«دنیای اقتصاد» بررسی می‌کند
پیامدهای توقف بزرگان بانکی
گروه بورس- مهرنوش سلوکی: حدود ۲۶ روز کاری از توقف نمادهای بانکی می‌گذرد اما همچنان ابهامات زیادی درخصوص زمان برگزاری مجامع فصلی این شرکتها وجود دارد. در چندماه اخیر، بانک مرکزی با ابلاغ دستورالعملی به بانک‌ها، خبر از تغییر ساختار صورت‌های مالی بانک‌ها بر اساس استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی داد. بررسی‌ها نشان می‌دهد تصمیم بانک مرکزی و عدم توانایی بانک‌ها در این زمینه، منجر به توقف ۱۰ نماد بانکی شده است که تنها سه نماد «وتجارت»، «وبصادر» و «وبملت» بیش از نیمی از ارزش بازار این صنعت بزرگ را شامل می‌شوند.
گروه بورس- مهرنوش سلوکی: حدود ۲۶ روز کاری از توقف نمادهای بانکی می‌گذرد اما همچنان ابهامات زیادی درخصوص زمان برگزاری مجامع فصلی این شرکتها وجود دارد. در چندماه اخیر، بانک مرکزی با ابلاغ دستورالعملی به بانک‌ها، خبر از تغییر ساختار صورت‌های مالی بانک‌ها بر اساس استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی داد. بررسی‌ها نشان می‌دهد تصمیم بانک مرکزی و عدم توانایی بانک‌ها در این زمینه، منجر به توقف ۱۰ نماد بانکی شده است که تنها سه نماد «وتجارت»، «وبصادر» و «وبملت» بیش از نیمی از ارزش بازار این صنعت بزرگ را شامل می‌شوند. پیگیری‌های انجام شده در این زمینه حاکی از آن است که بازگشایی این نمادها کماکان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. به‌زعم کارشناسان، پیامدهای توقف طولانی‌مدت نمادها بسیار زیاد است که از آن جمله می‌توان به بلوکه‌شدن سرمایه سهامداران در این نمادها اشاره کرد. همچنین این موضوع تا حد زیادی اعتماد سهامداران را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد و بر ریسک بازار تا حد زیادی می‌افزاید.
نیمی از بانک‌ها در توقف
به‌رغم سپری‌شدن روزهای داغ برگزاری مجامع شرکتها در تیرماه و بازگشایی اکثر نمادها، همچنان بانک‌های بزرگی چون ملت، صادرات و تجارت در شرایط پر ابهامی درخصوص برگزاری مجامع قرار دارند. این نمادها که از واپسین روزهای تیر تاکنون دور از تابلوی معاملات هستند شرایطی را رقم زده‌اند تا سرمایه‌های مردم در بانک‌ها همچنان قفل‌شده و خرید و فروش سهام در این شرکتها امکان‌پذیر نباشد. آمارها حاکی از آن است که از میان ۲۰ بانک و موسسه اعتباری فعال در بازار سهام، در حال حاضر ۱۰نماد بانکی متوقف است. سه بانک ملت، تجارت و صادرات که در مجموع بیش از ۵۰درصد از ارزش بازار این صنعت را در اختیار دارند از مهم‌ترین سهم‌هایی هستند که توقف طولانی مدت آنها حواشی بسیاری تاکنون داشته است.
صورت‌های مالی مورد درخواست بانک مرکزی چگونه است؟
موضوع تنظیم صورت‌های مالی بانک‌ها بر اساس استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی (IFRS)، از سال گذشته از سوی بانک مرکزی به تمامی بانک‌ها ابلاغ شد. هدف این استانداردها، تهیه صورت‌های مالی شرکت‌های سهامی در قالب یک استاندارد جهانی است. بانک مرکزی بر این اعتقاد است که با توجه به لغو تحریم‌ها و حضور گسترده‌تر بانک‌ها در مجامع بین‌المللی، تطبیق صورت‌های مالی در شبکه بانکی با استانداردهای بین‌المللی جزو الزامات اولیه بانک‌ها به‌شمار رفته و برای شفاف‌سازی صورت‌های مالی آنها و همچنین تسهیل امور برای برقراری ارتباط با بانک‌های خارجی و همچنین ایجاد روابط کارگزاری گسترده ضروری است.
با الزامی شدن این استاندارد برای بانک‌ها، فصل مجامع امسال به روزهایی پرتلاطم برای شبکه بانکی تبدیل شد و مجامع بسیاری از بانک‌ها به‌دلیل عدم‌تطبیق صورت‌های مالی با استانداردهای(IFRS) با تنفس همراه و متوقف شدند. یکی از اصلی‌ترین اشکالات وارده، افزوده شدن دو صورت مالی جدید به مجموعه صورت‌های مالی قبلی است که پیش‌ازاین در استانداردهای داخلی نیامده است. در عین‌حال بانک مرکزی معتقد است این صورت‌های جدید، لازمه مدل کسب‌وکار بانکداری بدون ربا در کشور است که ارائه آن به شفافیت اطلاعاتی کمک شایانی می‌کند و مانع انتقال ثروت بین سهامداران و سپرده‌گذاران بانکی می‌شود.
کش و قوس‌های بازگشایی نمادهای بانکی
همان‌طور که در توضیحات فوق گفته شد، مهم‌ترین نمادهای بانکی از حدود۲۶ روز کاری گذشته تاکنون متوقف هستند. بانک‌های صادرات، ملت، تجارت، سینا، دی، گردشگری، نور، خاورمیانه از جمله بانک‌هایی هستند که با وجود اینکه سهم زیادی از ارزش بازار صنعت بانکداری را به خود اختصاص داده‌اند، در شرایط بلاتکلیف به‌سر می‌برند. در این بین بانک ملت با اعلام زمان اجرای سه مجمع سالانه، فوق‌العاده و عادی این نهاد در دو زمان متفاوت، همچنان در برگزاری مجمع نافرجام مانده است. این بانک تاکنون آماده‌نشدن صورت‌های مالی بر اساس استانداردهای حسابرسی بین‌المللی را مهم‌ترین دلیل تنفس هرباره مجمع اعلام می‌کند. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» در چند هفته اخیر و درخصوص زمان بازگشایی این شرکتها حاکی از اختلاف‌نظر میان سازمان بورس، بانک مرکزی و سازمان حسابرسی است. سیدمحمد علیزاده، مدیر نظارت بر ناشران اوراق بهادار سازمان بورس مشکل عمده را توانایی بانک‌ها برای تطبیق با فرم جدید انتشار صورت‌های مالی می‌داند و می‌گوید: یکی از مشکلات سازمان درخصوص برگزاری مجامع شرکتها وجود نهاد‌های ناظر دیگر به جز بورس، در این شرکتها است.
هر ساله همزمان با برگزاری مجامع بورسی در صنایعی مانند بیمه و بانک این مشکلات مشاهده می‌شود، طی هفته‌های اخیر جلسات متعددی با نهاد‌های مربوطه برگزار شد. سازمان بورس تاکید بسیاری بر بازگشایی هرچه زودتر این نمادها دارد، اما متاسفانه اختلاف‌نظر‌ها میان بانک مرکزی و سازمان حسابرسی تاکنون این جلسات را بی‌نتیجه گذاشته است. مدیر نظارت بر ناشران اوراق بهادار سازمان بورس در ادامه بیان می‌کند: طی آخرین جلسه برگزار شده، سازمان بورس سه پیشنهاد را به بانک مرکزی ارائه داده است تا هرچه زودتر توقف این نمادها به پایان برسد. یکی از پیشنهاد‌ها درخصوص شفاف‌سازی موقتی شرکتها و بازگشایی آن‌هاست. در این صورت بانک‌ها باید تا زمان تعیین شده نسبت به شفاف‌سازی اقدام کرده و نمادها بازگشایی شود. وی در پایان می‌گوید: یکی از دغدغه‌های اصلی این روزهای نهادناظر بازار توقف این نماد‌هاست و ما امیدواریم در کوتاه‌ترین زمان ممکن و با برگزاری جلسات متعدد نسبت به بازگشایی این نمادها اقدام کنیم.
سهامداران، متضررهای اصلی توقف‌های طولانی مدت
در همین زمینه علی اسلامی‌بیدگلی، رئیس هیات‌مدیره شرکت سرمایه‌گذاری آرمان‌آتی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» دلیل اصلی توقف‌های طولانی‌مدت را تعدد نهاد‌های ناظر در برخی شرکتها می‌داند و می‌گوید: توقف نمادها همواره در بازار سرمایه کشور با اعتراض فعالان همراه بوده است زیرا حبس نقدینگی در دوره‌های مختلف مشکلات زیادی را برای سهامداران این نمادهای متوقف ایجاد می‌کند. به نظر می‌رسد در این زمینه سازمان باید با نهاد‌های ناظر دیگر به تعامل برسد. بانک مرکزی به‌عنوان نهاد ناظر اصلی بانک‌ها طی مدت اخیر با تغییر قوانین، شرایط را برای بانک‌ها طوری رقم زده است که برگزاری مجامع آنها تحت‌الشعاع قرار گرفته و توقف‌های کم‌سابقه‌ای را رقم زده است.
وی در ادامه و درخصوص تهدید‌های پیش‌روی بازار با توقف‌های طولانی‌مدت می‌گوید: طبعا بیشترین آسیب در این بین به سهامداران می‌رسد. سهامدارانی که مدت زیادی است سرمایه آنها به‌صورت انجماد شده در بازار مانده است و هیچ‌گونه تصمیمی نیز در این زمینه اتخاذ نمی‌شود. اسلامی بیدگلی همچنین می‌گوید: زمانی که توقف نمادها طولانی‌تر می‌شود سطح اعتماد سهامداران به‌خصوص بازیگران حقیقی کاسته و در نتیجه آن بازار با افزایش ریسک قابل توجهی مواجه می‌شود.
از سوی دیگر در شرایطی که بازار با روند صعودی همراه نباشد و رفتاری کم و بیش نزولی را طی کند، توقف نمادها باعث می‌شود که در هنگام بازگشایی یک انتظار نزول و رسیدن به سطح قیمت دیگر نمادها میان سهامداران ایجاد شود. به‌عنوان مثال در سال ۹۳ که شاخص بازار سهام روند نزولی را طی می‌کرد، با بازگشایی نمادهای پالایشگاهی، این صنعت به‌طور میانگین با افت ۶۰ درصدی همراه بود و بازگشایی این نمادها در شرایطی صورت گرفت که شاخص، افت ۲۰ درصد را به ثبت رسانده بود.
همچنین از سوی دیگر این نگرانی از سمت بانک مرکزی وجود دارد که با توقف طولانی‌مدت نمادها، سود‌سازی بانک‌ها به خطر بیفتد. در این صورت فروشنده‌های این سهم‌ها بیشتر شده و این موضوع می‌تواند به نزول قیمت این سهم‌ها منجر شود. وی در پایان گفت: به نظر می‌رسد بهترین تصمیمی که در این شرایط می‌توان اتخاذ کرد تعامل بانک مرکزی با بانک‌ها است. پتانسیل کنونی بانک‌ها در حد ارائه گزارش‌های بین‌المللی نیست و فشار بیش از حد بر بانک‌ها تنها زمان توقف بیشتری را برای آنها به همراه دارد.
ارسال نظر