بورس؛ تنوری که با مهاجرت پولهای داغ، گرمتر میشود
«قبل از سهشنبه سیاه و سقوط والاستریت؛ روزی یکی از سرمایهگذاران در کنار خیابان کفشش را به نوجوانی میدهد تا «واکس» بزند و به این بهانه کمکی به او کند. حین کار از او درباره اوضاع و احوالش میپرسد و نوجوان پاسخ میدهد که تمام پساندازش را در بورس سرمایهگذاری کرده. فرد سرمایهگذار بلافاصله به تالار بورس برمیگردد و تمامی سهام خود را میفروشد.»
هر یک از فعالان بازار سرمایه در جهان، به نوعی داستان «پسر واکسی» را نقل میکنند اما مضمون تمام آنها یک پیام واحد را با خود به همراه دارد؛ اینکه وقتی همه در حال خرید هستند زمان فروش و حتی خروج از بازار است. ترس ناشی از تورمهای نجومی طی سالهای اخیر عادتمان داده تا به نخستین مسیری که به ذهنمان میرسد، از سرمایههایمان در مقابل کاهش قدرت خرید محافظت کنیم. ولی این ترس با حافظه ما چه کرده که ۱۹هزار تومانی شدن دلار و سقوط ۸هزار تومانی آن را در این مدت کوتاه به فراموشی سپردیم؟! «پولهای داغ» نامی است که متخصصان اقتصادی برای سرمایههایی که به تناسب نرخ سود، با سرعت از دستی به دستی دیگر جابهجا میشوند، انتخاب کردهاند. این رفتار سرمایه در اقتصاد ملتهب ما نیز از بازاری به بازار دیگر به وضوح دیده میشود. با این تفاوت که در کشور ما سُکان این جابهجاییها در دست هیجانات عوام جامعه قرار دارد. افرادی که بدون دانش و به طمع کسب سود هر بار موجب متورم شدن یک بازار و در نهایت از بین رفتن دارایی خودشان میشوند. اعتقاد دارم، برخلاف نظریههای اقتصاد کلاسیک، «ارزش» تنها تابعی از عرضه و تقاضا نیست، بلکه عامل سوم و تاثیرگذار دیگری نیز وجود دارد و آن «توان خرید» است. پول برای حرکت هر بازار مثل سوخت عمل میکند. فرض کنید بازار کماکان روند صعودی خود را حفظ کند و معاملهگران نیز ایمان خود را به این روند از دست ندهند، آیا با توجه به اقتصاد بسته ما روزی نخواهد رسید که پولی برای ادامه این روند باقی نماند؟ در چنین روزی «پول داغ» که ترسوترین عضو بازار است، زودتر از همه به سمت درهای خروجی بازار خواهد دوید. خالی شدن جیب معاملهگرانِ خوشبین، کفه عرضه را چنان سنگین خواهد کرد که موجب سقوط کل بازار خواهد شد. این روزها صفهای طویل مردم جهت دریافت کدهای جدید معاملاتی؛ خبر از ورود پایینترین سطح سرمایه به بازار را دارد. باید آگاه باشیم: همه در حال ورود به بازار هستند. تصمیم درست، فارغ از هرگونه شتابزدگی، برای ورود به بازار سهام با شماست.