شاپور محمدی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در ابتدای این نشست با تاکید بر انطباق کامل تمام قوانین بازار سرمایه ایران با شریعت اسلام اظهار کرد: کمیته فقهی بازار سرمایه ایران کار خود را از سال ٢٠٠٧ میلادی آغاز کرده و از آن زمان تاکنون به‌صورت هفتگی تمام فعالیت‌های بورس ایران را رصد می‌کند و ابزارهای مالی، بدون تایید این کمیته قابل استفاده نیست. بازار سرمایه در عرصه اجرا همه تلاش خود را به کار می‌گیرد که مسائل فقهی کاملا مورد توجه باشد. وی ادامه داد: نحوه انجام معاملات، شامل فرآیند پیش از معاملات، زمان معاملات و پس از معاملات در این کمیته رصد می‌شود و در صورت هرگونه ابهامی به آرای آن رجوع می‌شود. به این ترتیب ما چه در حوزه ابزارها و چه در بحث معاملات بازار سرمایه کاملا  منطبق با شریعت عمل می‌کنیم.

رئیس سازمان بورس با تاکید بر اینکه امروز در بازار سرمایه ایران ابزارهای مالی اسلامی متنوعی مانند صکوک استصناع، اوراق منفعت، اوراق وکالت، اوراق مرابحه، اوراق جعاله، اوراق اجاره و...  در دسترس است، افزود: در کنار این ابزارها که دارای حدود مشخص و برخاسته از دین مبین اسلام است، امکان استفاده از سایر ابزارهای مرسوم دنیا همچون اختیار خرید و فروش، قراردادهای آتی و... در کمیته فقهی بررسی و از نسخه منطبق با شریعت آنها در بازار سرمایه ایران بهره‌برداری می‌شود. وی ادامه داد: کمیته فقهی، فروش تعهدی سهام را بررسی کرده است و این ابزار در واقع جایگزین فروش استقراضی است. محمدی افزود: تمام ابزارهای مالی کلاسیک در کمیته فقهی بازار سرمایه ایران بررسی و نسخه منطبق با شریعت آن طراحی شده و مورد استفاده است. همچنین ابزارهای مالی و اسلامی نیز به‌صورت کامل در دسترس فعالان بازار سرمایه ایران قرار دارد. با این شرایط می‌توان گفت جعبه ابزارهای مالی حاضر در بازار سرمایه ایران چه با رویکرد کلاسیک و چه اسلامی تکمیل شده و لازم است اشاره کنم که ما مایل به اشتراک‌گذاری این ابزارها با سایر کشورها هم هستیم.

رئیس سازمان بورس ادامه داد: باید یادآور شد استفاده از این ابزارها در بازار سرمایه ایران عملیاتی شده و با اقبال سرمایه‌گذاران نیز رو‌به‌رو است. وی با بیان اینکه علاوه بر ابزارهای اسلامی، نهادهای مالی نیز مورد توجه قرار گرفته است، افزود: تعداد صندوق‌های مشترک سرمایه‌گذاری ما نیز به عدد ٢١١ رسیده است. شرکت‌های سرمایه‌گذاری در ایران توسعه خوبی را تجربه کرده‌اند و تأمین سرمایه‌ها و مشاوران حرفه‌ای سرمایه‌گذاری، سبد گردان‌ها و... نیز امروز در بازار سرمایه ما حضور فعال دارند و سهام بیش از ۶٠٠ شرکت در بورس و فرابورس داد و ستد می‌شود.

محمدی خاطر نشان کرد: کمیته فقهی به حوزه‌های نوین از جمله ارزهای دیجیتال و بلاک چین نیز وارد شده و بررسی‌های گسترده‌ای در این زمینه انجام داده است. سخنگوی شورای عالی بورس افزود: همه اقدامات ما در قالب پکیجی به زبان عربی ترجمه شده و در اختیار کشورهای اسلامی قرار گرفته است و تمایل داریم در بحث انتقال تجربه با سایر کشورها مشارکت داشته باشیم.

ایران جایگاه والایی در میان بازارهای سرمایه اسلامی دارد

رئیس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار نیز در یازدهمین نشست بین‌المللی بازارهای سرمایه اسلامی ضمن اشاره به پیشرفت‌های زیاد در حوزه مالی اسلامی و بازار سرمایه اسلامی گفت: برگزاری چنین رویدادی نشان دهنده جدیت سازمان بورس و اوراق بهادار در توسعه بازار سرمایه مبتنی بر موازین شریعت اسلامی است.

غلامرضا مصباحی مقدم در این مراسم ابراز کرد: همگام با آخرین تحولات بازار سرمایه اسلامی و ابزارهای مالی اسلامی جدید در جهان، بازار سرمایه ایران در طراحی ابزارهای مالی اسلامی و تطابق آنها با قواعد شریعت اقدامات در خور توجهی انجام داده است. وی با تاکید بر اینکه در بازار سرمایه ایران، ‌راه‌اندازی یک ابزار مالی جدید مشروط به تایید مبانی فقهی و شرعی آن در کمیته تخصصی فقهی است، تصریح کرد: این موضوع اطمینان را برای سرمایه گذاران ایجاد می‌کند که بازار سرمایه جمهوری اسلامی ایران در توسعه ابزارها و ساز‌و‌کارهای مالی خود، موازین شرعی را به‌عنوان موضوع اول در دستور کار خود قرار داده است. بدیهی است چنانچه کمیته تخصصی فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار درخصوص موضوع جدیدی اشکالی را از نظر موازین شریعت اسلام وارد کند، تا زمان رفع آن اشکال امکان اجرایی شدن آن در بازار سرمایه میسر نخواهد بود.

رئیس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار تصریح کرد: همین موضوع بازار سرمایه ایران را به جایگاه بالایی از نظر رعایت مسائل شرعی در مقایسه با بسیاری از بازارهای سرمایه در جهان رسانده است.

این استاد دانشگاه با اشاره به ساختار کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: این کمیته در سال ۲۰۰۷ میلادی فعالیت خود را آغاز کرد و تا‌کنون بیش از ۱۹۵ جلسه برگزار کرده است.

وی در ادامه به بخشی از فعالیت‌های سال گذشته کمیته فقهی اشاره کرد و گفت: توسعه مفاهیم فقهی مرتبط با طرح تامین مالی مبتنی بر ترکیب دو قرارداد اختیار معامله، انتشار اوراق اجاره مبتنی بر سهام، انتشار اوراق وکالت، صندوق پروژه، اوراق بیمه اتکایی و قراردادهای وارانت فعالیت‌هایی بود که کمیته فقهی با هدف نوآوری در محصولات بازار سرمایه و توسعه آنها طی یک سال گذشته مورد بررسی قرار داد.

مصباحی مقدم درخصوص تامین مالی مبتنی بر ترکیب دو قرارداد اختیار معامله توضیح داد: راه‌اندازی این قرارداد با رعایت ضوابط فقهی مشخصی است که در متن مصوب کمیته قید شده است. بازار سرمایه ایران سعی کرد از ترکیب دو قرارداد اختیار معامله با یک قرارداد فروش سهام ساز و کاری را فراهم کند که بنگاه‌ها بتوانند از آن طریق تامین مالی انجام دهند.

 

اخبار مرتبط