مقاومت 40 دلاری برای سنگ‌آهن

منیـره نظامیوند‌چگینی: بازارها در شرایطی به‌سر می‌برند که هرگونه گام اشتباه هرچند کوچک، می‌تواند صدمات جبران‌ناپذیر و شدیدی را بر آنها وارد آورد. در میان بازارهای کالایی، بازار فلزات به‌خصوص فولاد به دلیل ارتباط پیچیده و گسترده با بخش ساخت‌وساز و نیز اوضاع اقتصادی مناطق به‌ویژه کشورهای در حال توسعه و اقتصادهای نوظهور، یکی از حساس ترین موقعیت‌ها را به نسبت سایرین دارا است.

در این میان هر بازاری هم که با فولاد گره خورده باشد، ناگزیر است متحمل پیامدهای حاصل از نوسان بازار این فلز استراتژیک باشد. طی ماه‌های اخیر که بازار فولاد با چالش‌های جدید روبه‌رو‌ شده، سنگ‌آهن مهم‌ترین‌ بازاری بوده که تحت الشعاع قرار گرفته و ریزش‌های پی‌در‌پی را تجربه کرده است. تا جایی که پیش‌بینی‌ها برای بازه‌های بلندمدت این محصول نیز چندگانه و عمدتا نزولی است. در این میان تاثیر فاکتورهای مهمی همچون افت بهای نفت خام و رشد ارزش دلار را نیز نباید نادیده گرفت. بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که با تصمیم فدرال رزرو برای رشد نرخ بهره و افزایش ارزش دلار، شاهد ریزش‌های بیشتر و شدیدتر در بازارهای کالایی خواهیم بود.در این میان، یکی از مهم‌ترین‌ فاکتورهایی که باید به آن اشاره کرد، سقوط‌های شدید و مکرر در بازارهای چین است که کماکان نیز ادامه دارد. چین بزرگ‌ترین‌ تولیدکننده فولاد در جهان است که حدود نیمی از کل تولید فولاد جهانی را به خود اختصاص داده است.

همین‌طور این کشور یکی از بزرگ‌ترین‌ مصرف‌کنندگان سنگ‌آهن دنیا است. به این ترتیب طبیعی است که با افت نرخ رشد اقتصادی این کشور، این دو بازار با رکود و بحران مواجه شوند. بسیاری از کارشناسان براین باورند که نرخ رشد اقتصاد چین در سال آینده افزایش قابل توجهی نخواهد داشت. همین بحران کنونی، به‌شدت از میزان تقاضای چین برای فولاد کاسته که در نتیجه به بسته شدن بسیاری از کارخانه‌های داخلی فولاد چین دامن زده است. همچنین تعداد کثیری از تولیدکنندگان فولاد در چین در راستای تلاش برای بازگرداندن نقدینگی به چرخه مالی خویش، درصدد فروش ذخایر سنگ‌آهن موجود در انبارهای خود حتی تا قیمت‌هایی پایین‌تر از نرخ واقعی آن شده‌اند. پرواضح است که این تصمیم، به بروز دامپینگ در کشورهای هدف منجر خواهد شد. برخی موسسات و نهادهای تحلیلگر پیش‌بینی‌ کرده‌اند میزان تولید فولاد چین در بازه ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۹ میلادی، هر ساله حدود ۴/ ۱ درصد کاهش خواهد داشت. براساس آمارها، این روند درست بالعکس آن چیزی است که در بازه سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ میلادی شاهد آن بوده‌ایم، چرا که در مدت مذکور حجم تولید فولاد این کشور به‌طور متوسط هر ساله حدود ۶/ ۶ درصد رشد داشته است.

به گزارش «دنیای اقتصاد» به نقل از شبکه سی.ان.بی.سی (CNBC) آمریکا؛ بزرگ‌ترین صادر‌کننده سنگ‌آهن در جهان یعنی استرالیا، پیش‌بینی قیمت خود برای سال آینده میلادی را ۱۹ درصد کاهش داده است. این تغییر، در پی ادامه روند مازاد عرضه از یک سو و افت تقاضا در چین به‌عنوان بزرگ‌ترین‌ مصرف‌کننده از سوی دیگر صورت گرفته است. بنابر اعلام بخش صنعت و دانش استرالیا درخصوص پیش‌بینی‌های سه ماهه، براساس این پیش‌بینی بهای سنگ‌آهن در سال ۲۰۱۶ به‌طور متوسط در حدود ۴۱ دلار و ۳۰ سنت در هر تن خواهد بود که در مقایسه با رقم ۵۱ دلار و ۲۰ سنت که در پیش‌بینی ماه سپتامبر اعلام شده بود، افت چشمگیری حدود ۱۹ درصد دارد. این دپارتمان، متوسط پیش‌بینی خود از قیمت سنگ‌آهن خود تا پایان سال ۲۰۱۵ میلادی را حدود ۷/ ۴ درصد کاهش داد و به ۵۰ دلار و ۴۰ سنت رساند. سنگ‌آهن در استرالیا، به‌عنوان بزرگ‌ترین‌ منبع درآمد صادراتی این کشور، در سال جاری میلادی و در پی افزایش تولیدات از سوی معادن کم هزینه از جمله ریو تینتو، بی‌اچ‌پی بیلیتون و واله برای وارد ساختن فشار بر معادن با هزینه‌های تولید بالا در راستای حذف آنان از گردونه رقابت و نیز رشد سهم خود در بازار سنگ‌آهن که تحت تاثیر افت تقاضای چین تشدید هم شده، افتی به بزرگی ۴۳ درصد را متحمل شده است.

براساس پیش‌بینی‌های بخش صنعت و دانش استرالیا، صادرات سنگ‌آهن این کشور در سال ۲۰۱۶ میلادی به احتمال زیاد بیشتر از ۱۳ درصد رشد خواهد داشت. این رشد به دنبال افزایش حدود ۷ درصدی صادرات سنگ‌آهن استرالیا در سال جاری میلادی صورت خواهد گرفت. گلدمن ساکس نیز پیش‌بینی کرده است که طی سه سال آینده میلادی، بهای سنگ‌آهن همچنان در محدوده زیر سطح ۴۰ دلار باقی خواهد ماند، چرا که کاهش شدید نرخ رشد اقتصادی چین همچنان بر بازار این صنعت در مقیاس جهانی فشار وارد کرده، تا جایی که گویی بازارها را به یک دوره طولانی از خواب زمستانی خواهد برد.

براین اساس، پیش‌بینی می‌شود افزایش تولیدات از سوی استرالیا و برزیل به‌رغم مازاد عرضه، قیمت سنگ‌آهن را در بازه ۲۰۱۵ - ۲۰۱۶ همچنان در مسیری کاهشی هدایت کند. انتظار می‌رود مازاد تولید در صنعت فولاد چین، فشارهای رو‌به پایین بسیار زیادی را بر روند قیمتی فولاد وارد آورده و زمینه ساز کاهش انگیزه در بین تولیدکنندگان برای افزایش میزان تولیدات خود شود. این پیش‌بینی قیمت توسط بخش صنعت و دانش استرالیا با توجه به سنگ‌آهن با درجه خلوص ۶۲ درصد برای تحویل در بنادر آزاد مطرح شده است.

به گزارش بلومبرگ، در آخرین معاملات انجام شده در بازارهای جهانی، سنگ‌آهن در ادامه روند کاهشی خود همچنان افت قیمت داشت. در چند هفته اخیر، پایین‌ترین قیمتی که برای سنگ‌آهن به ثبت رسید، در حدود ۳۹ دلار و ۳۰ سنت بوده که در تاریخ ۱۱ دسامبر ثبت شده است. این رقم، در حقیقت رکوردی در قیمت‌های روزانه به‌شمار می‌رود که از ماه مه سال ۲۰۰۹ میلادی تا‌کنون شاهد آن نبوده‌ایم. در واقع، کف ۴۰ دلاری سنگ‌آهن دامنه‌ای است که در مدت اخیر بیشترین نوسان در محدوده آن رخ داده و اغلب پیش‌بینی‌ها از باقی ماندن بهای سنگ‌آهن در همین سطح خبر می‌دهند. البته این اظهار نظرات، در صورت ثابت باقی ماندن اکثر فاکتورهای کاهنده محقق خواهد شد.