فرصت‌طلبی نفتا از سقوط طلای سیاه

منیـره نظامیوند‌چگینی: سرازیر شدن مجدد بهای نفت در مسیر نزولی، بازارهای کالایی را به کاهش‌های بیشتر وادار کرده است. در آخرین معاملات انجام شده در بازارهای جهانی در روز جمعه، بهای هر بشکه نفت خام برنت با افت شدید ۵۳/ ۴ درصدی معادل یک دلار و ۸۰ سنت کف مقاومتی ۳۸ دلار را شکست و روی ۳۷ دلار و ۹۳ سنت ثابت ماند،‌ همچنین نفت خام وست تگزاس اینترمدیت آمریکا (WTI) نیز با کاهشی به بزرگی ۱۰/ ۳ درصد و به اندازه یک دلار و ۱۴ سنت تا ۳۵ دلار و ۶۲ سنت پایین آمد تا به این ترتیب بازار نفت هفته گذشته را با روند منفی به پایان برساند.

همین رخداد، بازارهای کالایی را دستخوش نوسان کرد و از محصولات پتروشیمی گرفته تا فلزات و سنگ‌آهن و معدنی‌ها همه و همه را با خود در مسیر ریزشی همراه کرد. این بازارهای کالایی مدتی است که علاوه بر نوسان‌های نزولی نفت، تحت تاثیر فاکتورهای کاهنده دیگر همچون افت چشمگیر میزان تقاضای چین و نیز رشد قابل‌توجه ذخایر انبارها قرار دارند که برآیند این عوامل به کاهش‌های هرچه بیشتر در این بازارها دامن زده است. محصولات پتروشیمی به دلیل قرابت بالایی که با بازار نفت دارند، متحمل افت‌های بیشتری شده‌اند که برخی را تا سطوح درخور توجهی پایین آورده است.

به گزارش «دنیای اقتصاد» به نقل از پلاتس؛ در آخرین معاملات انجام شده در بازارهای آسیا، اکثر محصولات پتروشیمی با افت قیمت به کار خود ادامه دادند تا پرونده هفته گذشته را با رنگ قرمز ببندند. در این روز، اسید ترفتالیک خالص (PTA) بیشترین کاهش را در میان سایر همگروه‌های خود داشت و تا ۲۵ دلار نیز افت را تجربه کرد. پلی‌اتیلن سنگین (HDPE) به دلیل کاهش شدید تقاضا با افتی بین ۵ تا ۲۰ دلار در رده دوم ریزش‌ها ایستاد. در همین حال پلی‌پروپیلن نیز بسته به موقعیت منطقه،‌ افت‌هایی بین ۵ تا ۱۵ دلار را برای خود ثبت کرد. پلی‌اتیلن سبک خطی ( در منطقه جنوب‌شرق آسیا)، ایزومر زایلین مخلوط و نیز پلی‌اتیلن سبک (در شرق دور) هریک ریزشی به بزرگی ۱۵ دلار را تجربه کردند. در همین روز، متانول بین ۵ تا ۷ دلار کاهش داشت.

اورتوزایلین (OX) و نیز پلی‌اتیلن ترفتالات همچون پتروشیمیایی‌ها افت قیمت محسوسی را پشت سر گذاشتند. آکریلونیتریل بوتادین استایرن (ABS) در بخش‌هایی از آسیا با کاهش قیمت همراه شد، در حالی‌که پلی‌وینیل کلراید (PVC) در روندی ثابت گام برداشت تا اندکی مخالف سایر پتروشیمیایی‌ها حرکت کند. در همین راستا تنها برخی از محصولات موفق شدند به‌رغم ریزش‌های شدید سایر هم‌گروه‌های خود، با رشد همراه باشند. در این میان براساس گزارش‌ها، روند فروش بوتادین افزایشی بوده است. منواتیلن گلایکول (MEG) نیز همگام با اتیلن در پی کاهش عرضه با رشد قیمت همراه شد. همچنین بهای پروپیلن نیز به دلیل ادامه روند کمبود عرضه افزایش داشت، اما بیشترین مقاومت را در برابر عوامل کاهنده از سوی استایرن منومر (SM)شاهد بودیم که موفق شد رشدی بین ۱۵ تا ۲۵ دلار را از خود برجای گذارد.

بهای اتیلن در بازار نقدی آسیا از اواسط ماه سپتامبر رشد داشته که دلیل آن، افزایش نگرانی‌ها برای کاهش چشمگیر عرضه اعلام شده است. طی روزهای اخیر افت قیمت پلی‌اتیلن سبک خطی به رشدهای هرچه بیشتر بهای اتیلن دامن زده است. البته بعید به نظر می‌رسد چنین شرایطی در بازه میان مدت نیز تداوم داشته باشد. پیش بینی می‌شود به‌زودی این روند که تحت تاثیر هیجانات و جو موجود ناشی از رشد نگرانی‌ها ایجاد شده، اصلاح شود و شاهد بازگشت تعادل به بازار این محصولات باشیم.

به گزارش «دنیای اقتصاد» به نقل از آی.سی.آی.اس (ICIS)، براساس اعلام آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) با وجود علائم اولیه از کاهش روند تقاضای عمومی برای نفت خام، میزان تقاضا برای بخش پتروشیمی در چندین کشور در همه قاره‌ها در سه ماهه چهارم سال ۲۰۱۵ افزایش داشته است. به گزارش این آژانس، در اروپا‌ بازارهای ایتالیا در ماه اکتبر برای نهمین ماه متوالی (در مقیاس سالانه) شاهد افزایش تقاضا برای نفت خام بوده‌اند و در همین بازه بازار محصولات پتروشیمی و نیز صنایع حمل‌ونقل‌ جت‌های هوایی (این جت‌ها از نفت خام ارزان قیمت به‌عنوان سوخت استفاده می‌کنند) با دستاوردهای بزرگ و خوبی همراه شده‌اند.

با توجه به اعلام آژانس بین‌المللی انرژی، همچنین در ژاپن و با وجود سقوط ۵/ ۳ درصدی تقاضای نفت خام در ماه اکتبر در سال جاری میلادی، شاهد رشد تقاضا برای نفتا بودیم که در سایه افزایش تقاضا برای محصولات پتروشیمی صورت گرفته است. در همین حال، «استفاده بیمارگونه صنعتی از نفت» در چین به اندازه کافی با افزایش شدید استفاده از گازهای نفتی مایع (LPG) مورد نیاز این کشور به‌عنوان خوراک پتروشیمی در بازه زمانی مذکور جبران شد.

براساس گزارش‌ها، مجتمع پتروشیمی اصلی عربستان سعودی با نام صدرا (SADARA) واقع در شهرک صنعتی شماره دو جبیل که سرمایه‌گذاری مشترک بین دو شرکت بزرگ نفتی آرامکو عربستان سعودی و شرکت شیمیایی‏ داو است، شاهد افزایش تقاضا برای نفت خام با هدف تولید محصولات پتروشیمی بوده است. براساس اعلام آژانس بین‌المللی انرژی، کاهش قیمت‌های نفت خام به‌طور بالقوه شرایط اقتصادی عربستان سعودی را تحت‌الشعاع قرار داده است. استفاده این کشور از نفت خود، به نوبه خویش در واقع رکودی است که با میزان رشد تقاضا برای محصولات پتروشیمی از سوی مجتمع صدرا جبران شده است. در گزارش‌های قبلی این شرکت آمده بود که مخلوطی متشکل از ۷۰ درصد نفتا و ۳۰ درصد اتان به‌عنوان خوراک اصلی در تاسیسات صدرا مورد استفاده قرار می‌گیرد.

با توجه به گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، همچنین رشد قوی تقاضا برای محصولات پتروشیمی در کره جنوبی، هند، سنگاپور و چین نیز بازارهای آسیایی نفتا را موفق به ثبت رشد ۱۰ دلار در هر بشکه در اواخر ماه نوامبر کرد که این میزان بالاترین سطح در بیش از ۱۰ سال گذشته بوده است. به‌طور خلاصه، آژانس بین‌المللی انرژی در جدیدترین گزارش خود اعلام کرد که تقاضا برای محصولات پتروشیمی در تمام مناطق جهان به تدریج در حال افزایش است که همین روند به بالا بردن حاشیه سود تولید نفتا دامن زده که در ایام پیش رو نیز شاهد تشدید این روند خواهیم بود، درست همانگونه که نفتا در طول ماه نوامبر نیز از تضعیف قیمت نفت خام بهره برده است.