چشم‌انداز روشن پلیمرها

منیـره نظامیوند چگینی: براساس اعلام انجمن پتروشیمی و مواد شیمیایی خلیج‌فارس (GPCA)، با وجود چالش‌های اخیر ایجاد شده توسط نوسانات قیمت نفت، پیش‌بینی برای صنعت پتروشیمی به دلیل وجود پتانسیل‌های جذاب سرمایه‌گذاری، تعهدات دولت و نیز رشد تقاضا، مثبت ترسیم می‌شود. از سوی دیگر، بسیاری از تحلیلگران نیز بهبود دو فاکتور مهم بهای نفت و نرخ رشد اقتصادی چین را از جمله تاثیرگذارترین عامل‌ها بر بازارهای کالایی می‌دانند. در این میان، در ماه‌های گذشته در منطقه خاورمیانه شاهد نوسانات بسیاری در بازارهای کالایی وابسته به نفت، مخصوصا محصولات پتروشیمیایی بوده‌ایم.

به گزارش «دنیای اقتصاد» به نقل از بلومبرگ، براساس آمارهای رسمی منتشر شده از سوی انجمن پتروشیمی و مواد شیمیایی خلیج فارس، میزان صادرات محصولات پتروشیمی توسط شورای همکاری خلیج‌فارس (GCC) به چین همچنان به رشد خود ادامه داده است. طبق این داده‌ها، حجم صادرات پتروشیمی شورای همکاری خلیج فارس به چین به حجم۱۳ میلیون و ۳۷۰ هزار تن و با ارزشی نزدیک به ۱۵ میلیارد و ۱۵۰ میلیون دلار در سال ۲۰۱۴ میلادی گزارش شده است. بر‌اساس این گزارش، وجود رکود در شرایط اقتصادی چین و بروز بحران در بازارهای داخلی آن، مانع از رشد صادرات محصولات پتروشیمی شورای همکاری خلیج فارس به این کشور در سال ۲۰۱۴ میلادی نشده است. در ادامه آمده است: بررسی‌ها نشان می‌دهد که در سال ۲۰۱۴ و با توجه به این آمارها، حجم صادرات تا ۵ درصد نسبت به سال ۲۰۱۳ بیشتر بوده، در حالی که میزان درآمدها نیز رشدی نزدیک به ۵ درصد را تجربه کرده است. طبق این گزارش، مواد شیمیایی اولیه و میان دستی، بزرگ‌ترین سهم را از صادرات محصولات پتروشیمی شورای همکاری خلیج فارس به چین داشته‌اند و میزان ۶۱ درصد از میزان کل را به خود اختصاص داده‌اند. پس از آنها، صادرات پلیمری‌ها سهمی ۳۸ درصدی داشته و کود تنها با یک درصد از کل میزان صادرات، در جایگاه آخر قرار گرفته است.

همچنین در این گزارش اشاره شده که عربستان سعودی حدود ۶۴ درصد از حجم صادرات به چین را به نام خود به ثبت رسانده که ارزشی بالغ بر حدود ۱۰ میلیارد دلار داشته است. امارات متحده عربی، دومین صادر‌کننده بزرگ محصولات پتروشیمی شورای همکاری خلیج فارس به چین، با۱۱ درصد از حجم کل این صادرات است که ارزش آن حدود ۲ میلیارد دلار تخمین زده شده است. پس از این دو، کویت با سهمی حدود ۱۰ درصد از کل صادرات، به ارزش حدود ۶/۱ میلیارد دلار در جایگاه سوم قرار می‌گیرد. به گزارش «دنیای اقتصاد» به نقل از پلاتس، در میان آشفته بازار نفت و ریزش بسیاری از بازارهای کالایی، تولیدکنندگان عمده طلای سیاه و بازیگران اصلی بازار نفت، درصدد یافتن راهکارهایی برای بازگرداندن تثبیت به بازارهای نفت و پتروشیمی هستند. در این میان، عربستان سعودی در تلاش برای ارتقا و بهره بردن از آخرین پیشرفت‌های تکنولوژیکی در بخش پلاستیک و پتروشیمی است تا از این طریق به هدف رشد بهره‌وری و بالاتر بردن حاشیه سود خود دست یابد.

با توجه به بررسی‌های اخیر انجام شده توسط انجمن پتروشیمی و مواد شیمیایی خلیج فارس (GPCA)، استراتژی‌های نوآورانه و جدید، در حقیقت یک اولویت و راهکار کلیدی کسب و کار برای ۸۰ درصد از تولید‌کنندگان عمده پتروشیمی و شیمیایی در شورای همکاری خلیج فارس به‌شمار می‌رود. در سال‌های اخیر استراتژی‌های نوینی در حال ظهور است که به‌کار بردن صحیح و بجای هریک می‌تواند به پشت سر گذاشتن خیل عظیمی از رقبا در بازار محصولات پلیمری منجر شود. درواقع، بخش پتروشیمی درصد زیادی از رشد خود را تا حد بالایی مرهون تلاش‌های صورت گرفته در راستای ایجاد تنوع در میان ابزارها و دستگاه‌های خلاقانه جدید و نیز پیشرفت‌های تکنولوژیکی است.

همچنین روز‌به‌روز شرکت‌های بیشتری در حال افزوده شدن به خیل عظیم استفاده‌کنندگان از این تکنولوژی‌ها هستند که تحت این روند، موفق به پوشش نیازهای در حال ظهور در بخش حمل‌ونقل‌ هوایی، جاده‌ای، ریلی و دریایی و نیز صنعت بسته‌بندی مواد غذایی شوند. در واقع، برآورد شده است که تا سال ۲۰۱۷، تولیدکنندگان در منطقه خاورمیانه با محوریت خلیج‌فارس، شروع به تولید ۲۳ نوع از انواع محصولات پلاستیک خواهند کرد که حدود بیش از دو برابر تعداد انواع فعلی است. با وجود پیش‌بینی‌ها برای بروز چنین تحولات هیجان‌انگیزی در افق پیش رو، صنعت پلاستیک و پتروشیمی عربستان برای تصاحب بازارها و ارتقای جایگاه خود، به تقویت زیرساخت‌های جدید و افزایش استفاده از فناوری‌های نوین ادامه خواهد داد.

عربستان سعودی، بزرگ‌ترین‌ صادر‌کننده در منطقه خاورمیانه و چهاردهمین صادرکننده بزرگ محصولات پتروشیمی در سراسر جهان به شمار می‌رود که حدود ۵۹ درصد از کل صادرات محصولات پتروشیمی شورای همکاری خلیج فارس را برعهده دارد. این کشور، همچنین پایگاه صنعتی عمده‌ای فراتر از عملیات پالایش نفت و صادرات آن به شمار می‌رود که پس از آن، قطر، عمان، کویت، امارات متحده عربی و بحرین به ترتیب در جایگاه‌های بعدی قرار دارند. صنعت پتروشیمی در امارات متحده عربی به‌طور خاص شامل ۲۰ درصد از کل میزان تولیدات این کشور را که به نوبه خود ۱۰ درصد از اقتصاد امارات متحده عربی را در دست دارد، شامل می‌شود.

پلاستیک‌ها که همچنین به‌عنوان پلیمرها شناخته می‌شوند، حدود ۳/۱۷ درصد از ظرفیت تولید شرکت‌های پتروشیمی زیرمجموعه شورای همکاری خلیج‌فارس را به خود اختصاص می‌دهند. در حال حاضر، امارات متحده عربی دومین تولید‌کننده بزرگ محصولات پلاستیک در شورای همکاری خلیج فارس پس از عربستان‌سعودی است که ظرفیتی حدود ۳۰۰ هزار تن در سال را برای خود به ثبت رسانده است. براساس گزارش‌ها، هم‌اکنون‌ طبقه متوسط بزرگ‌ترین بازار مصرف پلیمرها را تشکیل می‌دهند، با توجه به احتمال رشد چشمگیر برای جمعیت جهان تا سال ۲۰۳۰ میلادی، پیش‌بینی می‌شود میزان تقاضا برای محصولات پلیمری در سال‌های آینده با رشد قابل توجهی همراه باشد که در نتیجه نوید چشم‌انداز روشنی را برای این محصولات می‌دهد.