بازار فولاد بعد از کریسمس

گروه بورس کالا- سارا مالکی: شاخص جهانی قیمت فولاد روز گذشته با رشدی ۵۴/ ۰ درصدی به محدوده ۸۹/ ۱۳۰ رسید. بر این اساس کارشناسان با کمی خوش‌بینی عقیده دارند که قیمت‌ها به کف نزدیک شده است؛ اتفاقی که در پی آن می‌توان بهبودی نسبی را برای بازار انتظار داشت.

به عقیده کارشناسان این میزان رشد قیمت برای فولاد، باعث تقویت سنگ‌آهن نیز خواهد شد. آنطور که رصد منابع خبری در زمینه فولاد نشان می‌دهد، در هفته گذشته چند فرصت برای مهار کاهش قیمت‌های سنگ‌آهن در بازار به‌وجود آمده است. برای مثال ارزیابی موسسه پلاتس برای سنگ‌آهن فاین با خلوص ۶۲ درصد نشان می‌دهد که قیمت این محصول ۴۵/ ۱ دلا افزایش یافته است و هم‌اکنون به ۰۵/ ۴۰ دلار در سی‌اف‌آر چین رسیده است. بر این اساس همان‌طور که اشاره شد در پی تقویت بازار فولاد، قیمت سنگ‌آهن نیز بعد از مدت‌ها افت با تقویت همراه شده است. این تقویت قیمت در رابطه با محصولات دیگر نیز رخ داده است تا آنجا که به گفته منابع خبری قیمت ورق گرم در مقایسه با کاهش‌های اخیر بیش از ۲۰۰ یوآن افزایش داشته است. قیمت میلگرد و شمش تانگشان نیز بالا رفته و برخی خریداران مجددا به بازار بازگشته‌اند.

حال با توجه به خبرهای مثبتی که از بازار جهانی فولاد به گوش می‌رسد، این سوال مطرح است که علت اصلی افزایش قیمت‌ها چیست و آیا روند فعلی که پس از مدت‌ها رکود و افت قیمت شاهد آن هستیم، روندی ادامه‌دار خواهد بود؟ سوال دیگری که در این زمینه مطرح می‌شود این است که لازمه تداوم روند فعلی چیست؟

یک کارشناس صنعت فولاد در رابطه با سوالات یاد شده می‌گوید: درست است که شاخص قیمت فولاد روز گذشته روندی رو به رشد را تجربه کرد اما نمی‌توان انتظار داشت قیمت‌ها واقعا تقویت شوند. رضا زائرحیدری در ادامه به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: به عقیده من روند فعلی ادامه‌دار نخواهد بود و مقطعی است، اما تنها امیدواری که الان می‌توان داشت این است که قیمت‌ها با نزدیک شدن به کف، بیش از این با کاهش همراه نشوند. به عقیده زائرحیدری با وجود روند رو به رشد قیمت‌ها در روز گذشته «هنوز شرایط خیلی بد است زیرا زمانی شاخص قیمت‌ها روی ۱۲۵۰ بوده که با شاخص فعلی فاصله زیادی دارد.» از نگاه این کارشناس اگرچه قیمت‌ها با کمی تقویت همراه شده‌اند اما هنوز آنقدر پایین هستند که برای بازاری مانند ایران (با تعرفه‌ای نه چندان بازدارنده‌)، تهدیدی جدی به شمار رود. پیش‌بینی زائرحیدری در رابطه با روند قیمت‌ها در آینده «توقف قیمت‌ها در محدوده فعلی و ادامه نداشتن رشد است.» او در توضیح بیشتر می‌گوید: با توجه به نزدیک بودن تعطیلات ژانویه به نظر می‌رسد بازار جهانی در آینده‌ای نزدیک بار دیگر با توقف همراه باشد، در حال حاضر قیمت‌ها به قدری پایین آمده است که تولید اصلا سودآور نیست.

این چین تاثیرگذار

رئیس امور بین‌الملل انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن ایران نیز در رابطه با رشد نسبی قیمت جهانی فولاد در روز گذشته عقیده دارد که معمولا در این برهه از سال شاهد رشد قیمتی در این سطح هستیم. کیوان جعفری طهرانی با اشاره به قرار داشتن در هفته آخر دسامبر به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: با توجه به در پیش بودن تعطیلات سال جدید میلادی و همچنین جشن شکوفه‌ها در چین که با فاصله کمی از تعطیلات ژانویه در راه است، شاهد بهبود نسبی در قیمت‌ها هستیم که ممکن است بعد از عید شکوفه‌ها نیز (که از ۱۹ تا ۲۴ بهمن ماه ادامه دارد) کمی بهتر شود.

جعفری طهرانی در ادامه با تاکید بر اینکه همواره بعد از کاهش شدید قیمت‌ها شاهد افزایش هستیم، می‌گوید: در هر حال بعید می‌دانم قیمت‌ها بعد از عید شکوفه‌ها که با هفته آخر بهمن و اسفند همزمان است، حتی با وجود تقویت، توانایی عبور از مرز ۴۵ دلار را داشته باشد. او در عین حال که با توجه به جشن شکوفه‌ها شرایط بهتری برای قیمت‌های جهانی متصور است، می‌گوید: با این وجود نمی‌توان به هیچ‌کدام از این پیش‌بینی‌ها امیدوار بود زیرا در ابتدای سال جدید چینی‌ها هر اتفاقی ممکن است رخ دهد و کافی است یک تصمیم جدید از سوی این کشور گرفته شود تا تمام جریان‌ها تحت تاثیر قرار گیرند.

این کارشناس حوزه سنگ‌آهن عقیده دارد با توجه به تعطیلی بسیاری از کارخانه‌های تولیدکننده فولاد در نتیجه زیان، با کاهش تولیدات شاهد بهبود نسبی قیمت‌ها خواهیم بود. او در ادامه می‌گوید: با تقویت قیمت فولاد، سنگ‌آهن نیز به تبع آن با رشد همراه خواهد شد. در مهرماه گذشته بسیاری از کارخانه‌های تولیدکننده فولاد در چین به علت کاهش تقاضا در بازار داخلی این کشور با زیانی ۳۲ تا ۴۷ دلاری در هر تن همراه بوده‌اند. در پی این میزان زیان بسیاری از کارخانه‌ها در چین تولیدات خود را کاهش داده و آنها که تولیدشان ادامه داشت نیز با دستور دولت برای افزایش حجم صادرات روبه‌رو شدند. به این ترتیب تا پایان سال جاری میلادی صادرات فولاد چین به سقف ۹۰ میلیون تن خواهد رسید. اما آیا کاهش تولید فولاد، باعث افزایش تقاضا و در پی آن رشد قیمت‌ها در بازارهای جهانی نخواهد شد؟

زائرحیدری در پاسخ به این سوال می‌گوید: بعید است شاهد چنین اتفاقی باشیم زیرا اگر تقاضا با افزایش همراه شود، ظرفیت‌های خاموش به سرعت شروع به تولید می‌کنند بنابراین با کمبود کالا در بازار مواجه نخواهیم شد. به گفته این کارشناس در حال حاضر ظرفیت خاموش تولید فولاد در دنیا ۵۰۰ میلیون تن است که ۸ میلیون تن از آن به ایران اختصاص دارد. از نگاه جعفری طهرانی نیز اگرچه تولیدات با کاهش همراه هستند اما بعید است تقاضا با افزایش همراه شود. او در این زمینه می‌گوید: همه می‌دانند که در سال ۲۰۱۶ وضعیت فولاد و سنگ‌آهن بدتر خواهد شد و احتمال افت قیمت زیاد است زیرا بازار مصرف جهانی همچنان با رکود همراه است؛ همانطور که در ایران بازار ساخت و ساز راکد است در قطب‌هایی مانند دبی، یونان و حتی ترکیه نیز بازار مسکن و ساخت و ساز خوب نیست به همین دلیل است که شاهد تبلیغات بی‌وقفه فروش املاک در دوبی یا ترکیه برای مشترِ‌ی‌های خارجی هستیم. در هرصورت تا زمانی‌که بازار مسکن چه در ایران و چه در دنیا به حرکت نیاید، بسیار بعید است که در سال آینده میلادی شاهد وضعیت بهتری نسبت به سال ۲۰۱۵ باشیم.

پیش‌بینی جعفری طهرانی در رابطه با وضعیت بازار جهانی در سال ۲۰۱۶ درحالی است که فولادسازان ایران نیز از اتفاقات و تحولات جهانی تاثیرپذیرند. حال باید دید منطقه امنی که حالا در آمریکا وجود دارد و در آن فولادسازان و فعالان بازار مسکن از ثبات نسبی برخوردارند، به سایر نقاط دنیا نیز تسری پیدا خواهد کرد؟ زائرحیدری آمریکا را کشوری می‌داند با سیستمی درون‌گرا که در حال حاضر با حمایت جدی از فولادسازان خود، مانع ورود آنها به محدوده زیان شده است. وضع تعرفه‌های بالا و جذب سرمایه‌گذاران چینی به این کشور از جمله اقداماتی است که باعث نفوذناپذیر شدن صنعت فولاد و ساختمان این کشور از بحران جهانی شده است. با تمام این تفاسیر باید دید آیا دولت برای روزهای بعد از ریزش شکوفه‌ها در چین، چتر حمایت خود را بر سر فولادسازان خواهد گرفت؟