کرد. وقتی این مساله مطرح میشود، این افراد پای اصلاح طلبان را وسط میکشند و این طور تحلیل خود را پیش میبرند که اصلاح طلبان با استراتژی بورس و بازی با سرمایههای مردم، خواستهاند میزان مشارکت در انتخابات را کم کنند و بعدا بگویند رئیسجمهور دولت سیزدهم با رای کمی پیروز انتخابات شده است و بهرهبرداریهای سیاسی از این موضوع داشته باشند.
شاهین احمدی
رئیس پیشین مرکز آموزش سازمان بورس
روند نزولی بورس و رشد سرسام آور قیمت مسکن در تهران و کمبود مواد غذایی اعم از روغن و نان و تورم ۴۰ درصدی مهر و آلودگی هوا...، و البته مسوولان در خواب. واقعا این حجم از سوءمدیریت در تمام حوزهها نوبره، دماوند زیر این فشار خاکستر میشه.