دومین ابرکانال میلیونی هم فتح شد؛ «دنیای اقتصاد» آینده بازار سهام را بررسی می‌کند

رصد بورس از قله ۲ میلیون

دنیای اقتصاد : شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران پس از گذشت دو ماه دومین سوپرکانال را نیز فتح کرد و به ارتفاع بی‌سابقه ۲ میلیون واحد رسید. تا چندی پیش کمتر کسی از بین تحلیلگران پیش‌بینی می‌کردند که بازار سهام با چنین سرعت شتابانی پیش برود؛ اما هجوم پیوسته و غیرمترقبه ورود پول‌های جدید به تالار سهام در سایه حمایت‌های همه‌جانبه دولت، رویایی‌ترین دوران بازار سرمایه را هم از حیث میزان بازدهی و هم از حیث ضریب نفوذ در بین آحاد مردم رقم زده است. در این میان ۲۴ روز متوالی است که مالکیت سهام به طور بی‌وقفه به دست سرمایه‌گذاران خرد سپرده شده است. در این مدت تقریبا روزی ۲هزار میلیارد تومان تقاضای جدید از سوی بازیگران خرد وارد بازار سهام شده است که حکایت از اشتهای طیف مردم برای پیوستن به رالی تاریخی سهام دارد. از این رو رشد دماسنج اصلی تالار شیشه‌ای در ۸۸ روز کاری سپری شده از سال ۹۹ از ۲۹۲ درصد فراتر رفت و ارزش کل بازار سهام در مجموع بورس و فرابورس نیز به مرز ۹۰۰۰ هزار میلیارد تومان نزدیک شد.

سرانجام طلسم عبور شاخص کل بورس تهران از مرز روانی ۲میلیون واحد شکسته شد. به این ترتیب روز یکشنبه نماگر اصلی بازار سهام با رشد ۴۹ هزار و ۸۷۰ واحدی به ارتفاع بی‌سابقه ۲ میلیون و ۱۱ هزار واحد رسید. از این رو رشد دماسنج تالار شیشه‌ای در تنها ۸۸ روز کاری سپری شده از سال ۹۹ از ۲۹۲ درصد فراتر رفت. این روزهای تاریخی درحالی پشت‌سر گذاشته می‌شوند که نه تنها از عطش خرید در بازار سهام کاسته نشده؛ بلکه سخن از سودهای قابل کسب در بورس نقل هر محفلی است و عموم مردم که خود را جامانده می‌بینند، به امید کسب سود روانه کارگزاری‌ها شده‌اند. از این رو دیروز ارزش معاملات خرد سهام در مجموع بورس و فرابورس نیز به نزدیک ۲۸ هزار میلیارد تومان رسید که هر چند نتوانست رکورد قبلی را جابه‌جا کند اما در سطوح قابل توجهی قرار دارد. ضمن آنکه سهامداران خرد برای بیست و چهارمین روز متوالی جایگاه خود در زمین خرید را حفظ کردند و ارزش کل بازار سهام نیز به مرز ۹هزار هزار میلیارد تومان نزدیک شد.

جامه سبز بر قامت بورس

دیروز اکثر سهام بورسی معاملات روزانه را با رشد قیمت به انتها رساندند؛ به‌طوری‌که از مجموع ۳۱۶ نماد فعال در این بازار، شاهد رشد قیمت سهام ۲۱۹ بنگاه بورسی بودیم و در مقابل ۹۵ نماد معاملات روز یکشنبه را با افت قیمت به پایان رساندند. عطش تقاضا برای ورود به گردونه معاملات سهام در این روز سبب شد تا نماد معاملاتی ۱۳۳ شرکت (معادل ۴۲ درصد) با مازاد تقاضا روبه‌رو شوند و شاهد صف خرید چند هزار میلیارد تومانی باشند. با این حال این روزها شناسایی سود از سوی سهامداران نیز سریع‌تر فعال می‌شود و با هر افزایش قیمتی، سمت عرضه سهام نیز سنگین می‌شود. دیروز نیز در فضای مثبت بازار، شاهد مازاد فروش در ۴۳ نماد معاملاتی بودیم. با این حال همچنان خریداران نسبت به فروشندگان برتری دارند که میل به ورود سرمایه‌های سرگردان را نشان می‌دهد.

یک‌چهارم نقدینگی در اختیار سهام کالایی

ارزش معاملات خرد روز گذشته تنها در بورس تهران به حدود ۲۳ هزار میلیارد تومان رسید. به ویژه آنکه در ساعات پایانی بازار از یکسو موجی از شناسایی سود میان معامله‌گران فعال شد و از سوی دیگر همچنان خریداران دست به نقدی حضور داشتند که مترصد خرید بودند و با عرضه برخی صف‌های خرید، موقعیت را مناسب شناسایی کردند و به گردونه سهام پیوستند. در این میان نگاهی به دادوستد سهام در صنایع بورسی حاکی از گردش یک‌سوم نقدینگی روزانه در میان سهام کالایی بازار و قرار گرفتن زیرمجموعه‌های کامودیتی‌محور در صدر نمادهای اثرگذار بر رشد شاخص کل است. هر چند با توجه به کمبود اطلاعات نمی‌توان تخمین زد که چه میزان از نقدینگی موجود در بازار حاصل ورود پول‌های تازه و چه میزان از آن به اعتبارات مربوط است اما قدرت نقدینگی مهم‌ترین عاملی است که این روزها اوج‌گیری قیمت سهام را به‌دنبال دارد. در این میان نباید از افزایش انتظارات تورمی نیز غافل شد.

سرمایه حقیقی‌ها همچنان می‌تازد

یافته‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد ۲۴ روز متوالی است که معامله‌گران حقیقی جایگاه خود را در سمت خرید سهام حفظ کرده‌اند و حتی افت قیمت سهام نیز نتواسته این گروه از بازیگران سهام را وادار به عقب‌نشینی کند. در این بازه زمانی حقیقی‌ها در مجموع اقدام به خرید ۳۳۶ هزار و ۴۰۰ میلیارد‌تومانی کرده و در مقابل حدود ۲۹۳ هزار میلیارد تومان فروش ثبت کرده‌اند. از این رو خالص خرید حقیقی‌ها در ۲۴ روز گذشته تاکنون بالغ بر ۴۳ هزار و ۴۶۰ میلیارد تومان برآورد شده است که پیش از این نظیری برای آن یافت نمی‌شود. در این مسیر دیروز نیز شاهد جابه‌جایی یک میلیارد و ۷۵۰ میلیون سهم به ارزش ۳ هزار و ۶۷۰ میلیارد تومان از پرتفوی سهامداران حقوقی به سبد سهام معامله‌گران خرد بازار بودیم. در این میان گروه چندرشته‌ای صنعتی با محوریت «وبانک» و «شستا» در صدر جذب نقدینگی خرد قرار داشتند و دیروز خالص خرید بیش از یک هزار و ۵۴۰ میلیارد تومان در مسیر حقوقی به حقیقی را تجربه کردند.

پالایشی‌ها نیز همچنان در مرکز توجه حقیقی‌ها قرار دارند و روز گذشته شاهد جابه‌جایی ۵۷۰ میلیارد تومان از پرتفوی حقوقی به سبد سهام حقیقی‌ها بودند. در آن‌سوی بازار اما گروه‌های کوچک‌تر بازار شامل سیمان، محصولات غذایی و انبوه‌سازان با بیشترین خروج پول حقیقی مواجه شدند.

رشد روزانه ۳میلیارد دلاری ارزش بازار

مجموع ارزش دو بازار بورس و فرابورس روز گذشته به حدود ۸۹۰۰ هزار میلیارد تومان رسید. به این ترتیب از زمانی که شاخص کل بورس تهران موفق به فتح پایدار سطح یک میلیون واحد شد تا روز گذشته، ارزش کل بازار حدود دو برابر شده است. از این رو در حال حاضر با احتساب دلار ۲۳هزار تومانی، ارزش کل بازار سهام حدود ۳۹۰ میلیارد دلار برآورد می‌‌شود که نسبت به دو ماه گذشته (شاخص یک میلیونی)، حدود ۱۲۵ میلیارد دلار به ارزش کل بازار افزوده شده است. به عبارتی روزانه شاهد افزایش حدود ۳ میلیارد دلاری این متغیر بودیم.

رشد بورس؛ فرصت یا تهدید

همان‌طور که اشاره شد بازده بازار سهام از ابتدای سال۹۹ تاکنون از ۲۹۰ درصد فراتر رفته است و هر روز شاهد ثبت رکوردهای جدیدی در این بازار هستیم.

از رقم شاخص کل گرفته تا ارزش دادوستدها و ورود پول حقیقی و البته صدور کدهای معاملاتی و آمار مشارکت‌کنندگان در رویدادهای عرضه اولیه. هرچند این رکوردها به نوبه خود مشکل‌ساز نخواهند بود، اما در صورت کاهش جذابیت بازار سهام به هر دلیلی، هجوم این حجم از نقدینگی به بازارهای موازی نظیر مسکن، ارز یا سکه می‌تواند نویددهنده تشدید تورم در سال‌های بعد باشد.

بنابراین در کنار توسعه عرضی بازار سهام با افزایش عرضه اولیه شرکت‌های بزرگ، افزایش شناوری سهام و دوطرفه کردن بازار، توسعه بازار بدهی است که می‌تواند مانع از وقوع ابرتورم در اقتصاد ایران باشد. به عبارت دیگر این سیاست می‌تواند موجب افزایش جذابیت نرخ بهره بدون ریسک در بازار سهام و بنابراین کاهش رشد پول و افزایش شبه‌پول و در نتیجه جلوگیری از افزایش شدید تورم شود تا علاوه بر حل تنگناهای مالی به روش غیرتورمی، مانع از فرار سرمایه از بازار سهام شود.