سرعت رشد شاخص افت می‌کند

 

پیمان حدادی

کارشناس بازار سرمایه

بسیاری اعتقاد داشتند وقتی بازار سرمایه شاخص 2 میلیون را رد کند به سرعت رشد خواهد کرد اما من چنین اعتقادی ندارم. البته باید تاکید کنم که شاخص کل رشد خواهد داشت و احتمالا تا محدوده 2میلیون و 300 هزار یا 2 میلیون و 400 هزار واحد هم بالا برود، ولی این رشد با سرعتی بسیار کمتر نسبت به گذشته رقم خواهد خورد. این رشد عمدتا با سهام شرکت‌هایی غیر از سهام شرکت‌های شاخص‌ساز محقق خواهد شد. در اینجا نیز باید تاکید شود در مورد رسیدن شاخص به 2 میلیون واحد و رد کردن آن نگرانی وجود دارد، ولی این نگرانی می‌تواند قابل رفع باشد. رفع این نگرانی نیز به این صورت است که عرضه بازار به‌صورت درست مدیریت و کفه عرضه اولیه‌ها سنگین‌تر شود. در اینجا البته منظور عرضه اولیه سهام شرکت‌های بزرگ است نه شرکت‌های کوچک. علاوه بر این باید راه‌های تامین مالی شرکت‌ها باز شود. بنابراین نسبت به رشد شاخص نگرانی وجود دارد ولی نگرانی چندان زیاد نیست که بگویم پیامدهای منفی به دنبال خواهد داشت؛ چون قابل مدیریت است. همچنین علاوه بر افزایش عرضه اولیه سهام شرکت‌های بزرگ، دولت باید زودتر تکلیف صندو‌‌ق‌های ETF را مشخص کند که سرانجام آنها چه خواهد شد. اکنون یکی از ابهامات بزرگ بازار سرمایه تعیین تکلیف نشدن همین صندوق‌هاست که معلوم نیست دارادوم و سوم چه زمانی عرضه خواهند شد. بسیاری از سرمایه‌گذاران در انتظار تصمیمات جدید دولت برای بازار سرمایه هستند در صورتی که دولت تکلیف این قضیه را روشن کند احتمالا بازار وارد فاز جدیدی می‌شود.

 

روند صعودی بازار ادامه‌دار است

 

پیمان ارمغان

تحلیلگر بازار سرمایه

رسیدن شاخص کل به 2 میلیون واحد و رد شدن از آن موضوع روانی مهمی برای بازار سرمایه بود که زمانی که عرضه‌ها زیاد شد، شاخص کل دو سه بار سعی کرده بود از این مرز عبور کند که محقق نشد. البته دیروز نیز عرضه‌ها زیاد بود ولی با این حال شاخص از کانال دو میلیون عبور کرد. به نظر نقدینگی موجود در بازار اجازه اصلاح چندانی نمی‌دهد. در کل می‌توان گفت عبور شاخص از 2میلیون واحد نوید بخش این است که روند صعودی بازار ادامه‌دار خواهد بود. اکنون ابعاد بازار بسیار بزرگ شده و قطعا هرچه این ابعاد بیشتر شود، از سرعت رشد کاسته خواهد شد. بنابراین طبیعی است که سرعت رشد بازار از اینجا به بعد مقداری متعادل‌تر شود. همچنین به نظر می‌رسد اگر این روند به روند اصلاحی تبدیل شود، یعنی چند روز منفی شود (مثل اتفاقی که هفته گذشته افتاد و بازار چند روز منفی بود) و دوباره در مسیر خود قرار گیرد هم برای کلیت بازار بهتر است و هم روند رشد بازار احتمالا منطقی‌تر خواهد شد. از ابتدای سال جاری با توجه به حجم زیاد نقدینگی در بازار پیش بینی‌هایی در مورد عبور شاخص از 2 میلیون واحد می‌شد با این حال برخی تحلیلگران در مورد حبابی بودن بازار هشدارهایی می‌دادند. در همان مقطع نیز بنده بارها اعلام کرده‌ام اگرناظران بازار بتوانند روند ورود نقدینگی به بورس را با اهرم‌های خاص مدیریتی، کنترل کنند، اتفاق بدی که بخواهد سرمایه گذاران را ناامید کند، رخ نخواهد داد. اصلاح قیمت در شرایطی که بازارسرمایه همچنان برای عموم مردم جذابیت دارد باعث ورود بیشتر نقدینگی به بورس می‌شود که با درایت مدیران این بخش قطعا به نفع سرمایه گذار خواهد بود.

 

رشد سریع شاخص نگران‌کننده است

 

حسام حسینی

کارشناس بازار سرمایه

اینکه بازار سرمایه نسبت به سایر بازارها با سرعت بیشتری رشد می‌کند، نگران‌کننده است. اکنون بازار سرمایه با سرعت زیادی در حال پیشروی است و نگرانی‌هایی را به دنبال دارد، زیرا این روند صعودی سود دهی به قدری عجیب و بی‌پشتوانه است که سرمایه‌گذار را با اما و اگرهای بسیاری مواجه می‌کند. بنابراین این رشدها اگر قرار باشد به هر قیمتی اتفاق بیفتد، بازار سرمایه را به دردسر می‌اندازد. اینکه روند رشد بازار سرمایه تا چه زمانی ادامه دارد، بستگی به سیاست‌های پولی بانک مرکزی دارد. ممکن است فشار نرخ بهره باعث شود بازار مقداری از وضعیت شیدایی دربیاید. اکنون فرمان بانک مرکزی فرمان انقباضی است که اگر تداوم داشته باشد از رشد بازار سرمایه کاسته می‌شود.

کوچک‌ترین تغییر در نرخ سود بانکی می‌تواند حجم زیادی از نقدینگی را از بورس به بخش‌های دیگر هدایت کند، اما با توجه به اینکه دولت و مسوولان از ابتدای سال به صراحت حمایت خود را از سرمایه‌گذاری مردم دربورس نشان داده‌اند احتمال اینکه با توقف رشد شاخص مواجه شویم، بسیار کم است. خبرهایی در مورد برنامه ریزی دولت برای عرضه‌های اولیه نیز به گوش می‌رسد که حاکی از برنامه‌ریزی دولت برای بازار سرمایه است. از آن‌جا که دولت در شرایط تحریمی قرار دارد و با کمبود منابع مالی دست به گریبان است می‌توان گفت برای کمبود منابع مالی خود حساب ویژه‌ای روی بازارسرمایه باز کرده است.

 

پول وارد بازار شود شاخص بالاتر از دو‌میلیون می‌رود

 

فضل‌الله معظمی

تحلیلگر بازار سرمایه

چون پول زیادی به بازار سرمایه وارد شده، شاخص تا این حد رشد داشته و مرز دو میلیون را هم رد کرده است. ادامه رشد نیز به رفتار مردم بستگی دارد و چندان قابل پیش‌بینی نیست؛ اگر همین‌طور پول وارد بازار شود شاخص بالاتر از 2 میلیون هم می‌رود ولی اگر مثل این چند ماه پول وارد بازار نشود طبیعی است که شاخص در این محدوده بماند و رشد نکند. اکنون نمی‌توان درباره ادامه رشد شاخص دقیق نظر داد اما می‌توان گفت هر بازاری که زیاد رشد کند باعث نگرانی است. بازار سرمایه از ابتدای امسال تا به الان 1300 درصد افزایش داشته است؛ یعنی شاخص 516 هزار واحدی تنها در عرض چند ماه به دو میلیون رسیده است و همین مساله نگران‌کننده خواهد بود. اما یکی از نکات جالب بازار سرمایه در این دوران غیرقابل پیش‌بینی بودن آن است. به نظر من هیچ کسی نمی‌تواند در مورد ادامه روند شاخص پیش‌بینی دقیقی کند.همه چیز به رفتار سرمایه‌گذار و سیاست‌های حمایتی دولت از بورس باز می‌گردد، رفتار دولت در بازار سرمایه بسیار تعیین‌کننده است و بعید می‌دانم ترمز شاخص کل در این مقطع کشیده شود.

 

برگشت بازار بسیار دور از تصور است

 

احمد مهجوری

کارشناس بازار سرمایه

چند روز پیش شایعاتی مطرح شد که قرار است دامنه نوسان بورس و فرابورس از پنج‌درصد به 2 درصد کاهش یابد؛ اگر این اتفاق بیفتد سرعت رشد شاخص کمتر و واقعی‌تر هم می‌شود ولی فکر نمی‌کنم سرعت رشد آن مانند چند ماه قبل باشد. این نکته را نیز باید در نظر داشت که رشد شاخص هم تا حدی منطقی است و از آن به بعد منطقی نخواهد بود. اکنون قیمت سهام شرکت‌ها با قیمت دلار فعلی به ارزش‌های واقعی خود رسیده‌اند، اما رشد بیش از این انتظار بجایی نیست. رشدی که شاخص کل تاکنون داشته رشد غیرمنطقی نبوده از این رو نگران‌کننده هم نیست، چون باید مساله ارزش جایگزین را هم در نظر گرفت. سهام شرکت‌ها تازه به ارزش واقعی خود رسیده‌اند و دلیلی وجود ندارد از ارزش آنان کم شود و ریزش داشته باشند. البته باید موارد استثنا را جدا کرد. در نهایت پیش‌بینی‌ نمی‌شود که سرعت رشد بازار بعد از این مانند چند ماه قبل باشد اما برگشت بازار بسیار دور از تصور است. برخی پیش‌بینی‌ها از حبابی بودن بازار خبر می‌دهد درحالی که بعد اصلاح قیمتی و تنفس بجایی که رخ داد جلوی رشد فزاینده قیمت‌ها گرفته شد. از این رو اگر سیاست‌گذاران بازار سرمایه بتوانند با اصلاحات قیمتی که انجام می‌دهند بازار را مدیریت کنند، بازار از شرایط حبابی بودن عبور خواهد کرد.