«دنیای اقتصاد» تاثیر نوسان نرخ ارز بر بازار سرمایه را بررسی کرد
دلار نوسان کرد، بورس هیجانی شد
کارشناسان بر این باورند که گر چه معیار اصلی برای چشم‌انداز میان مدت و بلندمدت به صنایع بورسی دلار نیمایی است اما این نوسان‌ها اگر فعالان حرفه‌ای بازار را تحت تاثیر قرار ندهد قطعا موجب تغییر رفتار مبتدی‌ها و تازه‌واردان بورس خواهد شد. به اعتقاد کارشناسان، بازار سرمایه متشکل از شرکت‌ها و صنایعی است که از بالا و پایین شدن نرخ ارز و به خصوص دلار تاثیرمستقیم می‌گیرد و هر چه شدت نوسان دلار بیشتر باشد پیش‌بینی سود صنایع و شرکت‌های بورسی سخت‌تر خواهد شد. این درحالی است که فعالان بازار سرمایه کاهش شاخص بورس را در گذشته در کنار نوسان نرخ دلار، متاثر از اختلالات پی در پی هسته معاملات و سردرگمی سهامداران برای ثبت سفارش خرید و فروش دانستند.
دوره «هر سهمی بخریم سودآور است» تمام شده
محمد نوربخش، مدیر سرمایه‌گذاری سبدگردان کوروش در این رابطه به «دنیای اقتصاد» گفت:تاثیر قیمت دلار بر بورس انکار نشدنی است اما نوسان شدید نرخ دلار در کوتاه‌مدت معیاری برای تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران نیست.
نوربخش ادامه داد: سودآوری شرکت‌های بورسی و به خصوص شرکت‌های بزرگی که وزن قابل توجهی دارند بر مبنای دلار افزایش و کاهش می‌یابد و قیمتی که بر اساس آن میزان سودآوری این شرکت‌ها را نشان می‌دهد دلار نیمایی است اما زمانی که دلار لفظی یا همان دلار بازار دچار نوسان می‌شود تاثیر روانی خود را خواهد گذاشت.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: بازار معاملات سهام متاثر از اختلالات پی در پی هسته معاملات است و مردم برای خرید و فروش سهام دچار سردرگمی شده‌اند و سفارش خرید و فروش به راحتی ثبت نمی‌شود و علت اصلی افت شاخص بورس در روز گذشته همین مساله بود.
مدیر سرمایه‌گذاری سبدگردان کوروش با اشاره به نوسان نرخ طلا و ارز در روز گذشته گفت: این نوسان‌ها اگر فعالان حرفه‌ای بازار را تحت تاثیر قرار ندهد قطعا موجب تغییر رفتار مبتدی‌ها و تازه واردان بورس خواهد شد. دلاری که فعالان بورس با آن سر و کار دارند دلار نیمایی است و نوسان اصلی شامل حال دلار لفظی و آزاد است.
او ادامه اداد: از طرفی شاخص بورس که به کانال ۲ میلیونی نزدیک شده است نیاز به متعادل شدن دارد و دوران اینکه «هر سهمی بخرید سودآور است» تمام شده و مبتدی‌ها باید به این نتیجه برسند که اگر دنبال سود هستند باید با تحلیل اقدام به خرید سهم کنند.
۷۰ درصد بورس، تاثیر مستقیم از نوسان دلار می‌گیرد
روزبه شریعتی، مدیر معاملات کارگزاری اقتصاد بیدار درخصوص رابطه نرخ دلار با بورس به «دنیای اقتصاد» گفت: نوسان نرخ ارز بر بورس و رفتار سرمایه‌گذاران تاثیرگذار است و بازاری که متشکل از شرکت‌ها و صنایعی است که وابستگی به نرخ ارز دارد قطعا از بالا و پایین شدن نرخ ارز و به خصوص دلار تاثیر می‌گیرد.
او ادامه داد: شرکت‌های بزرگ بورسی یا فروشنده صادراتی هستند یا صنایعی هستند که مواد اولیه خودشان را از خارج کشور تامین می‌کنند یا کالاهایی که تولید می‌کنند همگن با دنیا است و همه اینها به نحوی با نرخ ارز، سودآوری‌شان دستخوش تغییر می‌شود.
شریعتی افزود: در تاریخ کشور تنها یک بار و در سال ۸۱ دلار تک نرخی بود و پس از آن در این سال‌ها با چند نرخی شدن نرخ دلار این بحران و فسادی که در این بازار اتفاق می‌افتد تاثیر خود را بر سایر بازارها و به خصوص بازار سرمایه می‌گذارد.
این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: باید به گفت ۷۰ درصد شرکت‌ها در بازار سرمایه تاثیر مستقیم و همبستگی قابل‌توجهی با دلار داشته و نرخ فروش محصولات آنها تاثیرچشمگیری از نرخ ارز می‌گیرد.
او ادامه داد: به نظر می‌رسد افت شاخص در روز گذشته به دلیل اصلاح موقت و دست به دست شدن سهام باشد و نوسان شدید نرخ دلار نمی‌تواند دلیل اصلی باشد.
دلار لفظی معیار تصمیم‌گیری در بورس نیست
مدیر معاملات کارگزاری اقتصاد بیدار در ادامه توضیح داد: دلاری که فعالان بازار سرمایه آن را ملاک پیش‌بینی قرار می‌دهند دلار نیمایی است و دلاری که در بازار به‌طور لفظی اعلام می‌شود معیار تصمیم‌گیری سهامداران نیست. دلار نیمایی دچار نوسان نشده اما دلار آزاد یا همان لفظی در سه روز سه کانال را دید و از نزدیک به ۲۶ هزار تومان به کانال ۲۲ هزار تومان رسید. بنابراین فعالان بورس به جای توجه به نرخ دلار آزاد بهتر است نرخ دلار نیمایی را مورد توجه قرار دهند. این نوسانات کوتاه مدت و لحظه‌ای که دلار لفظی تجربه می‌کند نمی‌تواند معیاری برای سرمایه‌گذاران با دید حتی میان‌مدت باشد.
اما این نکته را نباید از یاد برد که با نوسان نرخ ارز تورم انتظاری مثبت ایجاد می‌شود و این تورم موجب می‌شود فروشنده با درنظر گرفتن دلار بازار آزاد به مبلغ ۲۰ و چند هزار تومان حاضر به فروش با دلار نیمایی نباشد و باید فاصله نرخ دلار نیمایی و دلار آزاد کم شود تا فروشندگان، دلار نیمایی را معیار اصلی قرار دهند، چرا که در این شرایط صادر‌کننده ترجیح می‌دهد ارز خود را خارج از کشور نگه دارد. علت کاهش نرخ دلار در روزهای گذشته نیز پایان مهلت تعهد صادرکنندگان برای عرضه دلار در بازار بود.
این ریزش و جهش یک شبه برای بعضی ظن خرید و دام فروشندگی ایجاد می‌کند. به این شکل که مردم با مشاهده نرخ دلار تشویق می‌شوند که اقدام به خرید کنند و همین اقدام مجدد باعث رشد قیمت دلار می‌شود.
نوسان نرخ دلار، مسیر بازار سرمایه را مشخص می‌کند
سعید جعفری، مدیر سرمایه‌گذاری و مشاور سرمایه‌گذاری شرکت معیار با بیان اینکه میان نرخ ارز و بازار سرمایه رابطه مستقیمی وجود دارد، می‌گوید: نوسان نرخ ارز بر بازار شرکت‌های بزرگ صادراتی تاثیر بسزایی دارد. شرکت‌هایی که با ارز سرو کار دارند با افزایش نرخ دلار و تضعیف ریال، سود بیشتری به دست می‌آورند. از این رو سودآوری این دسته از شرکت‌هایی که سودشان با نوسان قیمت دلار بالا می‌رود تاثیر بسزایی بر قیمت سهام شرکت‌های بورسی می‌گذارد. به همین دلیل است که قیمت ارز و دلار می‌تواند برشاخص کل بورس تاثیرات مثبت یا منفی بگذارد.
او اظهار می‌کند: البته این موضوع بیشتردر مورد شرکت‌های بزرگ و با سوددهی بالا صدق می‌کند اما تجربه نشان می‌دهد که درایران نوسان نرخ دلار سمت و سوی بازار سرمایه را مشخص می‌کند و بسیاری از فعالان بازارسرمایه با توجه به نرخ ارز اقدام به خرید و فروش می‌کنند.
این فعال بازار سرمایه در ادامه می‌گوید: تاثیرپذیری بازار سرمایه از نوسان نرخ ارز زمانی به اوج خود می‌رسد که افزایش نرخ دلار به‌صورت مستمر ادامه یابد، در این صورت شاهد تغییرات احتمالی بر شاخص کل خواهیم بود اما اگر قیمت دلار از حالت مستمر به پلکانی چرخش پیدا کند وضعیت تغییر می‌کند.
او با بیان اینکه در حال حاضر به دلیل نوسان قیمت دلار سرمایه گذاران نمی‌توانند برنامه ریزی دقیقی برای آینده داشته باشند، خاطرنشان می‌کند: نوسان قیمت ارز باعث شده سرمایه‌گذاران قید سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت را بزنند که تعلل شرکت‌های بزرگ در برنامه‌ریزی برای سرمایه‌گذاری‌ها تاثیر منفی بر بازار سرمایه می‌گذارد.
مدیر سرمایه‌گذاری و مشاور سرمایه‌گذاری شرکت معیار ضمن اشاره به قیمت بالای دلار می‌گوید: برنامه‌ریزی فعالان بازار بر اساس قیمت دلار نیمایی است. در حال حاضرفعالان بازار با میانگین قیمت دلار که حدود قیمت نیمایی می‌شود مشغول فعالیت هستند این در حالی است که شرایط فعلی بازار ارز نمی‌گذارد صاحبان سرمایه چشم‌انداز بلندمدتی برای آینده کاری خود داشته باشند.
سعید جعفری درپاسخ به اینکه نابسامانی بازار ارز و غیرقابل پیش‌بینی بودن قیمت‌ها چه پیامدی بررفتار سهامداران می‌گذارد، بیان می‌کند: وقتی بازار ثبات ندارد و قیمت‌ها روزانه در حال تغییر است، سهامدار امکان برنامه‌ریزی برای آینده را ندارد. در شرایطی به سر می‌بریم که افق سیاست‌گذاری‌ها براساس نوسانات و مفروضات بنا شده است، از این‌رو سهامدار بورس، سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت را به سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت ترجیح می‌دهد، این اتفاق ممکن است بازار سرمایه را دچار شوک و سهامداران نوپا و بدون تجربه را از گردونه بازار خارج کند.
مدیر سرمایه‌گذاری و مشاور سرمایه‌گذاری شرکت معیار تاکید کرد: دولت و سیاست‌گذاران اقتصادی باید ثبات را به بازار ارز برگردانند تا سرمایه‌گذاران بتوانند با دید بلندمدت وارد بازار شوند تا جلوی هیجانات کاذب بورس گرفته شود.
