پیش‌بینی «دنیای اقتصاد» محقق شد
جهش قیمت پلیمرها در بازار آزاد
محمدحسین بابالو: بازار محصولات پتروشیمی با محوریت پلیمرها مدتی است که شرایط جذابی ندارد. پایین بودن نسبی حجم معاملات در بورس کالا، افت عرضه‌ها در بازار داخلی و نهایتا صعودی شدن قیمت‌ها برخی از واقعیت‌های بازار را تشکیل می‌دهد که شرایط جذابی را ترسیم نخواهد کرد. با توجه به واردشدن به روزهای سرد سال و افت تقاضا برای حجم بزرگی از محصولات پلیمری، عدم جذابیت بازارهای صادراتی محصولات نهایی همچون بازار عراق یا سوریه، مشکلات نقدینگی، نوسان قیمت دلار و سقوط بهای نفت خام در بازارهای جهانی، دورنمای روشنی پیش روی بازار قرار نداد که می‌تواند سیگنال خطرناکی برای حجم تولید در صنایع پایین‌دستی رقم بزند.
هم‌اکنون حجم عرضه‌ها به بازار داخلی با محوریت بورس کالا کاهش یافته که نهایتا به برتری تقاضا بر عرضه‌ها منجر شده است. این رخداد که در گذشته به صراحت به آن اشاره شد را باید جدی گرفت زیرا رشد قیمت مواد اولیه و رکود تولید نهایتا به رکود تورمی در بازار منجر می‌شود که رخدادی بسیار خطرناک تلقی می‌شود.
معاملات محصولات پلیمری در بورس کالای ایران
روز گذشته در رینگ محصولات پتروشیمی بورس کالا شاهد یک روز آرام و کم نوسان بودیم تا جایی که بخش بزرگی از عرضه‌ها بدون مشتری ماند و نهایتا وارد مچینگ شد. این در حالی است که پس از افت محسوس حجم معاملات در هفته‌های گذشته، این بار و پس از اعلام قیمت‌های پایه جدید انتظارات بسیاری از این بازار وجود داشت ولی نتوانست ذهنیت فعالان بورس کالا را از حجم معاملات برآورده سازد. از سوی دیگر برخی از عرضه‌کنندگان نیز با کاهش محدود عرضه‌های خود شرایط جذابی را برای خریداران فراهم نکردند تا در نهایت بازگشت خریداران نتواند شرایط جذابی را با افزایش محسوس حجم معاملات به ثبت برساند. بخش بزرگی از معاملات در روز گذشته به گریدهای سبک پلی‌اتیلن‌ها مربوط بود که نشان می‌دهد بازار از عمق و وسعت مطلوبی برخوردار نیست زیرا این قبیل کالاها از شرایط فنی خاص خود برخوردار هستند.
بالابودن جذابیت گریدهای OFF همچون گذشته، توجه بازار به کالاهای پرمخاطبی همچون PVC و دقیق تر گریدهای S۶۵ و S۵۷، پلی‌اتیلن ترفتالات نساجی TG۶۴۱، پلی‌اتیلن سنگین اکستروژن EX۳، پلی‌پروپیلن شیمیایی EP۲X۸۳CE، پلی‌پروپیلن فیلم HP۵۲۵J، پلی‌استایرن مقاوم ۷۲۴۰ و پلی‌استایرن معمولی ۱۵۴۰، افزایش عرضه‌های سلف، رشد معاملات سلف - مچینگ، کم توجهی بازار به بسیاری از گریدهای پرمخاطب، عدم پوشش انتظارات درخصوص عرضه گریدهای سنگین، آرامش فراگیر در معامله‌گریدهای سبک، کم توجهی بازار به پلی‌پروپیلن‌های شیمیایی و شرایط بهتر معاملات در انواع نساجی پلی‌پروپیلن‌ها، ترس بازار از کاهش مجدد قیمت‌ها در کنار سقوط بهای جهانی نفت خام و افت دلار و همچنین انتظار برای مشخص شدن نتیجه پرونده هسته‌ای ایران در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی را می‌توان مهم‌ترین ویژگی‌های معاملات پلیمرها در بورس کالای ایران برشمرد.
با توجه به این موارد باید گفت هنوز جذابیت خرید در بازار ایجاد نشده و در کنار مشکلات فراگیر نقدینگی و متاسفانه عدم بازپرداخت بدهی‌های پیشین و افزایش مطالبات معوق از واحدهای تولیدی نمی‌توان انتظار چندانی از بازار داشت ولی شرایط فوق نیز قابل پذیرش نیست. با توجه به پایین بودن جدی موجودی انبارها در بازار داخلی، ضعف معاملات در بورس کالا به هیچ عنوان سیگنال مثبتی برای بازار به همراه نخواهد داشت و ضعف عرضه‌ها را تشدید می‌کند که به افزایش مداوم قیمت‌ها در بازار داخلی منتهی خواهد شد.
رشد قیمت‌ها پس از سه هفته نزول
در بازار داخلی محصولات پتروشیمی در روز سه‌شنبه شاهد رشد قیمت اغلب گریدها بودیم تا جایی که بیشتر محصولات پلیمری رشد نرخ پیدا کردند که می‌توان از آن به‌عنوان یک صعود قدرتمند یاد کرد. این افزایش نرخ که در کنار کاهش قیمت‌های پایه به ثبت رسید تنها به دلیل بازگشت خریداران و پایین بودن موجودی انبارها است که باعث شد تقاضا بر عرضه‌ها پیشی بگیرد. این نکته یعنی دورنمای افزایش قیمت‌ها، مطلبی است که در روزهای گذشته بارها به آن اشاره و نسبت به تغییر شرایط بازار هشدارهای لازم داده شد. همیشه پس از افت حجم معاملات در بورس کالا شاهد کاهش عرضه در بازار داخلی هستیم که خود سیگنالی برای رشد نرخ‌ها است. از سوی دیگر عقب‌نشینی خریداران در دو هفته گذشته بازار را وارد یک فاز شکننده کرد که نهایتا به جهش شتابان قیمت‌ها منجر شد که غالب گریدهای پلیمری را نیز در بر گرفت.
نکته مهم در رشد قیمت‌ها را باید افزایش بهای اغلب گریدهای سنگین دانست تا جایی که این گریدها به نسبت گریدهای سبک رشد نرخ بیشتری را ثبت کردند که نشان‌دهنده شرایط خاص تولید است. این در حالی بود که در هفته‌های گذشته حجم معامله این قبیل کالاها در بورس افت داشته که باز هم زمینه را برای افزایش قیمت‌ها فراهم کرد. با توجه به شرایط و ویژگی‌های فنی این بازار شاهد آن نیز بودیم که گریدهای سبک رشد قیمت کمتری را تجربه کردند که البته با توجه به کاهش تقاضای محصولات نایلونی در روزهای سرد سال، افت تقاضا برای این گروه کالایی چندان دور از انتظار نیست.
با توجه به جهش شتابان قیمت‌ها در روز گذشته، می‌توان به ادامه این روند هرچند با شیبی آرام‌تر امیدوار بود که باعث خواهد شد هفته‌ای صعودی در بازار پلیمرها در نهایت به ثبت برسد. این در حالی است که اغلب روند عمومی قیمت‌ها در بازارهای کالایی و مخصوصا بازار پلیمرها حالت ممتد و ادامه‌داری داشته که باعث خواهد شد امیدواری‌ها به افزایش نرخ، تقویت شود. از طرف دیگر در کنار معاملات روز گذشته در بورس کالا انتظار داریم تا حجم عرضه‌ها به بازار تقویت شود اما این فرآیند زمان‌بر خواهد بود و در کنار زمان مورد نیاز برای تسویه وجوه، تخصیص و آزادسازی حواله فروش و همچنین بارگیری، حمل و تحویل در بنگاه، شاید حجم عرضه‌ها در بازار به سرعت افزایش پیدا نکند. البته با توجه به تجربه‌های گذشته، بسیاری از فعالان بازار اجناس خریداری شده در بورس را پیش‌فروش کرده بنابراین حجم عرضه‌ها در کل افزایش خواهد داشت.
مکانیزم نوسان قیمت در بازار پلیمرها چیست؟
سیکل اقتصادی عبارت است از؛ دوره‌های مختلف رکود و رونق که همیشه متناوب یکدیگر نوسان کرده و قیمت‌ها را تغییر می‌دهد. این مطلب به آن معنا است که همیشه بعد از هر دوره رونق اقتصادی به آن یا رشد قیمت‌ها، برخی از خریداران از بازار خارج شده و برخی دیگر با افزایش فعالیت خود، حجم عرضه‌ها را افزایش می‌دهند. این رویکرد باعث خواهد شد که حجم عرضه‌ها در برابر تقاضا در بازار افزایش یافته که به افت قیمت‌ها منجر می‌شود. نوسان قیمت در این مکانیزم در برخی بازارها و صنایع در چند سال متمادی تجربه شده و در برخی دیگر در فاصله چند هفته به ثبت می‌رسد.
در بازار پلیمرها این نوسان قیمت به گونه‌ای ساده‌تر خودنمایی می‌کند یعنی با افزایش حجم معاملات در بورس کالا شاهد افزایش حجم عرضه‌ها هستیم که می‌تواند به افزایش موجودی انبارها منتهی شود. این در حالی است که نوسان تقاضا در پاره‌ای از اوقات اجازه شفاف شدن واقعیت‌های بازار را با نوسان قیمت‌ها نداده و می‌تواند دره رکود را عمیق‌تر کند. با توجه به این موارد بهتر است تا فعالان بازار توجه بیشتری به حجم معاملات در بورس کالا داشته باشند زیرا سیگنال مهم و اصلی در جریان تغذیه بازار از مواد اولیه به شمار می‌رود. از سوی دیگر نوسان تقاضا نیز در فصول مختلف سال متفاوت است ولی بخش بزرگی از تقاضا حالت دائمی داشته و دارد.
مهم‌ترین رخدادها در بازار محصولات پتروشیمی
رشد قیمت پلیمرها در بازار داخلی
بازگشت خریداران به بورس و بازار و افزایش حجم تقاضا و رشد خرید
افت نسبی حجم عرضه در بازار داخلی در کنار پایین بودن محسوس موجودی انبارها پس از کاهش حجم معاملات هفته‌های پیش در بورس کالای ایران
انتظار برای افزایش حجم تولید در صنایع پایین دستی در حالی که رشد تقاضا برای گریدهای نایلونی محدودتر خواهد بود.
مشکلات صادرات محصولات نهایی به کشورهایی همچون عراق و افغانستان مخصوصا در روزهای سرد سال
کاهش سنتی حجم معاملات محصولات پلیمری در بورس و بازار در ماه پاییز که همه ساله تجربه می‌شود.
بالا بودن نسبی حجم عرضه‌ها در بورس کالا هرچند که با انتقادهایی رو‌به‌رو است.
بازگشت تقاضا و تقویت حجم معاملات در گریدهای پلیمری در حالی که هنوز با روزهای اوج خود فاصله بسیاری دارد.
ثبت چند رقابت در بازار که قیمت بسیاری از گریدها را افزایش داد.
رشد جذابیت PVC، پلی استایرن و EX۳.
توجه بازار به عرضه گریدهای OFF همچون گذشته
افزایش معاملات سلف مچینگ
ورود بخش بزرگی از کالاها به مچینگ که نشان‌دهنده عدم معامله و بی‌توجهی بازار به برخی گریدها است.
رونق نسبی معاملات در مچینگ
ثبت یک روز آرام در رینگ پتروشیمی بورس کالا
نوسان قیمت دلار و کاهش نسبی آن به نسبت روزهای اوج در هفته گذشته
سقوط بهای جهانی نفت خام به کمترین حد در ۱۱ سال اخیر
کاهش ادامه دار قیمت محصولات پتروشیمی در بازارهای جهانی در کنار ترس از کاهش بیشتر قیمت آنها
ارسال نظر