اژدهای زرد، سکان‌دار بازارها

منیـره نظامیوند چگینی: فولادسازان در چین، به‌عنوان عرضه‌کننده برتر جهان، با توجه به اینکه روند متزلزل تقاضا و نوسان در قیمت‌ها احتمال بروز هیچ نشانه‌ای از بازگشت بهبود به بازارها را باقی نگذاشته، همچنان در حال کاهش میزان تولیدات فولاد هستند تا از این طریق به بازگرداندن تعادل به بازار این فلز استراتژیک کمک کنند. براساس آمارهای رسمی، میزان تولید فولاد خام چین ماه نوامبر در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، با افتی حدود ۶/ ۱ درصد به سطح ۶۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تن رسیده که با توجه به روند تولیدات و مصرف فولاد رقم‌نگران‌کننده‌ای است،‌ در همین حال میزان تولید و عرضه فولاد برای مدت ۱۱ ماه اول سال جاری میلادی با کاهشی حدود ۲/ ۲ درصد به ۷۳۸ میلیون و ۳۸۰ هزار تن کاهش یافته است. در همین راستا، دولت چین مصمم است تا همچنان به کاهش هر چه بیشتر تولید فولاد داخلی ادامه دهد. چین نیمی از فولاد تولیدی در جهان را به خود اختصاص می‌دهد.

به گزارش «دنیای اقتصاد» به نقل از رویترز، روند تقاضا در چین در حال ضعیف شدن است، چرا که سیاست‌گذاران این کشور به دنبال هدایت بزرگ‌ترین‌ اقتصاد آسیا از سمت و سوی رشد سرمایه‌گذاری به طرف تقاضای مصرف‌کنندگان و کالاهای خدماتی هستند. موسسه گلدمن ساکس در میان بانک‌هایی است که پیش‌بینی کرده روند کاهش میزان تولید فولاد چین در سال آینده میلادی نیز همچنان ادامه خواهد داشت، مگر اینکه قیمت فولاد و بازار این محصول بهبود یابد. همچنین تحلیلگران گروه آموزشی نوبل در این خصوص اعلام کرده‌اند که کاهش چشمگیر عرضه برای بازه سال آینده بسیار محتمل است.

وو ژیلی، یک تحلیلگر ارشد در شرکت آتی شنهوا در شنژن چین در این باره گفت: به نظر می‌رسد در سال جاری میلادی، میزان افت تولید فولاد چین به گونه‌ای کنترل شده (یا محدود شده) پیش رفته است. تا جایی که تولیدکنندگان و فعالان همچنان چشم‌انداز غیرروشنی را برای بازار فولاد ترسیم شده نبینند، روند کاهش میزان تولیدات کماکان ادامه خواهد داشت.

از آنجا که بهای برخی از محصولات فولاد تا سطوح بسیار پایینی سقوط کرده، کارخانه‌های تولید فولاد در کشور به دنبال بازارهای خارج از کشور هستند تا بر مشکلات داخلی ناشی از بروز مازاد عرضه فائق آیند. براساس آمارهای رسمی اعلام شده از سوی دولت چین، داده‌های گمرکی نشان می‌دهد میزان صادرات فولاد این کشور در مدت ۱۱ ماه اول سال جاری میلادی با رشد قابل توجه ۲۲ درصدی به سطح ۱۰۲ میلیون تن صعود کرده است. با توجه به داده انجمن جهانی فولاد، این میزان تقریبا به اندازه کل حجم فولاد تولید شده توسط ژاپن، به‌عنوان دومین تولیدکننده بزرگ جهان، در طول مدت سال گذشته میلادی بوده است. این آمار صادرات، برای کشورهای دیگر به‌عنوان معضلی بزرگ محسوب می‌شود؛ چرا‌که از نظر تولیدکنندگان کشورهای واردکننده فولاد، این امر در حقیقت دامپینگ فولاد ارزان قیمت و با کیفیت پایین‌تری است که تعادل بازارهای داخلی را برهم زده و اعتراض بسیاری از آنان را نیز برانگیخته است. دامپینگ کالاها از جمله مشکلاتی است که در ماه‌های اخیر دامنگیر بسیاری از بازارهای داخلی شده است که برآیند اثر آن بر بازارها در مقیاس جهانی نیز به‌وضوح قابل مشاهده است.

لی ژین چوآنگ (Li Xinchuang)،‌ معاون مدیرکل انجمن آهن و فولاد چین، در این رابطه اظهار کرد: از آنجا که تقاضای داخلی و جهانی فولاد همچنان در حال کاسته شدن است و از دیگر سو تولیدکنندگان با شرایط و ضوابط سختی برای صادرات مواجه هستند، کماکان کاهش هرچه بیشتر تولیدات، مورد نیاز است. این انجمن پیش‌بینی کرده که میزان تولید فولاد خام سالانه چین در سال آینده میلادی با افتی شدید به حدود ۷۸۳ میلیون تن خواهد رسید. این رقم برای سال ۲۰۱۵ میلادی در حدود ۸۰۶ میلیون تن اعلام شده است.

کاهش تقاضا برای فولاد چین، به معنی خبرهای بد‌تر برای سنگ‌آهن است. این موضوع دامنه اثرگذاری هرگونه تصمیمی را از سوی دولت چین گسترده‌تر می‌سازد. انتظار نمی‌رود مشکلات تولید‌کنندگان سنگ‌آهن با توجه به اضافه شدن معضل فولاد به زودی حل شود، چرا که اعداد و ارقام رسمی منتشر شده از سوی دولت چین نشان می‌دهد تقاضای فولاد در حال سقوط تا سطوح بسیار پایینی است.

براساس گزارش بلومبرگ، از آنجا که قیمت سنگ‌آهن به مدت ۹ هفته متوالی کاهش یافته که بدترین خبر برای بازار فولاد و بازارهای وابسته به آن از سال ۲۰۰۸ تاکنون بوده است، شاخص مدیران خرید چین برای صنعت فولاد از عدد ۴۲ برای ماه اکتبر به رقم ۳۷ در ماه نوامبر رسید که این افت در نوع خود قابل تامل است. به گفته منابع آگاه، عواقب مبارزات تولیدکنندگان فولاد با دولت بر سر مساله میزان تولیدات، قیمت‌ها و همچنین موانع صادرات، بازار سنگ‌آهن را نیز همزمان با افت تقاضا و افزایش میزان تولیدات از سوی تولیدکنندگان بزرگ سنگ‌آهن همچون بی‌اچ‌پی‌بیلیتون و ریوتینتو در استرالیا و نیز واله در برزیل، با معضلات جدیدی مواجه ساخته است. براساس آمار اعلام شده توسط متال بولتن،‌ در آخرین معاملات انجام شده در بازارهای جهانی، سنگ‌آهن با درجه خلوص ۶۲ درصد برای تحویل به بندر چینگدائو (با افت شدید ۴۶ درصدی طی سال جاری) به سطح ۳۸ دلار و ۳۰ سنت رسیده که این رقم از حدود ماه مه سال ۲۰۰۹ میلادی تا کنون بی‌سابقه بوده است.

در حالی که میزان تولید فولاد کاهش داشته، آمار تولیدات صنعتی چین حاکی از رشد غیر‌منتظره بسیار بزرگی در‌ ماه نوامبر سال جاری بوده و آمار خرده‌فروشی این کشور نیز در سال ۲۰۱۵ بیشترین میزان رشد خود را در ماه گذشته میلادی به ثبت رسانده است. میزان تولیدات صنعتی سالانه چین رشدی به بزرگی ۲/ ۶ درصد نسبت به سال گذشته میلادی داشته است. البته پیش از این اعلام شده بود که برآورد متوسط اقتصاددانان در نظرسنجی بلومبرگ از رشد ۷/ ۵ درصدی حکایت دارد. این رقم برای ماه اکتبر حدود ۶/ ۵ درصد رشد به ثبت رسیده بود.

علاوه بر این فاکتورها باید اضافه کرد که در مدت اخیر شواهدی دیده شده که نشان می‌دهد اقتصاد چین نشانه‌هایی از ثبات و بازیابی مجدد اما گام به گام توان مالی و نیز تجدید قوای تدریجی را بروز داده است. این عوامل و آمارها می‌توانند به ترسیم دورنمای مثبتی از بازارها برای سال ۲۰۱۶ میلادی کمک شایانی داشته باشند، البته باید دید این روندهای رو‌به رشد چقدر توانایی استمرار خواهند داشت. چین با جمعیت جوان و نیروی کار بالا و نیز تلاش برای توسعه هرچه بیشتر، پتانسیل‌های قوی زیادی دارد که می‌توان به آنها امیدوار بود. دولت چین نیز درصدد است تا با اتخاذ تصمیمات جدید کارآمد به اصلاح الگوی روند بازارها در کمترین زمان مفید دست یابد.