بورس تهران آخرین روز معاملاتی این هفته را با رشد۲ درصدی نماگر اصلی خود به پایان رساند و توانست بار دیگر به سوپرکانال دو میلیون واحد بازگردد. بازگشتی که عمدتا مرهون رشد قیمت در سهام بزرگ و شاخص‌ساز بازار بود. به این ترتیب پرونده نیمه اول تابستان بازار سهام با رشد ۶۰ درصدی شاخص کل بسته شد تا سهامداران میانگین روزانه ۴/ ۱ درصد سود (نرخ بهره مرکب روزانه) را به خانه ببرند. در این میان ارزش کل بازار سهام با رشد ۸۷ میلیارد دلاری همراه شد و شاهد جذب ۷/ ۵۶ هزار میلیارد تومان پول حقیقی به گردونه معاملات سهام بودیم. از‌این رو در نیمه نخست تابستان نیز سهام در صدر بازارهای سرمایه‌گذاری ایستاد، جایی‌که دلار رشد ۲۴ و سکه ۴۴ درصدی را تجربه کردند.

رصد متغیرهای بورس

ارزش معاملات خرد سهام در نیمه نخست تابستان توانست رکوردهای جدید و متوالی را ثبت کرده و در مجموع دو بازار بورس و فرابورس تا محدوده ۳۰ هزار میلیارد تومان پیشروی کنند. این پایان کار نبود و میانگین روزانه ارزش دادوستد سهام نیز به حدود ۲۳ هزار میلیارد تومان ارتقا پیدا کرد که پیش‌تر نظیری برای آن نمی‌توان یافت. از این‌رو در مقایسه با بهار ۹۹، شاهد رشد ۸۰ درصد این متغیر مهم بورسی بودیم. پشت‌سر گذاشتن ۷۵۷ کانال تنها در ۳۴ روز معاملاتی نیمه اول تابستان در حالی رقم خورد که ارزش کل بازار سهام  نیز به مرز ۹هزار هزار میلیارد تومان رسید.

رشد ۸۷ میلیارد دلاری ارزش بازار

با پایان نیمه نخست تابستان، بازده شاخص کل از ابتدای امسال تاکنون (در ۹۱ روز معاملاتی) از ۶/ ۲۹۶ درصد فراتر رفت که سریع‌ترین و فراگیرترین صعود تاریخ بورس تهران بود. این جهش به معنی بازده ۴/ ۱ درصدی مجموع ارزش شرکت‌های سهامی در مقیاس روزانه (نرخ بهره مرکب روزانه) است. در همان روزهای ابتدایی تیر۹۹، ارزش کل بازار سهام از مرز ۶/ ۵ هزار هزار میلیارد تومان عبور کرد و در آخرین روز این ماه به مرز ۹ هزار هزار میلیارد تومان رسید. به این ترتیب رشد ریالی ارزش بورس و فرابورس در ۳۴ روز معاملاتی تابستان به رقم ۳۳۰۰ هزار میلیارد تومان می‌رسد. این مهم نشان می‌دهد به‌طور متوسط روزانه ۱۰۰هزار میلیارد تومان ارزش بازار سهام افزایش یافته است. با جایگزینی دلار در محاسبات، در ماه گذشته شاهد افزایش ۸۷ میلیارد دلاری ارزش کل بازار سهام و عبور این متغیر از ۳۸۵ میلیارد دلار بودیم. هر چند در دو هفته اخیر، عواملی همچون شناسایی سود و قرار گرفتن در مرز روانی دو میلیون واحدی، بر نوسان شاخص سهام افزود اما همچنان هر کاهش قیمتی با هجوم خریداران مواجه می‌شود. شرایطی که سبب شده بسیاری از تحلیلگران بورس نتوانند نقطه پایانی برای روند صعودی شاخص سهام حداقل در کوتاه‌مدت بیابند.

نقاط داغ پول‌های حقیقی

بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد از ابتدای تابستان تا ۱۵ مرداد۹۹، بیش از ۵۶ هزار و ۷۴۰ میلیارد تومان پول حقیقی جذب بازار سهام شده است. البته به دلیل نبود اطلاعات پول‌های اعتباری نمی‌توان برآورد کرد چه مقدار از این نقدینگی ورودی حاصل پول‌های تازه بوده است اما در هر حال رکوردی بی‌نظیر در کارنامه بازار سهام در نیمه اول تابستان ثبت شده است. بورس تهران از ابتدای تابستان تنها دو روز شاهد غلبه سهامداران عمده در سمت خرید بود و در باقی روزها این بازیگران حقیقی بودند که زمین خرید را در اختیار داشتند.

در این میان بیشترین خالص خرید حقیقی در نماد زیرمجموعه گروه‌های فرآورده‌های نفتی، فلزات اساسی، خودرو و چند رشته‌ای صنعتی ثبت شد و در مجموع شاهد جابه‌جایی ۵/ ۸ هزار میلیارد تومان نقدینگی در این گروه‌ها در مسیر حقوقی به حقیقی بودیم. در مقابل بیشترین خروج سرمایه خرد از گروه‌های سیمان، ماشین‌آلات و کانی‌های غیرفلزی بود.

عرضه‌های اولیه کوچک اما پرتقاضا

بازار سهام از ابتدای امسال تاکنون تا ۱۵ مردادماه، میزبان ۷ عرضه اولیه بود. از این‌رو سهام ۳ شرکت در فرابورس ایران و ۴ شرکت نیز در بورس تهران عرضه شدند که در نهایت رکورد مشارکت در عرضه‌های اولیه به ۵/ ۵ میلیون نفر ارتقا پیدا کرد. در مجموع این ۷ عرضه اولیه، حدود ۷ هزار میلیارد تومان نقدینگی جذب بازار سهام شد؛ عرضه‌های کوچکی که عمدتا از عهده پر کردن حجم مبنای روزانه برنیامده و سود چندانی نصیب سهامداران خود نکردند.

نیمه تابستان از دوربین صنایع

بررسی‌های آماری نشان می‌دهد در نیمه نخست تابستان از ۳۹ گروه فعال بورس، ۳۳ گروه با رشد شاخص همراه شدند و در مقابل شاهد افت میانگین قیمت‌ها در ۶ صنعت بازار بودیم. در این میان بیشترین سود از آن سهامداران گروه وسایل ارتباطی با تک‌سهم «لپارس» شد. به این ترتیب سهام شرکت پارس‌الکتریک در ۳۴ روز تابستان، سودی بالغ بر ۲۳۳ درصد از آن سهامداران خود کرد. پس از آن نیز گروه محصولات چرمی با تک سهم «وملی» بود که با رشد قیمت ۱۵۵ درصدی همراه شد.